Ev İçinde Şiddet Gören Kadınlarla Adli Tıbbi Görüşme için Bir Model Önerisi
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.1700Anahtar Kelimeler:
Kadına yönelik şiddet- Yakın partner şiddeti- Klinik görüşme- Standardizasyon- Ev içi şiddetÖz
Amaç: Kadına yönelik şiddet mağduru olguların adli tıbbi görüşmesi raporlama süreçlerinde önemli bir basamağı oluşturmaktadır. Bu çalışmada kadına yönelik şiddet olgularında tüm birimlere önerilebilecek standardize bir görüşme modeli geliştirmek amaçlanmıştır.
Yöntem: Muğla Eğitim Araştırma Hastanesi Adli Tıp Polikliniği’ne 2020-2021 yılları arasında yakın partneri tarafından fiziksel şiddete maruz kalarak başvuran 18-65 yaş aralığındaki 80 olgu ile prospektif tanımlayıcı bir çalışma planlanmıştır. Olgularla birebir klinik görüşme yapılmış ve üç kuşağı içerecek şekilde sosyodemografik özellikler ve fiziksel şiddetin tüm detay bilgileri alınmıştır. Olguların tanıtıcı özellikleri frekanslarla verilmiş, bağımlı değişken ile bağımsız değişkenler arasındaki ilişki modellemesi Pearson ki-kare testi, Fisher Exact testi ve Spearman Korelasyon Katsayısı ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Olguların yaş ortalaması 35,3 yıl, yakın partnerlerin yaş ortalaması 39 yıldır. %66,3’ünde şiddete maruz kalma süreleri 5 yıldan azdır. %95’i beraberinde duygusal-ekonomik şiddet olduğunu bildirmiştir. %53,8’i çocukluğunda şiddete maruz kalmış, %41,3’ü ebeveynleri arasındaki şiddete şahit olmuş, %63,7’si çocuklarına şiddet uygulamaktadır. %40’ında psikiyatrik başvuru olup, psikiyatrik destek alanların %71,9’u bu desteğin kendisine iyi geldiğini aktarmıştır.
Sonuç: Kadına yönelik şiddet adli tıp uzmanları başta olmak üzere tüm hekimlerin ve sağlık çalışanlarının karşılaştığı ciddi boyutları olan bir halk sağlığı sorunudur. Şiddet mağduru kadınla standardize bir klinik görüşme; bir kontrol listesi gibi muayene süreçlerini yönlendirebilecektir. Bu çalışma sonuçları ile tüm birimlerde şiddet gören kadınların adli tıbbi değerlendirmesinde kullanılabilecek standardize edilmiş bir görüşme modeli geliştirilmiştir.
İndirmeler
Kaynaklar
Bulut M, Aslan R, Arslantaş H. Kabul Edilmemesi Gereken Toplumsal Bir Gerçek: Yakın Partner Şiddeti. Sakarya Tıp Dergisi. 2020;10.2:334-347. https://doi.org/10.31832/smj.681134. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.31832/smj.681134
Akkaş İ, Uyanık Z. Kadına Yönelik Şiddet. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 2016; 6.1: 32-42.
Özkan G. Kadına Yönelik Şiddet-Aile İçi Şiddet Ve Konuya İlişkin Uluslararası Metinler Üzerine Bir İnceleme. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi. 2017; 7.1: 533-564.
Özkar E, Can İÖ. Kadına Yönelik Şiddetle İlgili Güncel Yasal Değişiklikler ve Adli Tıp. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2012. http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2012-99-1166. [Erişim Tarihi: 24.01.2024].
Declaration on the Elimination of Violence against Women : resolution / adopted by the General Assembly. 1993. (Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması Bildirgesi, Birleşmiş Milletler, 1993). https://digitallibrary.un.org/record/179739. [Erişim Tarihi: 24.01.2024].
WHO- Violence Against Women. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/violence-against-women [Erişim Tarihi: 24.01.2024]
Klap, R, Tang, L, Wells, K, Starks, S L, & Rodriguez, M. Screening for domestic violence among adult women in the United States. Journal of general internal medicine. 2007; 22: 579-584.DOI: 10.1007/s11606-006-0097-9. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.1007/s11606-006-0097-9
Krantz G, Garcia-Moreno C. Violence Against Women. J Epidemiol Community Health. 2005; 59.10: 818-821. https://doi.org/10.1136/jech.2004.022756. DOI: https://doi.org/10.1136/jech.2004.022756
Vahip I, Doğanavşargil Ö. Aile İçi Fiziksel Şiddet ve Kadın Hastalarımız. Türk Psikiyatri Dergisi. 2006;17(2):107-114.
Doğanavşargil Ö, Vahip I. Fiziksel Eş Şiddetini Belirlemede Klinik Görüşme Yöntemi. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2007; 17.10: 125-136.
Balcı Y, Kadı G, Göçeoğlu Ünüvar Ü, İnanç L. Sık Hastane Başvurusu Ev İçi Şiddetin Habercisi mi?. Adli Tıp Bülteni. 2019; 24.2: 93-99. https://doi.org/10.17986/blm.2019250195. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.17986/blm.2019250195
Ayrancı Ü, Günay Y, Ünlüoğlu İ. Hamilelikte Aile İçi Eş Şiddeti. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2002; 3: 75-87.
Kaptanoğlu Y, Çavlin İ, Ergöçmen AA. Türkiye'de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması. Hacettepe Üniversitesi. 2015. https://openaccess.hacettepe.edu.tr/xmlui/handle/11655/23338. [Erişim Tarihi: 24.01.2024].
Çakır Ö, Harcar T, Sürgevil O, Budak G. Kadına yönelik şiddet ve Türkiye'de kadına yönelik şiddetin durumu. Toplum ve Demokrasi Dergisi. 2016; 2(4): 51-70.
Watts C, Zımmerman, C. Violence Against Women: Global Scope And Magnitude. The Lancet. 2002; 359.9313: 1232-1237. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(02)08221-1. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(02)08221-1
Şahin EM, Yetim D, Öyekçin DG. Edirne’de Kadına Yönelik Eş Şiddeti Yaygınlığı Ve Kadınların Şiddete Karşı Tutumları. Cumhuriyet Tıp Dergisi. 2012; 34.1: 23-32.
Karabağ G, Yavuz MS, Ufuk A, Aydın F, Aydın Y. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi Adli Tıp Polikliniği’ne 2015-2019 Arasında Başvuran Kadın Adli Olgularımızın Değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2021;9;8(3):449-58. https://doi.org/10.34087/cbusbed.856608. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.34087/cbusbed.856608
Demirçin S. Kadına Yönelik Fiziksel Şiddet Olgularının Klinik Adli Tıbbi Değerlendirilmesi Ve Yönetilmesi. Türkiye Klinikleri J Foren Med-Special Topics. 2016;2(2):56-61.
Deveci S E, Açık Y, Gülbayrak C, Tokdemir M. Elazığ il merkezinde 15–49 yaş evli kadınların aile içi şiddete maruz kalma durumları. Toplum ve Hekim. 2005; 20(3): 229-234.
T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet, Ankara, 2009.http://kasaum.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/34/2013/11/Aile-ici-siddet-HUNEE-2008-AnaRapor.pdf. [Erişim Tarihi: 24.01.2024].
Kocacık F, Dogan O. Domestic Violence Against Women In Sivas, Turkey: Survey Study. Croatian Med J. 2006; 47.5: 742-749.
Çalışkan H, Çevik Eİ. Kadına Yönelik Şiddetin Belirleyicileri Türkiye Örneği. Balkan Sosyal Bilimler Derg. 2018; 7.14 218-233.
Dönmez G, Şimşek H, Günay T. Evli Erkeklerde Eşlerine Yönelik Şiddet Ve İlişkili Etmenler. Turkish J Public Health. 2012; 10.3: 151-159. https://doi.org/10.20518/tjph.173011. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.20518/tjph.173011
World Health Organization. (2003). Guidelines for medico-legal care of victims of sexual violence. World Health Organization. https://apps.who.int/iris/handle/10665/42788. [Erişim Tarihi: 24.01.2024].
Hamptom RL, Gelles RJ. Violence Toward Black Women in a Nationally Representative Sample Of Black Families. J Comparative Family Studies. 1994; 25.1: 105-119. https://doi.org/10.3138/jcfs.25.1.105. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.3138/jcfs.25.1.105
Lundgren E. Şiddetin Normalleştirilme Süreci. Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı Yayınları. 2012. https://morcati.org.tr/wp-content/uploads/2023/03/websiddetin-normallestirilme-sureci135x195-1.pdf. [Erişim Tarihi: 24.01.2024].
Günay Balcı Y, Ayrancı Ü. Physical Violence Against Women: Evaluation Of Women Assaulted By Spouses. J Clin Forensic Med. 2005; 12.5: 258-263. https://doi.org/10.1016/j.jcfm.2005.03.006. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jcfm.2005.03.006
Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması. Kadının Statüsü̈ Genel Müdürlüğü (KSGM). 2014. http://www. hips.hacettepe.edu.tr/TKAA2014_Ozet_Rapor.pdf. [Erişim tarihi: 1012.2023]
Boucher S, Lemelin J, Mcnicoll L. Marital Rape And Relational Trauma. Sexologies. 2009. 18.2: 95-97. https://doi.org/10.1016/j.sexol.2009.01.006. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.1016/j.sexol.2009.01.006
John R, Johnson J K, Kukreja S, Found M, Lindow S W. Domestic violence: prevalence and association with gynaecological symptoms. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology. 2004; 111(10), 1128-1132. https://doi.org/10.1111/j.1471-0528.2004.00290.x. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1471-0528.2004.00290.x
Montgomery B E, Rompalo A, Hughes J, Wang J, Haley D, Soto-Torres L, Hodder S. Violence against women in selected areas of the United States. American journal of public health. 2015; 105(10): 2156-2166. DOI: https://doi.org/10.2105/AJPH.2014.302430
Bennice JA, Resick PA. Marital Rape: History, Research, And Practice. Trauma, Violence, & Abuse. 2003; 4.3: 228-246. https://doi.org/10.1177/1524838003004003003. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.1177/1524838003004003003
Stewart DE, Robınson GE. A Review of Domestic Violence and Women's Mental Health. Arch Women's Mental Health. 1998; 1.2: 83-89. DOI: https://doi.org/10.1007/s007370050010
Coker A L, Smith P H, Bethea L, King M R, McKeown R. E. Physical health consequences of physical and psychological intimate partner violence. Archives Family Med. 2000; 9(5): 451. DOI: https://doi.org/10.1001/archfami.9.5.451
Kandemir G, Ak İ. Tıbben Açıklanamayan Belirtilerin Psikiyatrik Yönü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2013; 5(4):479-506. https://doi.org/10.5455/cap.20130530. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.5455/cap.20130530
Özer Ü, Selimoğlu E, Badur E, Uygun E, Karşıdağ Ç. Fibromiyalji Olgularında Aİle İçi Fiziksel Şiddetin Ağrı Şiddeti, Depresyon ve Anksiyete Düzeyleri ile İlişkisi. Nobel Medicus. 2014; 11(1):27-32. https://www.nobelmedicus.com/Content/journal/31/27-32.pdf. [Erişim Tarihi: 24.01.2024].
Ferrari G, Agnew-Davies R, Bailey J, Howard L, Howarth E, Peters T J, Sardinha L, Feder, G. Domestic violence and mental health: a cross-sectional survey of women seeking help from domestic violence support services. Global Health Action. 2014; 7(1): 25519. DOI: https://doi.org/10.3402/gha.v7.25519
Akyüz G, Kuğu N, Doğan O, Özdemir L. Bir Psikiyatrik Polikliniğe Başvuran Evli Kadınlarda Aile İçi Şiddet, Evlilik Sorunları, Başvuru Yakınması Ve Psikiyatrik Tanı. In: Yeni Symposium. 2002; 40: 41-48.
Sansone RA, Chu J, Wiederman MW. Suicide Attempts And Domestic Violence Among Women Psychiatric Inpatients. Int J Psychiatry Clinical Practice. 2007; 11.2: 163-166. https://doi.org/10.1080/13651500600874873. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.1080/13651500600874873
Kurt E, Yorguner Küpeli N, Sönmez E, Bulut N S, Akvardar Y. Psikiyatri polikliniğine başvuran kadınlarda aile içi şiddet yaşantısı. Arch Neuropsychiatry. 2018; 55: 22-8. https://doi.org/10.29399/npa.14812. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.29399/npa.14812
Mahoney, P., & Williams, L. M. (1998). Sexual Assault in Marriage: Prevalence, Consequences, and Treatment of Wife Rape. In J. L. Jasinski, & L. M. Williams (Eds.), Partner Violence: A Comparative Review of 20 Years of Research (pp. 113-162). Thousand Oaks, CA: Sage.
Hotaling GT, Sugarman DB. An Analysis of Risk Markers in Husband to Wife Violence: The Current State of Knowledge. Violence and Victims. 1986; 1.2: 101-124. https://doi.org/10.1891/0886-6708.1.2.101. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.1891/0886-6708.1.2.101
Heyman RE, O'leary KD, Jouriles EN. Alcohol and Aggressive Personality Styles Potentiators of Serious Physical Aggression Against Wives. J Family Psychology. 1995;9(1):44-57. https://doi.org/10.1037/0893-3200.9.1.44. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.1037//0893-3200.9.1.44
Kapan M, Yanıkkerem E. Kırsal ve Kentsel Alanda Yaşayan Gebelerin Depresyon, Yalnızlık ve Şiddete Maruz Kalma Durumları. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2016; 15.5. https://doi.org/10.5455/pmb.1-1456817687. [Erişim Tarihi: 24.01.2024]. DOI: https://doi.org/10.5455/pmb.1-1456817687
Yüksel Ş, Kayır A. Psikiyatriye Başvuran Örselenen Kadının Tanınması. Düşünen Adam. 1986; 1: 8.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Adli Tıp Bülteni
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
