İşyerinde Hekimlere Yönelik Şiddetin Değerlendirilmesi ve Hekimler Üzerindeki Etkileri
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.1634Anahtar Kelimeler:
Hekimler, İş Yeri Şiddeti, İş Doyumu, Tükenmişlik, İntiharÖz
Amaç: Hekimlerin iş yaşamlarında karşılaştıkları sorunların başında maruz kaldıkları şiddet olayları yer almaktadır. Çalışmamızın amacı, hekimlerin işyerlerinde uğradıkları şiddetin sıklığını ve özelliklerini belirlemek ve şiddete uğramanın hekimlerin iş doyumu, intihar olasılığı ve tükenmişlik düzeyleriyle ilişkisini belirlemektir.
Yöntem: Tanımlayıcı özellikte ve kesitsel olarak planlanan bu çalışmamıza İstanbul ilinin Pendik ilçesinde görev yapmakta olan 418 gönüllü hekim katılmıştır. Veriler anket yoluyla toplanmıştır. Katılımcılara, sosyodemografik bilgiler ve maruz kalınan şiddet ile ilgili soruları içeren anket, Minnesota İş Doyum Ölçeği, İntihar Olasılığı Ölçeği ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği uygulanmıştır.
Bulgular: Katılımcıların %58,4’ünün son bir sene içerisinde şiddete uğradığı ve şiddete uğramada cinsiyet, yaş, ünvan, çalışılan kurum, çalışma yılı ve çalışılan bölüm özelliklerinin anlamlı farklılık oluşturduğu görülmüştür. Son bir sene içerisinde şiddete maruz kalan hekimlerin maruz kalmayanlara göre; duygusal tükenme, duyarsızlık ve intihar olasılığı düzeylerinin daha yüksek olduğu, iş doyumu ve kişisel başarı düzeylerinin ise daha düşük olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç: Sağlık çalışanlarına ve hekimlere yönelik şiddet olaylarını önlemek ve olası etkilerini azaltmak için, uygulanan sağlık politikalarında değişikliğe gidilmesi, çalışma koşullarının iyileştirilmesi, başta aciller olmak üzere sağlık ortamının yeniden düzenlenmesi ve Türk Tabipleri Birliği’nin yıllardır dile getirdiği caydırıcı bir yasa çıkartılmalıdır. Ayrıca, sağlık çalışanlarına şiddet konusunda eğitimleri ve sürekli tıp eğitimleri boyunca “sağlıkta şiddet” dersleri konulmalı, medyanın ve devletin desteği ile halkın sağlık personeline şiddet konusunda farkındalığı artırılmalı ve özellikle yöneticilerin mesleği itibarsızlaştırıcı söylemlerden kaçınması gerektiği vurgulanmalıdır.
İndirmeler
Kaynaklar
Krug EG, Mercy JA, Dahlberg LL, Zwi AB. The world report on violence and health. The lancet. 2002 Oct 5;360(9339):1083-8. Krug EG, Mercy JA, Dahlberg LL, Zwi AB. The world report on violence and health. The lancet. 2002 Oct 5;360(9339):1083-8. DOI: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(02)11133-0
Saines J. C. (1999). Violence and aggression in A & E: recommendations for action. Accident and emergency nursing, 7(1), 8–12. https://doi.org/10.1016/s0965-2302(99)80094-0 DOI: https://doi.org/10.1016/S0965-2302(99)80094-0
Ayrancı Ü, Yenilmez Ç, Günay Y, Kaptanoğlu C Çeşitli sağlık kurumlarında ve sağlık meslek gruplarında şiddete uğrama sıklığı. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2002; 3(3): 147 - 154.
Gökçe T. , Dündar C. Samsun Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde Çalışan Hekim ve Hemşirelerde Şiddete Maruziyet Sıklığı ve Kaygı Düzeylerine Etkisi. Journal of Turgut Ozal Medical Center. 2008; 15(1): 25-28.
Kaukiainen, A., Salmivalli, C., Björkqvist, K., Österman, K., Lahtinen, A., Kostamo, A. and Lagerspetz, K. (2001), Overt and covert aggression in work settings in relation to the subjective well-being of employees. Aggr. Behav., 27: 360-371. https://doi.org/10.1002/ab.1021 DOI: https://doi.org/10.1002/ab.1021.abs
Hershcovis, M.S. and Barling, J. (2010), Towards a multi-foci approach to workplace aggression: A meta-analytic review of outcomes from different perpetrators. J. Organiz. Behav., 31: 24-44. https://doi.org/10.1002/job.621 DOI: https://doi.org/10.1002/job.621
Nart S. İş Ortamında Şiddet, Tükenmişlik Ve İş Tatmini İlişkileri: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Journal of Management and Economics Research. 2014; 12(23): 248-268. https://doi.org/10.11611/JMER360 DOI: https://doi.org/10.11611/JMER360
Nida, A. M., Googe, B. J., Lewis, A. F., & May, W. L. (2016). Resident fatigue in otolaryngology residents: a Web based survey. American journal of otolaryngology, 37(3), 210–216. https://doi.org/10.1016/j.amjoto.2016.01.017 DOI: https://doi.org/10.1016/j.amjoto.2016.01.017
Atlı Z, Eskin M, Dereboy Ç. İntihar Olasılığı Ölçeği (İOÖ)’nin Kilinik Örneklemdeki Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Klinik Psikiyatri. 2009;12:111–24.
Maslach, C. and Jackson, S.E. (1981), The measurement of experienced burnout. J. Organiz. Behav., 2: 99-113. https://doi.org/10.1002/job.4030020205 DOI: https://doi.org/10.1002/job.4030020205
Çamcı O, Kutlu Y. Kocaeli’nde sağlık çalışanlarına yönelik işyeri şiddetinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011;2:9-16.
Gascón, S., Martínez-Jarreta, B., González-Andrade, J. F., Santed, M. A., Casalod, Y., & Rueda, M. A. (2009). Aggression towards health care workers in Spain: a multi-facility study to evaluate the distribution of growing violence among professionals, health facilities and departments. International journal of occupational and environmental health, 15(1), 29–35. https://doi.org/10.1179/107735209799449707 DOI: https://doi.org/10.1179/oeh.2009.15.1.29
Shi J, Wang S, Zhou P, Shi L, Zhang Y, Bai F, et al. (2015) The Frequency of Patient-Initiated Violence and Its Psychological Impact on Physicians in China: A Cross-Sectional Study. PLoS ONE 10(6): e0128394. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0128394 DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0128394
Aydin, B., Kartal, M., Midik, O., & Buyukakkus, A. (2009). Violence against general practitioners in Turkey. Journal of interpersonal violence, 24(12), 1980–1995. https://doi.org/10.1177/0886260508327703 DOI: https://doi.org/10.1177/0886260508327703
Türk Tabipleri Birliği Yayınları. Önlenebilir Bir Sorun: Hekime Yönelik Şiddet Araştırmalardan Yararlanılan Değerlendirmeler ve Çözüm Önerileri. Ankara, Haziran 2014.
Forrest, L.E., Herath, P.M., McRae, I.S. and Parker, R.M. (2011), A national survey of general practitioners’ experiences of patient-initiated aggression in Australia. Medical Journal of Australia, 194: 605-608. https://doi.org/10.5694/j.1326-5377.2011.tb03117.x DOI: https://doi.org/10.5694/j.1326-5377.2011.tb03117.x
Anand T, Grover S, Kumar R, Kumar M, Ingle GK. Workplace violence against resident doctors in a tertiary care hospital in Delhi. National Medical Journal of India. 2016;29(6):344–8.
Bıçkıcı, F. (2013). Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet ve neden olan faktörler: Bir devlet hastanesi örneği. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 5(1), 43-56.
Muzembo, B. A., Mbutshu, L. H., Ngatu, N. R., Malonga, K. F., Eitoku, M., Hirota, R., & Suganuma, N. (2015). Workplace violence towards Congolese health care workers: a survey of 436 healthcare facilities in Katanga province, Democratic Republic of Congo. Journal of occupational health, 57(1), 69–80. https://doi.org/10.1539/joh.14-0111-OA DOI: https://doi.org/10.1539/joh.14-0111-OA
Ferri, P., Silvestri, M., Artoni, C., & Di Lorenzo, R. (2016). Workplace violence in different settings and among various health professionals in an Italian general hospital: a cross-sectional study. Psychology research and behavior management, 9, 263–275. https://doi.org/10.2147/PRBM.S114870 DOI: https://doi.org/10.2147/PRBM.S114870
Günay Y, MÖ A. İş yerinde şiddet. Çalışma Ortamı Dergisi. 2001;1:3-4.
Arnetz, J. E., Arnetz, B. B., & Petterson, I.-L. (1996). Violence in the nursing profession: Occupational and lifestyle risk factors in Swedish nurses. Work & Stress, 10(2), 119–127. https://doi.org/10.1080/02678379608256791 DOI: https://doi.org/10.1080/02678379608256791
Durak T, Yolcu S, Akay S, Demir Y, Kılıçaslan R, Değerli V, Parlak İ. Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi sağlık çalışanlarına hasta ve hasta yakınları tarafından uygulanan şiddetin değerlendirilmesi. Genel Tıp Dergisi. 2014; 24(4): 130 - 137.
Fernandes C, Bouthillette F, Raboud JM, et al. Violence in the emergency department: a survey of health care workers. CMAJ 1999;16:161-170.
Heponiemi, T., Kouvonen, A., Virtanen, M. et al. The prospective effects of workplace violence on physicians’ job satisfaction and turnover intentions: the buffering effect of job control. BMC Health Serv Res 14, 19 (2014). https://doi.org/10.1186/1472-6963-14-19 DOI: https://doi.org/10.1186/1472-6963-14-19
Winstanley S, Whittington R. Anxiety, burnout and coping styles in general hospital staff exposed to workplace aggression: a cyclical model of burnout and vulnerability to aggression. Work & stress. 2002 Oct 1;16(4):302-15. https://doi.org/10.1080/0267837021000058650 DOI: https://doi.org/10.1080/0267837021000058650
Güleç G., Aksaray G. İntihar Girişiminde Bulunan Gençlerin Sosyodemografik- Sosyokültürel ve Aile Özelliklerinin Değerlendirilmesi. Yeni sempozyum dergisi, 2006; 44: (3): 141-150.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Adli Tıp Bülteni
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
