Özel Hastanede Çalışan Sağlık Profesyonellerinin ve Personellerin İstanbul Sözleşmesi Hakkındaki Bilgileri ile Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumunun Değerlendirilmesi
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.1674Anahtar Kelimeler:
cinsiyet rolleri- cinsiyet eşitliği- kadın hakları- kadınlarÖz
Amaç: Bu çalışmanın amacı özel hastanede çalışan personellerin ve sağlık profesyonellerinin İstanbul Sözleşmesi ile ilgili bilgileri ile toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumlarını değerlendirmektir.
Yöntem: Araştırmanın örneklemini özel hastanede çalışan 303 kişi oluşturmuş olup tanımlayıcı-kesitsel tiptedir. Veri toplama aracı katılımcılara ait tanıtıcı bilgiler, İstanbul Sözleşmesi ile ilgili sorular ve Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği’nden (TCRTÖ) oluşmaktadır.
Bulgular: Katılımcıların %47,2’sini hemşire meslek grubu, %68’ini kadınlar oluşturdu. Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden imzasını çekmesini doğru bir karar olarak bulanların %85’i toplumsal cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim gibi kavramların Türk toplum yapısına uymamasını gerekçe olarak belirtti. Katılımcıların TCRTÖ puanı 146,61±25,68 olup eşitlikçi tutuma sahip oldukları söylenebilir. TCRTÖ puanlarının tüm tanımlayıcı özelliklerde anlamlı olarak farklılaştığı görüldü. İstanbul Sözleşmesi’ne yönelik sorulara olumlu yanıt verenlerin TCRTÖ puanlarının daha yüksek olduğu saptandı.
Sonuç: TCRTÖ puan ortalamalarının eğitim durumu yüksek olanlarda, kadınlarda, bekarlarda, hemşirelerde, çekirdek ailede, Marmara’da doğanlarda, siyasi görüşü olmayanlarda, tanışıp anlaşarak evlenenlerde daha yüksek çıktığı ve eşitlikçi yaklaşıma sahip oldukları sonucuna ulaşıldı. Çalışma kapsamında sağlık kurum ve kuruluşlarında hizmet içi eğitimler ve ilkokul seviyesinde de toplumsal cinsiyet rolleri ile ilgili derslerin olması önerilebilir.
İndirmeler
Kaynaklar
Heidari S, Babor TF, De Castro P, Tort S, Curno M. Sex and Gender Equity in Research: rationale for the SAGER guidelines and recommended use. Res Integr Peer Rev. 2016;1(2):1–9. DOI: https://doi.org/10.1186/s41073-016-0007-6
Özden S, Gölbaşı Z. Sağlık Çalışanlarının Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018 Sep 27;4(3):95–100. DOI: https://doi.org/10.30934/kusbed.420223
World Health Organization. Gender [Internet]. [cited 2023 Aug 10]. Available from: https://www.who.int/europe/health-topics/gender#tab=tab_1
Karaçay Yıkar S, Deniz Doğan S, Aydıngülü N, Arslan S, Nazik E. Hemşirelik Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi: Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Örneği. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2020;3(2):104–13. DOI: https://doi.org/10.38108/ouhcd.704397
Yanıkkerem E, Topsakal Ö, Boz A. Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Tutumlarının İncelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2020;10(2):164–71. DOI: https://doi.org/10.33631/duzcesbed.534403
Ecevit Y. Türkiye’de Katılımcı Demokrasinin Güçlendirilmesi: Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin İzlenmesi Projesi Faz II Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Temel Kavramları Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Temel Kavramları [Internet]. Ankara; 2021 Mar. Available from: www.ceidizler.ceid.org.tr
Bakırcı K. İstanbul Sözleşmesi. Ankara Barosu Dergisi. 2015;2015(4):133–204.
Alp Yılmaz F. Attitudes to Health Personnel to Gender Roles and Factors Affecting Their Gender Roles. Journal of Academic Research in Nursing. 2019;5(1):40–5. DOI: https://doi.org/10.5222/jaren.2019.66375
Zeyneloğlu S, Terzioğlu F. Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2011;40:409–20.
Ceylan E. İstanbul Sözleşmesi Bağlamında Türkiye’de Muhafazakar Kesimin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Tartışmaları [Yüksek Lisans]. [Balıkesir]: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2022.
Özer E. İstanbul Sözleşmesinin Ana Akım Medyadaki Sunumu: Kadın Köşe Yazarlarının Yaklaşımı. [Kocaeli]: Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2021.
Kalaycı M. Hemşirelerin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Cinsel Mitlerle İlişkisi [Yüksek Lisans]. [Ankara]: Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2021.
Kurşun E. Samsun Halk Sağlığı Müdürlüğü’nde Çalışan Personelin Toplumsal Cinsiyet Rol Tutumlarının Belirlenmesi [Yüksek Lisans]. [Samsun]: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2016.
Kiraz NK, Çoştu Y. Din Görevlilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları: Çorum Örneği. BEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2021;8(2):457–89. DOI: https://doi.org/10.33460/beuifd.998507
Özaydınlık K. Toplumsal Cinsiyet Temelinde Türkiye’de Kadın ve Eğitim. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2015;14(33):93–112. DOI: https://doi.org/10.21560/spcd.03093
Ergin A, Bekar T, Acar GA. Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. Fırat Tıp Dergisi. 2019;24(3):122–8.
Erdoğan M, Kahraman S. Evli Kadınlarda Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Evlilikte Sorun Çözmeye ve Doyumuna Etkisi. Journal of International Social Research. 2019;12(62):798–804. DOI: https://doi.org/10.17719/jisr.2019.3097
Can İ, Girgin Büyükbayraktar Ç. Erkeklerin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları. SEFAD. 2018;(39):355–72. DOI: https://doi.org/10.21497/sefad.443531
Demirkanoğlu Y. Muhafazakar Düşüncede Kadının Toplumsal Konumu. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2017;17(34):285–305. DOI: https://doi.org/10.30976/susead.338402
Gürhan N. Toplumsal Cinsiyet ve Din. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi. 2010;(4):58–80
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Adli Tıp Bülteni
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
