ÖZET

Amaç:

Bu çalışma, Türkiye’de kayıp ve kaçırılan çocuk olgularına müdahale ve bu olguların soruşturulma şeklini ilk müdahale, suç soruşturması ve TV Programları bağlamında eleştirmeyi amaçlamaktadır. Böylelikle, kayıp ve kaçırılan çocuk olgularının hali hazırdaki soruşturulması bağlamında, kayıp çocuk olgularında nasıl daha etkili müdahalelerin yapılabileceği konusunda öneriler sunulması hedeflenmektedir.

Yöntem:

Bu araştırma nitel bir metodoloji benimsemiştir ve veriler, kayıp çocuk olguları ile ilişkili profesyoneller (n=5) ve ülkemizde yayında olan (ATV-T.S. ve Fox TV-K.Ç.) programlarının uzmanları (n=3) ile yapılan görüşmeler ve konu ile ilgili dokümanlardan toplanmış ve toplanan veriler içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir.

Bulgular:

İçerik analizi üç tema ortaya çıkarmıştır. 1-İdari yaklaşım ve ilk müdahale, 2- Adli yaklaşımı ve suç soruşturması, 3- TV programlarının yaklaşımı. Bulgular ışığında şu söylenebilir: Pek çok kurum müdahale sürecine katılmakta, birçok farklı alandan profesyonellerin birlikte çalışması gerekmekte, ayrıca soruşturma süreçleri adım adım tanımlanmaktadır. Kayıp çocukların ilk bildiriminin alınması, kriminal bir faktör durumunda idari yaklaşımdan adli yaklaşıma geçişin nasıl olacağı, sürece dahil olan birimlerin ve profesyonellerin koordinasyonu konularında standartların belirgin olmadığı gözlemlenmiştir. TV programlarının olası tanıkları harekete geçirmedeki etkinliği (üçüncü göz) önemlidir, ancak tanıkların, mağdurların ve yakınlarının unutulma ve kimliklerinin ifşa edilmelerine karşı korunmasına ilişkin herhangi bir standart olmadığı görülmüştür.

Sonuç:

Türkiye yaklaşımı bağlamında, kayıp ve kaçırılan çocuklara müdahale ve soruşturmanın daha etkin hale gelebilmesi için aşağıdaki dört noktada standartlar belirlenmelidir: Kayıp bildirimlerinin alınması, adli değerlendirme bağlamında zamanın önemi, yaklaşımların koordinasyonu, potansiyel tanıklar için kitle iletişim araçlarının kullanılması ve TV programlarında katılımcı haklarının korunması. Ayrıca sürece katılan tüm tarafların süreçlerden, bunların nasıl uygulanacağından ve etkili bir soruşturma yürütmek için hangi bilgilere ihtiyaç duyabileceğinden haberdar olmasını sağlayan eğitimler geliştirilmeli ve uygulanmalıdır.

References

Park J, Cho JT. Call the police immediately: Factors influencing perpetrator arresttime in child abduction cases in South Korea. Child Abuse and Negl. 2019;89:40-47.

Hegar RL, Greif GL. Abduction of children by their parents: a survey of the problem. Social Work. 1991;36(5):421-426.

Gönültaş MB. Activating of investigation in the cases of missing child and child abduction. Turk J Forensic Sci. 2014;13:42-50.

Clark J. You are going to drop the ball on this …’: using siblings’ stories to inform better interprofessional practice when someone goes missing. Police Pract Res. 2012;13(1):31-43.

Fyfe NR, Stevenson O, Woolnough P. Missing persons: the processes and challenges of police investigation. Policing Soc. 2015;25(4):409-425.

Fyfe NR. The police, space and society: the geography of policing. Prog Hum Geogr. 1991;15:249-267.

Gönültaş MB. Türkiye’de Kayıp ve Kaçırılan Çocuklar Sorununa Bütüncül Bakış. Ankara: Nobel Yayınevi; 2018.

Hedges C. Police Officers Guide to The Investigation of Missing Persons. London: Home Office; 2002.

Geberth V. Sex related child abduction homicides. Law Order. 2004;52(3):1-7.

Parliamentary Research Report. Kayıp Çocuklar Başta Olmak Üzere Çocukların Mağdur Olduğu Sorunların Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi. Turkish Assembly, 23. Dönem, Number: 589; 2010.

Turkish Statistical Institute (2018). Child Victims (2013-2017). Available from: http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1070.

Sowerby A, Thomas SD. A mixed methods study of the mental health and criminal justice histories of missing persons. Police Pract Res. 2017;18(1):87-98.

Fyfe N, Parr H, Stevenson O, Woolnough P. To the end of the world: space, place, and missing persons investigations. Policing: A Journal of Policy and Practice. 2015;9(3):275-283.

Lord BW, Boudreaux MC, Lanning KV. Investigating potential child abduction cases. FBI Law Enforcement Bull. 2001;70(4):1-13.

Shalev K, Schaefer M, Morgan A. Investigating missing person cases: how can we learn where they go or how far they travel? Int J Police Sci Manag. 2009;11:123-129.

Collie J, Greene KS. Examining modus operandi in stranger child abduction: A comparison of attempted and zcompleted cases. Journal of Investigative Psychology and Offender Profiling. 2019;1:1-19.

Newiss G. A study of the characteristics of outstanding missing persons: Implications for the development of police risk assessment. Policing Soc. 2005;15(2):212-225.

İnci Y, Altuntop S. Türkiye’de kayıp çocuk sorununun sosyo-kültürel ve ekonomik sebepleri ve sonuçları (doğu anadolu bölgesi’nde orta ölçekli bir büyükşehir belediyesi örneklemi). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018;8(38):604-618.

Levitt HM, Bamberg M, Creswell JW, Frost DM, Josselson R, Suárez-Orozco C. Journal article reporting standards for qualitative research in psychology: the APA publications and communications board task force report. Am Psychol. 2018;73(1):26-46.

Parliamentary Question. Missing Children in Mus, Kayseri and Diyarbakır. Turkish Assembly, Number: 7/10084; 2010.

General Directorate of Police. Missing Children Guide. Publications of Asayiş Daire Başkanlığı, Number 11, Ankara; 2010.

Brown KM, Keppel RD, Weis JG, Skeen ME. Investigative case management for missing children homicide: Report II. Olympia, WA: Attorney General of Washington and U.S. Department of Justice, Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention; 2006.

Hanfland, KA, Keppel R, Weis J. Case management for missing children homicide investigation. Olympia, Washington: Attorney General of Washington and U.S. Department of Justice’s Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention; 1997.

Steidel SE, Hoever R, Sheppard HW. The initial response. USA: Missing and Abducted Children. National Center for Missing and Exploited Children; 2011.

LePard D, Demers S, Langan C, Rossmo K. Challenges in serial murder investigations involving missing persons. Police Pract Res. 2015;16(4):328-340.

Türkiye’de Kayıp ve Kaçırılan Çocuk Olgularına Yaklaşım: İlk Müdahalenin, Suç Soruşturmasının ve TV Programlarının Kritize Edilmesi

ÖZET

References