Anahtar Kelimeler
intihar yöntemleri
intihar nedenleri
adli tıp
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
İntiharlar tüm dünyada sosyo-ekonomik fark gözetmeksizin önemli bir halk ve ruh sağlığı sorunu olarak değerlendirilmektedir. Birçok ülkede özellikle gençlerde trafik kazalarından sonra önde gelen ölüm nedenleri arasındadır. Bu çalışmada; Türkiye’de 2002-2009 yılları arasında meydana gelen intihar vakalarının yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, intihar nedeni ve yıllar içerisindeki değişimini değerlendirmek ve dünyadaki genel intihar eğilimi ile karşılaştırmak amaçlanmıştır. Çalışmamızda Türkiye İstatistik Kurumunun (TUİK) İntihar ile ilgili 2002-2009 yılları arasındaki intihar istatistikleri değerlendirilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde Windows SPSS 15.0 istatistiksel programı kullanılmıştır. Olguların %64,4‘ünün erkek olduğu ve %35,6’sının kadın olduğu saptanmıştır. Erkek intihar olgularında tüm yaş gruplarmda 2002-2009 yılları arasmda sürekli bir artış olduğu dikkati çekmektedir. Kadm intihar olgularında 0-19 ve 20-39 yaş grubunun 2002-2009 yılları içerisinde azalma gösterdiği ancak 40-59 ve 60 ve üzeri yaş grubunda ise artış olduğu görülmektedir. intihar eden olguların %62,9’unun ilkokul-ilköğretim-ortaokul düzeyinde, %16,3’ünün lise düzeyinde, %5,rinin yüksek öğretim düzeyinde eğitim durumu olduğu saptanmıştır. 2002-2009 yılları arasından intihar eden olguların %47’sinin ası, %23,5’inin ateşli silah, %14,2’sinin kimyevi madde, %9’unun yüksekten atlama yöntemini kullandığı gözlenmiştir. 2002-2009 yılları arasmda intihar eden olguların %34,3’ünün bilinmeyen bir sebep, %23,8’sinin hastalık, %15,1’inin aile geçimsizliği, %10,2’sinin geçim zorluğu, %6,7’sinin hissi ilişki nedeniyle intihar ettiği gözlenmiştir. Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre intihar nedeniyle küresel mortalité oranı yüz binde 16 olarak bildirilmiştir. 2009 yılında Türkiye’nin toplam nüfusunun 72.561.312 olduğu dikkate alındığında, Türkiye’de 2009 yılında intihar oranının yüz binde 4 olduğu gözlenmektedir. Amerika Birleşik Devletlerinin (ABD) 2005 yılı istatistikleri incelendiğinde intihar eden olguların %52,1’inin ateşli silah yöntemi kullandığı, %22,2’sinin asma-boğulma yöntemini kullandığı, %17,6’sının ise zehir yöntemi kullandığı bildirilmiştir. Türkiye’deki intihar olgularında ası yönteminin ABD’ye göre 2,1 kat daha fazla olduğu, ABD’de ise ateşli silah yönteminin Türkiye’ye göre 2,2 kat daha fazla olduğu gözlenmektedir.
Anahtar kelimeler: İntihar, intihar yöntemleri, intihar nedenleri, adli tıp
Referanslar
National Center for Health Statistics (1968-1991). Vital statistics of the United States, 2. Mortality-Part A, U.S. Government Printing Office, Washington DC
Şenol V, Ünalan D, Avşaroğulları L, İkiceli İ. intihar girişimi nedeniyle Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Anabilim Dalı’na başvuran olguların incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005;6:19-29
Roy A. Psychiatric Emergencies. Kaplan and Saddock Comprehensive Textbook Psychiatry VII. Ed. (Eds) BJ Sadock, VA Sadock. Williams and Wilkins, Baltimore. 2000:2031-2055
Özel A, Keser N, Koksal E. İntihar ve intihara teşebbüs eden bireylerin cinsiyeti eğitim, düzeyleri ve coğrafi dağılımları: Kütahya şehir örneği. Doğu Coğrafya Dergisi 2008:19;231-250
5237 sayılı Türk ceza kanunu, resmi gazete, 2004; 25611. Erişim adresi: http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5237.html Erişim tarihi: 22.06.2011.
Oral G. intihar ve adli bilimler. Yeni Symposium 1997;35:46-57
Ayçan S, Tümay Ş, Şimşek Z. İntiharın Önlenmesi: Birinci Basamak Sağlık Çalışanları İçin Kaynak, 2000, Ankara.
Türker M, Beyaztaş FY, Boz B. 1994-1996 yılları arasmda Sivas’ta görülen intihar olgularının adli tıp açısından incelenmesi. Ege Tıp Dergisi 2000;39:79-83
Polat O: Adli Tıp Ders Kitabı. Alfa Kitapevi, 1997;49-56.
Palabıyıkoğlu R. İntihar davramşmda ailenin rolü ve önemi. Kriz Dergisi 1993;2:62-68
Suicide preventation and special programmes. Mental health, Programmes and projects, World Health Organization. Erişim Adresi: http://www.who.int/mental_he- alth/prevention/en/, Erişim Tarihi: 29.03.2011
Yaş grubu ve cinsiyete göre nüfus - 2009, Türkiye Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi (ADNKS) veri tabanı, Türkiye istatistik kurumu. Erişim Adresi: http://report.tuik.gov.tr/ reports/rwservlet?adnksdb2 = &ENVID = adnksdb2Env& report=turkiye_yasgr.RDF&p_yil = 2009&p_dil = l&des- format = html, Erişim Tarihi: 29.03. 2011
Suicide rates per 100,000 by country, year and sex (Table), Global charts, Suicide prevention (SUPRE), Suicide preventation and special programmes, Mental health, Programmes and projects, World Health Organization. Erişim Adresi: http://www.who.int/mental_health/prevention/suicide_rates/en/index.html. Erişim Tarihi: 03.07.2011
Suicide. Wikipedia. Erişim Adresi: http://en.wikipedia. org/wiki/Suicide Erişim Tarihi: 27.03.2011
Yavuz Y, Yürümez Y, Küçüker H, Demirel R, Küçük E. İntihar sonucu meydana gelen ölümlerin incelenmesi. Genel Tıp Dergisi 2006;16:181-185
Erel Ö, Katkıcı U, Dirlik M, Özkök MS. Anabilim dalımız tarafından otopsileri yapılan intihar olgularının değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2003;4:13-1517. Arslan M, Duru M, Kuvandik G, Bozkurt S, Kaya E. Hatay’da intihar girişiminde bulunan olguların analizi. Adli Tıp Dergisi 2008;22:9-14
Paracıklıoğlu V, Sayıl I, Özgüven HD. Ankara’da intihar girişimleri üzerine bir izleme çalışması: Dünya Sağlık Örgütü - Avrupa Çok Merkezli İntihar Davranışı İzlem Çalışması Sonuçları. Kriz Dergisi 2004;12:1-17
Bitirilen eğitim düzeyi, cinsiyet ve yaş grubuna göre nüfus - 2009. Türkiye Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi (ADNKS) veri tabanı, Türkiye istatistik kurumu. Erişim Adresi: http://report.tuik.gov.tr/reports/rwservletPadn ksdb2 = &ENVID = adnksdb2Env&report = turkiyecinsi- yet_yasgrp_egitim_top.RDF&p_xkod = egi- timkod&pyil = 2009&p_dil = l&desformat = spreadsheet, Erişim Tarihi: 02.07.2011
Tüzer T, Bayam G, Bitlis V, Holat H, Dilbaz N. İntihar girişiminde yöntem seçimini etkileyen faktörler. Kriz Dergisi. 1995;3:257-59
U.S. Suicide Statistics 2005, Suicide. Org. Erişim adresi: http://www.suicide.org/suicide-statistics.html#2005, Erişim tarihi: 27.03.2011
Celbiş O, Özdemir B. Malatya Adli Tıp Grup Başkanlı- ğı’nda 1999-2002 yılları arasında ölü muayene ve otopsileri yapılan intihar olguları. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2005;12:173-176
Küçüker H, Aksu A. Elazığda görülen intihar olgularının adli tıp açısından incelenmesi. Düşünen Adam 2002; 15:16-20
Özsoy DS, Eşel E. İntihar (Özkıyım). Anadolu Psikiyatri Dergisi 2003;4:175-185
İş gücü, istihdam ve işsizlik istatistikleri. Sorularla resmi istatistikleri dizisi-1. T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu. 2007 yaym no: 3095.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.