Travma Sonrası Meydana Gelen Alt Ekstremite Amputasyonlarında Etiyoloji ve Maluliyet Değerlendirilmesi
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.2016116598Anahtar Kelimeler:
travma- maluliyet- adli tıp- tazminat- amputasyon- kazaÖz
Amaç: Beslenmesi bozulan doku veya uzvun kesilmesi işlemine amputasyon denilmektedir. Daha çok travmaların sonucu ve % 80-85 oranında alt ekstremitede meydana geldiği bilinmektedir. Bu çalışma ile maluliyet değerlendirmesi istemiyle mahkemeleri tarafından Adli Tıp Kurumu 3. Adli Tıp İhtisas Kurulu’na gönderilen dosyalardaki travma kaynaklı amputasyonların tespiti, etiyolojilerinin değerlendirilmesi, amputasyon seviyelerinin travma ile olan ilişkisi, amputasyona kolaylaştırıcı faktör bulunup bulunmadığı incelenerek, maluliyet değerlendirmesinin ve alınabilecek önlemlerin sunulması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Adli Tıp Kurumu 3. Adli Tıp İhtisas Kuruluna 01 Ocak 2014- 31 Aralık 2014 tarihleri arasında maluliyet değerlendirilmesi amacıyla gönderilen ve dosya incelemesinde travma kaynaklı alt ekstremite amputasyonu geliştiği tespit edilen olgular retrospektif olarak değerlendirilmiştir.
Bulgular: Belirtilen tarihlerde travma kaynaklı alt ekstremite amputasyonu gelişen 119 olgu tespit edilmiştir. Olguların 100’ünün erkek, 19’unun kadın olduğu görülmüştür. Amputasyonların etiyolojisi; en sık 60 olgu ile trafik kazası, 31 olgu ile iş kazası olduğu tespit edilmiştir. Amputasyon seviyelerine bakıldığında, en sık 32 olgu ile kruris proksimalinden, ikinci sıklıkta ise 21 olgu ile parmak seviyesinden olduğu görülmüştür.
Sonuç: Gelişen amputasyonların, kişide protez ihtiyacını doğurması ve olayın niteliğine göre bireysel veya kurumsal tazminat hesabına konu olması önemlidir. Dava haline gelen olay sonrası, tespit edilen maluliyet değerleri üzerinden kişilere ödeme yapılmaktadır. Bu tür olguların önlenmesi, sağlığın korunması ve tazminat gibi maddi yüklerin azaltılması açısından değerlid ir.
Anahtar Kelimeler: Travma, Maluliyet, Adli Tıp, Tazminat, Amputasyon, Kaza.
İndirmeler
Kaynaklar
Cotta H. Ortopedi. 4. Baskı, Arkadaş Tıp Kitapları. Sermet matbaası. 1984: 407-12.
Van der Schans CP, Geertzen JH, Schoppen T, Dijkstra PU. Phantom pain and health-related quality of life in lower limb amputees. J Pain Symptom Management 2002; 24(4): 429-36. DOI: https://doi.org/10.1016/S0885-3924(02)00511-0
Busse JW, Jacobs CL, Swiontkowski MF, Bosse MJ, Bhandari M. Evidence-Based Orthopaedic Trauma Working Group. Complex limb salvage or early amputation for severe lower-limb injury: a meta-analysis of observational studies. J Ortho Trauma 2007; 21(1):70-6. DOI: https://doi.org/10.1097/BOT.0b013e31802cbc43
Robbins CB, Vreeman DJ, Sothmann MS, Wilson SL, Oldridge NB. A review of the long-term health outcomes associated with war-related amputation. Mil Med 2009; 174(6): 588-92. DOI: https://doi.org/10.7205/MILMED-D-00-0608
Pecoraro RE, Reiber GE, Burgess EM. Pathways to diabetic limb amputation: basis for prevention. Diabetes Care 1990; 13(5): 513-21. DOI: https://doi.org/10.2337/diacare.13.5.513
Sümer A, Onur E, Altınlı E, Çelik A, Çağlayan K, Köksal N. Alt Ekstremite Amputasyonlarında Klinik Deneyimlerimiz. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi 2008; 15(3):187-90.
World Health Organisation. International Classification of Functioning and Disability, World Health Organisation Pub. Geneva, 2000.
Sözen Ş, İnce H, Dikici F, Dıraçoğlu D, İnce N. Maluliyet (meslekte çalışma gücü kayıplarının) hesaplanması.[Evaluation of Work Force Losses] Klinik Gelişim 2009; 22/19:122-5.
Adli Tıp Kurumu Kanunu [Law of the Council of Forensic Medicine], 2659, 14.04.1982, Resmi Gazete (20.04.1982, Sayı:17670).
Özyalçın H, Yücetürk G, Algün R. Majör amputasyonların değerlendirilmesi, Acta Ortop Traum Turc. 1989; 23: 207-9.
Özturan KE, Yücel İ, Karaduman O, Çakici H, Güven M. Amputasyon Uygulanan Olgularin Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi. İzzet Baysal Tıp Dergisi 2009; 4(2): 20-4.
Omoke NI, Chukwu COO, Madubueze CC, Egwu AN. Traumatic extremity amputation in a Nigerian setting: patterns and challenges of care. Int Orthop 2012; 36(3): 613-8. DOI: https://doi.org/10.1007/s00264-011-1322-7
Doğan A, Sungur İ, Bilgiç S, Uslu M, Atik B, Tan Ö, Özgökçe S, Uluç D, Çoban H, Türkoğlu M, Akpınar F. Van bölgesindeki amputasyonlar: çok merkezli epidemiyolojik çalışma, Acta Orthop Traumatol Turc 2008; 42(1): 53-8. DOI: https://doi.org/10.3944/AOTT.2008.42.1.053
Yılmaz E, Belhan O, Karakurt L, Bulut M, Serin E. Amputasyonların etyoloji, seviye ve yaş grupları açısından değerlendirilmesi. Joint Dis Rel Surg 2006; 2: 79-84.
Thanni LO, Tade AO. Extremity amputation in Nigeria-a review of indications and mortality. Surgeon 2007 Aug; 5(4):213-7. DOI: https://doi.org/10.1016/S1479-666X(07)80006-0
Aygan İ, Tuncay İ, Tosun N, Vural S. Amputasyonlar: Nedenleri ve Seviyeleri (Retrospektif Klinik Çalışma), Artroplasti Artroplastik Cerrahi. 1999; 10(2): 179-83.
Clasper J, Ramasamy. Traumatic amputations . Br J Pain 2013 May; 7(2): 67–73. DOI: https://doi.org/10.1177/2049463713487324
Ogeng'o JA, Obimbo MM, King'ori J. Pattern of limb amputation in a Kenyan rural hospital. Int Orthop. 2009;33(5):1449-53. DOI: https://doi.org/10.1007/s00264-009-0810-5
Koçak S, Ertekin B, Erdemir E, Girişgin AS, Cander B. Acil servise başvuran travmatik amputasyonların demografik ve klinik sonuçları. JAEM. 2013; 12: 205-10.
Ege R. Ayak ve ayak bileği sorunları. Ankara: Türkiye Rehabilitasyon Vakfı, 1997: 1057-69.
Mayfield JA, Reiber GE, Maynard C, Czerniecki JM, Caps MT, Sangeorzan BJ. Trends in lower limb amputation in the Veterans Health Administration, 1989-1998. J Rehabil Research Develop 2000; 37(1): 23-30.
Liedberg E, Persson BM. Increased incidence of lower limb amputation for arterial occlusive disease. Acta Orthopaedica 1983; 54(2): 230-4. DOI: https://doi.org/10.3109/17453678308996562
Al-Maskari F, El-Sadig M. Prevalence of risk factors for diabetic foot complications. BMC Fam Pract 2007; 1:59. https://doi.org/10.1186/1471-2296-8-59. DOI: https://doi.org/10.1186/1471-2296-8-59
Batkın D, Çetinkaya F. Diabetes Mellitus Hastalarının Ayak Bakımı ve Diabetik Ayak Hakkındaki Bilgi, Tutum Ve Davranışları. Sağlık Bilimleri Dergisi 2005;1:12-6.
Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğünde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tüzük. Resmi Gazete. Tarih: 03.07.1985; Sayı: 18800 http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/18800.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/18800.pdf (Erişim Tarihi: 15.03.2016).
Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği.Resmi Gazete. Tarih: 11.10.2008; Sayı: 27021. http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/10/20081011.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/10/20081011.htm (Erişim Tarihi: 15.03.2016).
Dillingham TR, Pezzin LE, MacKenzie EJ. Limb amputation and limb deficiency: epidemiology and recent trends in the United States. South Med J 2002; 95:875-83, DOI: https://doi.org/10.1097/00007611-200208000-00018
Türk Borçlar Kanunu. Kanun no: 6098, 11.1.2011, RG Sayı: 27836, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/02/20110204-1.htm (Erişim tarihi 12.03.2016).
Sosyal Sigortalar Genel Sağlık Sigortası Kanunu. Kanun No: 5510, R.G: 16/6/2006; Sayı :26200 http://www.sgk.gov.tr/wps/wcm/connect/aa94981e-6bba-4e1d-9b6e-bb74fb4b77f3/5510_sosyal_sigortalarvegss_kanunu.doc?MOD=AJPERES&CACHEID=aa94981e-6bba-4e1d-9b6e-bb74fb4b77f3 (Erişim tarihi 12.03.2016)
Copuroglu C, Ozcan M, Yilmaz B, Gorgulu Y, Abay E, Yalniz E. Acut stress disorder and post-traumatic stress disorder following traumatic amputation. Acta Orthop Belg 2010; 76(1): 90-3.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
