ÖZET
Amaç:
Tekrarlayan partner şiddetine maruz kalan kadınlara yönelik düzenlenmiş adli raporların ayrıntılı incelemesi yapılarak çıkan sonuçlar ile adli tıbbi belgelendirmede ruhsal muayenenin tıbben ve hukuken öneminin tartışılması amaçlanmıştır.
Yöntem:
Samsun Aile İçi ve Kadına Yönelik Şiddet Bürolarından Sorumlu Cumhuriyet Savcısı tarafından 01.06.2020 ile 01.12.2020 tarihleri arasında iddianameleri tamamlanmış dosyalar retrospektif olarak incelenmiştir. Daha önce de aynı partner tarafından şiddete maruz kaldığını belirten 18 yaş üstü 141 kadın örneklem olarak seçilmiş, adli raporları incelenmiştir.
Bulgular:
Psikiyatrik muayene bölümünün analizi, olguların %74,5’inde (n=102) psikiyatrik muayene yapılmadığını, %19’unda (n=26) sadece “normal veya N” olarak kaydedildiğini ve %2,9’unda (n=4) psikopatoloji bulunmadığı şeklinde kaydedildiğini ortaya koymuştur. Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek nitelikte hafif yaralanan olguların %72,4’ünde (n=63) ruhsal muayene yapılmadığı bulunmuştur. Raporun sonuç kısmında darp-cebir izi olmadığı yönünde görüş bildirilen olguların %72,2’sinde (n=13) de ruhsal muayene yapılmamıştır.
Sonuç:
Özellikli bir grup olarak psikopatolojilerin görülme oranlarının yüksek olduğu tekrarlayan partner şiddetine maruz kalan kadınların medikolegal değerlendirmesinde çoğunlukla uygun muayene ortamı sağlanmamakta ve ruhsal muayene yapılmamaktadır. Ayrıntılı bir ruhsal muayene ile yaralanmanın ağırlık derecesi daha net ortaya konabileceği gibi, adli raporların sonuç kısmında travma ile ruhsal bulguların illiyetinin kurulması, fiziksel bir bulgunun olmadığı durumlarda travmanın varlığını göstermede yargıya yol gösterici olacaktır.
References
1
Violence against women prevalence estimates, 2018, Global, Regional And National Prevalence Estimates For Intimate Partner Violence Against Women And Global And Regional Prevalence Estimates For Non-Partner Sexual Violence Against Women Geneva: World Health Organization, on behalf of the United Nations Inter-Agency Working Group on Violence Against Women Estimation and Data (UNICEF, UNFPA, UNODC, UNSD, UNWomen); 2021. (Date Accessed: 10.05.2021)
2
Domestic Violence against Women and Girls Italy: UNICEF; 2000. (Date Accessed: 07.04.2021)
3
Breiding M, Basile K, Smith S, Black M, Mahendra R. Intimate Partner Violence Surveillance: Uniform Definitions and Recommended Data Elements, Version 2.0. Atlanta (GA): National Center for Injury Prevention and Control, Centers for Disease Control and Prevention; 2015 (Online) Website https://www.cdc.gov/violenceprevention/pdf/intimatepartnerviolence.pdf (Date Accessed: 27.04.2021)
4
Messing JT. Risk-Informed Intervention: Using Intimate Partner Violence Risk Assessment within an Evidence-Based Practice Framework. Soc Work. 2019;64(2):103-112. https://doi.org/10.1093/sw/swz009
5
Aksoy E, Çetin G, İnancı MA, Polat O, Sözen MŞ, Yavuz F. Aile İçi Şiddet; 2004 (Online) Website https://www.ttb.org.tr/eweb/adli/6.html (Date Accessed: 22.02.2021)
6
Aşırdizer M. The attitudes of medical doctors to child abuse or women abuse victims applied to emergency services. Türkiye Klinikleri J Surg Med Sci. 2006;2(50):39-48.
7
Almis BH, Kutuk EK, Gumustas F, Celik M. Risk Factors for Domestic Violence in Women and Predictors of Development of Mental Disorders in These Women. Noro Psikiyatr Ars. 2018;55(1):67-72. https://doi.org/10.29399/npa.19355
8
Ozaner-Temiz M, Beştepe E, Yazıcı A, Yıldız Ö, Erkoç ŞN. Tekrarlayıcı Nitelikte Bir Travma Olarak Aile İçi Şiddetin Psikoz ile İlişkisi. Psikiyatride Derlemeler, Olgular ve Varsayımlar (RCHP). 2010;4(1-2):7-14.
9
Serinken M, Şengül C, Karcıoğlu Ö, Acar K, Türkçüer İ. Violence Against Women: Analysis Of Emergency Department Presentations. Türkiye Acil Tıp Dergisi -Turk J Emerg Med 2007;7(4):163-166. https://gcris.pau.edu.tr/handle/11499/39536
10
Ellsberg M, Heise L. Violence Against Women As A Health And Development ISSUE Researching Violence Against Women: A Practical Guide for Researchers and Activists Washington DC, United States: World Health Organization; 2005. p. 8-34. (Date Accessed: 24.04.2021)
11
Tırtıl L, Biçer Ü, Oral G. Adli Psikiyatri. In: Dokgöz H, editor. Adli Tıp ve Adli Bilimler. İstanbul: Akademisyen Kitabevi; 2020. p. 541-581.
12
Sözen Ş, Aksoy E. Cinsel Saldırılarda Hekim Sorumluluğu, Tıbbi ve Hukuki Yaklaşım. Klinik Gelişim. 2009;22:101-110.
13
Campbell JC, Soeken KL. Forced Sex and Intimate Partner Violence:Effects on Women’s Risk and Women’s Health. Violence Against Women. 1999;5(9):1017-1035. https://doi.org/10.1177/1077801299005009003
14
Bulmuş H. In Traumas Usage of Psychological Evaulation. (Master’s Thesis) İstanbul: İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü; 2008.
15
Meral O, Ayaz N. The Effect of Psychiatric Consultations on Forensic Reports Process. The Bulletin of Legal Medicine. 2020;25(3):161-166. https://doi.org/10.17986/blm.1400
16
Balcı Y, Çolak B, Gürpınar K, Anolay NN. Türk Ceza Kanunu’nda Tanımlanan Yaralama Suçlarının Adli Tıp Açısından Değerlendirilmesi Rehberi: Adli Tıp Kurumu, Adli Tıp Uzmanları Derneği, Adli Tıp Derneği; 2019.
17
Kahriman ND. Acil Servise Başvuran Adli Vaka Olarak Değerlendirilen Olgulara Düzenlenen Adli Raporların Usul ve İçeriğinin Retrospektif Olarak İncelenmesi (Thesis). Bursa: Uludağ Üniversitesi; 2017.
18
Yemenici S, Sayhan MB, Ömer S, Yılmaz A. Acil Serviste Düzenlenen Adli Raporların Değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2017;14(3):179-186.
19
Turla A, Aydın B, Sataloğlu N. Mistakes And Omissions in Judicial Reports Prepared İn Emergency Services. Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Dergisi. 2009;15(2):180-184.
20
Adak N, Elmas Ç, Kuşoğlu GC. Does Marital Status Affect Violence Against Women? A Perusal on Turkey. SDU Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences. 2021;(54):149-164.
21
Li Y, Bloom T, Herbell K, Bullock LFC. Prevalence And Risk Factors Of Intimate Partner Violence Among Chinese Immigrant Women. J Adv Nurs. 2020;76(10):2559-2571. https://doi.org/10.1111/jan.14458
22
Wathen CN, Jamieson E, MacMillan HL; McMaster Violence Against Women Research Group. Who is identified by screening for intimate partner violence? Womens Health Issues. 2008;18(6):423-432. https://doi.org/10.1016/j.whi.2008.08.003.
23
Heise L, Ellsberg M, Gottemoeller M. Ending violence against women. Report No.: Series L No. 11. Baltimore: Johns Hopkins University School of Public Health; Population Information Program, 1999.
24
Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması Ankara: Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü; 2014 (Online) Website http://www.hips.hacettepe.edu.tr/TKAA2014_Ozet_Rapor.pdf (Date Accessed: 16.01.2021)
25
Jansen HAFM, Yüksel İ, Çağatay P. Kadına Yönelik Şiddetin Yaygınlığı. Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü; 2009. p. 45-69.
26
İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı Aşağılayıcı Muamele veya Cezaların Etkin Biçimde Soruşturulması ve Belgelendirilmesi İçin EI Kılavuzu (İstanbul Protokolü). Ankara: Türkiye İnsan Hakları Vakfı Yayınları; 2003.
27
Serinken M, Türkçüer I, Acar K, Ozen M. Acil servis hekimleri tarafından düzenlenen adli raporların eksiklik ve yanlışlıklar yönünden değerlendirilmesi [Evaluation of medicolegal reports written by physicians in the emergency unit with regard to deficiencies and mistakes]. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2011;17(1):23-28. Turkish. https://doi.org/10.5505/tjtes.2011.78989.
28
Kahya İ. İstanbul İli Üç Büyük Devlet Hastanesi Acil Servislerinde Muayeneleri Yapılan Ve Adli Raporları Düzenlenen Olgularda Adli Tıbbi Yaklaşım Ve Kayıt Sisteminin İrdelenmesi. (Master’s Thesis) İstanbul: İstanbul Üniversitesi; 2005.
29
Cenger CD, Gök AFK, Göksoy B, İlhan M, Tüzün B, Arıcan N, et al. Istanbul University Istanbul Medical Faculty Deficiency And Solution Proposals Detected In Forensic Patients Admitted To A Trauma And Emergency Surgery Outpatient Clinic. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2020;27(1):85-96. https://doi.org/10.17343/sdutfd.596289
30
Korkmaz T, Kahramansoy N, Erkol Z, Saricil F, Kilic A. Evaluation Of The Forensic Patients Presenting To The Emergency Department And Legal Reports. The Medical Bulletin of Haseki. 2012;50(1):14-21.
31
Güven MK, Bütün C, Beyaztaş FY, Eren ŞH, Korkmaz İ. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’ne Başvuran Adli Olguların Değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2009;10(3):23-28.
