Anahtar Kelimeler
cinsiyet tahmini
skapula
multidedektör bilgisayarlı tomografi
cinsiyet dimorfizmi
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
Amaç: Bu çalışmanın amacı, skapulanın seksüel dimorfizmini değerlendirmek ve toraks bilgisayarlı tomografi görüntüleme yöntemi ile yapılan ölçüm sonuçlarının, modern Anadolu popülasyonunda cinsiyet tayini için doğruluğunu ölçmektir.
Gereç ve Yöntem: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Anabilim Dalı’nda Şubat 2019 ve Nisan 2019 tarihleri arasında çekilmiş olan, 20-93 yaşları arasında, 302 vakanın (164 erkek,138 kadın) Multidedektör BT görüntüleri kullanıldı. Sağ ve sol taraf skapulaların longitudinal uzunlukları (LU), transvers uzunlukları (TU) ve spina skapula uzunlukları (SSU) ölçüldü ve değerlendirildi. Ölçümlerin cinsiyeti belirlemedeki etkisi Lojistik Regresyon analizi ile saptandı.
Bulgular: Erkeklerde skapula ölçümlerinin kadınlara göre daha yüksek olduğu görüldü (p<0.001). Kadınlarda sağ ve sol skapula transvers uzunlukları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanırken, erkeklerde her 3 ölçüm için de istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı. Ölçümler cinsiyet belirleme için kullanıldığında skapula longitudinal, transvers ve spina skapula uzunlukları birbirinden bağımsız olarak, istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Buna göre en yüksek doğruluk oranını sağ skapula longitudinal uzunluğunun verdiği görüldü.
Sonuç: Bu çalışma Anadolu toplumunda skapula kemiğinin cinsiyet tahmininde önemli bir kemik olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla adli tıpta ve adli antropolojide kafatası, uzun kemikler ve pelvis kemiği bulunamadığı takdirde diğer cinsiyet tahmini metotlarıyla veya tek başına kullanılabilir.
Referanslar
Giurazza F, Schena E, Del Vescovo R, Cazzato RL, Mortato L, Saccomandi P, et al. Sex determination from scapular length measurements by CT scans images in a Caucasian population. In: Proceedings of the Annual International Conference of the IEEE Engineering in Medicine and Biology Society. 2013.
Zhang K, Cui J hui, Luo Y zhen, Fan F, Yang M, Li X hai, et al. Estimation of stature and sex from scapular measurements by three-dimensional volume-rendering technique using in Chinese. Legal Medicine. 2016;(21):58-63. https://doi.org/10.1016/j.legalmed.2016.06.004.
Gocha TP, Vercellotti G, Mccormick LE, Van Deest TL. Formulae for estimating skeletal height in modern South-East Asians. J Forensic Sci. 2013;58(5):1279-83. https://doi.org/10.1111/1556-4029.12231.
Ahmed AA. Estimation of sex from the upper limb measurements of Sudanese adults. J Forensic Leg Med. 2013;20(8):1041-7. https://doi.org/10.1016/j.jflm.2013.09.031.
Ozer I, Katayama K, Sağir M, Güleç E. Sex determination using the scapula in medieval skeletons from East Anatolia. Coll Antropol. 2006;30(2):415-9.
Ramsthaler F, Kettner M, Gehl A, Verhoff MA. Digital forensic osteology: Morphological sexing of skeletal remains using volume-rendered cranial CT scans. Forensic Sci Int. 2010 Feb 25;195(1-3):148-52. https://doi.org/10.1016/j.forsciint.2009.12.010.
Torimitsu S, Makino Y, Saitoh H, Sakuma A, Ishii N, Inokuchi G, et al. Estimation of sex in Japanese cadavers based on sternal measurements using multidetector computed tomography. Leg Med (Tokyo). 2015;17(4):226-31. https://doi.org/10.1016/j.legalmed.2015.01.003.
Krogman WM, Iscan MY. Human Skeleton in Forensic Medicine. 2nd ed. Springfield: C.C. Thomas;1986.
Işcan MY, Loth SR, King CA, Shihai D, Yoshino M. Sexual dimorphism in the humerus: A comparative analysis of Chinese, Japanese and Thais. Forensic Science International. 1998; Forensic Sci Int. 1998;98(1-2):17-29. https://doi.org/10.1016/S0379-0738(98)00119-4
Safont S, Malgosa A, Subirà ME. Sex assessment on the basis of long bone circumference. Am J Phys Anthropol. 2000;113(3):317-28. https://doi.org/10.1002/1096-8644(200011)113:3<317::AID-AJPA4>3.0.CO;2-J
Sakaue K. Sexual determination of long bones in recent Japanese. Anthropological science. 2004;112(1):75-81. https://doi.org/10.1537/ase.00067
Wrobel GD, Danforth ME, Armstrong C. Estimating sex of Maya skeletons by discriminant function analysis of long-bone measurements from the protohistoric Maya site of Tipu, Belize. Ancient Mesoamerica. 2002;13(2):255-263. https://doi.org/10.1017/S0956536102132044
Purkait R. Measurements of Ulna—A New Method for Determination of Sex. J Forensic Sci. 2001;46(4):924-7. https://doi.org/10.1520/JFS15071J
Albanese J. A Metric Method for Sex Determination Using the Hipbone and the Femur. J Forensic Sci. 2003;48(2):263-73. https://doi.org/10.1520/JFS2001378
Mall G, Graw M, Gehring KD, Hubig M. Determination of sex from femora. In: Forensic Science International. 2000;113(1-3):315-321. https://doi.org/10.1016/s0379-0738(00)00240-1
Steyn M, Işcan MY. Sex determination from the femur and tibia in South African whites. Forensic Science International. 1997;90(1-2):111-9. https://doi.org/10.1016/s0379-0738(97)00156-4
İşcan MY, Miller‐Shaivitz P. Determination of sex from the Tibia. Am J Phys Anthropol. 1984;64(1):53-7. https://doi.org/10.1002/ajpa.1330640104
İşcan MY, Yoshino M, Kato S. Sex Determination from the Tibia: Standards for Contemporary Japan. J Forensic Sci. 1994;39(3):785-92. https://doi.org/10.1520/JFS13656J
Introna F, Di Vella G, Campobasso C Pietro. Sex determination by discriminant analysis of patella measurements. Forensic Sci Int. 1998;95(1):39-45. https://doi.org/10.1016/s0379-0738(98)00080-2
Bidmos MA, Dayal MR. Sex Determination from the Talus of South African Whites by Discriminant Function Analysis. Am J Forensic Med Pathol. 2003;24(4):322-8. https://doi.org/10.1097/01.paf.0000098507.78553.4a
Frutos LR. Determination of sex from the clavicle and scapula in a Guatemalan contemporary rural indigenous population. Am J Forensic Med Pathol. 2002;23(3):284-8. https://doi.org/10.1097/00000433-200209000-00017
Wiredu EK, Kumoji R, Seshadri R, Biritwum RB. Osteometric Analysis of Sexual Dimorphism in the Sternal End of the Rib in a West African Population. J Forensic Sci. 1999;44(5):921-5. https://doi.org/10.1520/JFS12017J
Bidmos MA, Asala SA. Sexual Dimorphism of the Calcaneus of South African Blacks. J Forensic Sci. 2004;49(3):446-50. https://doi.org/10.1520/JFS2003254
Murphy AMC. The calcaneus: Sex assessment of prehistoric New Zealand Polynesian skeletal remains. Forensic Sci Int. 2002;129(3):205-8. https://doi.org/10.1016/s0379-0738(02)00301-8
Robling AG, Ubelaker DH. Sex Estimation from the Metatarsals. J Forensic Sci. 1997;42(6):1062-9. https://doi.org/10.1520/JFS14261J
Dabbs GR, Moore-Jansen PH. A method for estimating sex using metric analysis of the scapula. J Forensic Sci. 2010;55(1):149-52. https://doi.org/10.1111/j.1556-4029.2009.01232.x
Papaioannou VA, Kranioti EF, Joveneaux P, Nathena D, Michalodimitrakis M. Sexual dimorphism of the scapula and the clavicle in a contemporary Greek population: Applications in forensic identification. Forensic Sci Int. 2012;217(1-3):231.e1-7. https://doi.org/10.1016/j.forsciint.2011.11.010.
Debnath M, Kotian RP, Sharma D. Gender determination of an individual by scapula using multi detector computed tomography scan in Dakshina Kannada population-A forensic study. Journal of Clinical and Diagnostic Research. 2018;12:3. https://doi.org/10.7860/JCDR/2018/29560.11241
Torimitsu S, Makino Y, Saitoh H, Sakuma A, Ishii N, Yajima D, et al. Sex estimation based on scapula analysis in a Japanese population using multidetector computed tomography. Forensic Sci Int. 2016;262:285.e1-5. https://doi.org/10.1016/j.forsciint.2016.02.023.
Paulis MG, Abu Samra MF. Estimation of sex from scapular measurements using chest CT in Egyptian population sample. Journal of Forensic Radiology and Imaging. 2015;3(3): 153-157. https://doi.org/10.1016/j.jofri.2015.07.005
Dedouit F, Telmon N, Costagliola R, Otal P, Joffre F, Rougé D. Virtual anthropology and forensic identification: Report of one case. Forensic Sci Int. 2007;173(2-3):182-7. https://doi.org/10.1016/j.forsciint.2007.01.002
Porta D, Poppa P, Regazzola V, Gibelli D, Schillaci DR, Amadasi A, et al. The importance of an anthropological scene of crime investigation in the case of burnt remains in vehicles: 3 Case studies. Am J Forensic Med Pathol. 2013;34(3):195-200. https://doi.org/10.1097/PAF.0b013e318288759a.
Blau S, Robertson S, Johnstone M. Disaster victim identification: New applications for postmortem computed tomography. J Forensic Sci. 2008;53(4):956-61. https://doi.org/10.1111/j.1556-4029.2008.00742.x.
Giurazza F, Del Vescovo R, Schena E, Cazzato RL, D’Agostino F, Grasso RF, et al. Stature estimation from scapular measurements by CT scan evaluation in an Italian population. Leg Med (Tokyo). 2013;15(4):202-8. https://doi.org/10.1016/j.legalmed.2013.01.002.
Ekizoğlu O, Hocaoğlu E, İnci E. Use of Frontal Sinus Morphometric Analysis by Computerized Tomography in Sex Determination. Bull Leg Med. 2017;22(2). https://doi.org/10.17986/blm.2017227229.
Pfaeffli M, Vock P, Dirnhofer R, Braun M, Bolliger SA, Thali MJ. Post-mortem radiological CT identification based on classical ante-mortem X-ray examinations. Forensic Sci Int. 2007;171(2-3):111-7. https://doi.org/10.1016/j.forsciint.2006.10.009.
Badr El Dine FMM, Hassan HHM. Ontogenetic study of the scapula among some Egyptians: Forensic implications in age and sex estimation using Multidetector Computed Tomography. Egyptian Journal of Forensic Sciences. 2016;6(2):56-77. https://doi.org/10.1016/j.ejfs.2015.04.003
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2020 Adli Tıp Bülteni