Siber Zorbalık Ölçeği Türkçe Uyarlaması
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.2017331584Anahtar Kelimeler:
Siber Zorbalık- Ergen- ÇocukÖz
Amaç: Siber zorbalık, bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak bir birey ya da gruba, özel ya da tüzel bir kişiliğe karşı yapılan teknik ya da ilişkisel tarzda zarar verme davranışlarının tümüdür. Yurtdışında siber zorbalıkla ilgili olarak çoğunlukla anket tipi sınıflama ya da sıralama türü ölçme araçlarının kullanıldığı görülmektedir. Bu araştırmanın amacı, Stewart ve arkadaşları tarafından geliştirilmiş olan ‘Cyberbullying Questionnaire’ anketinin Türkçe uyarlamasını yapılmasıdır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışma 2015 yılında İstanbul ili Pendik ilçesinde Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı 5 adet devlet ve 2 adet özel okulda gerçekleştirilmiştir. Seçilmiş okulların 9, 10, 11 ve 12. sınıflarında öğrenim gören 633 öğrenci çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Sosyodemografik Bilgi Formu ve “Siber Zorbalık Ölçeği yüz yüze uygulama şekliyle kullanılmıştır. Elde edilen bulgular SPSS sürüm 21 istatistik programı ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Geçerlilik-güvenirlik testleri olarak “Faktör Analizi” ve “Cronbach Alpha” katsayıları hesaplanmıştır. Faktör analizi sonrası toplam 13 maddeden oluşan ölçeğin toplam iç tutarlılık katsayısı crα=.87 olarak hesaplanmıştır. Faktörlerin iç tutarlılık katsayıları ise birinci faktör için crα=.85 ve ikinci faktör için crα=.74 olarak hesaplanmıştır. Siber Zorbalık Ölçeğinden alınan toplam puanlarla internet ortamında başka çocuklar tarafından rahatsız edilme ve etme şiddeti arasındaki ilişki (r=0,48) pozitif yönde anlamlı bulunmuştur.
Sonuç: Siber Zorbalık Ölçeği Türkçe’ye uyarlanmış ve uygulanabilir, iç tutarlığı yüksek bir ölçek olarak değerlendirilmiştir.
İndirmeler
Kaynaklar
Rivers, I. ve Smith PK. Types of bullying behaviour and their correlates. Aggressive Behavior. 1994;20(5):359-368. https://doi.org/10.1002/1098-2337(1994)20:5%3C359::AID-AB2480200503%3E3.0.CO;2-J DOI: https://doi.org/10.1002/1098-2337(1994)20:5<359::AID-AB2480200503>3.0.CO;2-J
Ayas, T. ve Horzum, MB. Sanal zorba-kurban ölçek geliştirme çalışması. Akademik Bakış Dergisi. 2010; 19:1-17.
Li, Q. Cyberbullying in Schools: A research of gender differences. School Psychology International. 2006;27(2):157-170. https://doi.org/10.1177/0143034306064547 DOI: https://doi.org/10.1177/0143034306064547
Belsey, B. Cyberbullying: A real and growing threat. ATA Magazine. 2007;88(1):14-21.
Patchin, JW. ve Hinduja, S. Bullies move beyond the school yard: A preliminary look at cyberbullying. Youth Violence and Juvenile Justice. 2006;4(2):148-169. https://doi.org/10.1177/1541204006286288 DOI: https://doi.org/10.1177/1541204006286288
Arıcak, OT, Kınay H. ve Tanrıkulu, T. Siber zorbalık ölçeğinin ilk psikometrik bulguları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012;17:101-114.
Willard, NE. The authority and responsibility of school officals in responding to cyberbullying. Journal of Adolescent Health. 2007;41:64-65. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2007.08.013 DOI: https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2007.08.013
Beran,T. Ve Li, Q. Cyber-harassment: A study of a new method for an old behavior: Journal of Educational Computing Research. 2005;32(3):265-277. DOI: https://doi.org/10.2190/8YQM-B04H-PG4D-BLLH
Erdur-Baker, Ö ve Tanrıkulu, İ. Cyberbullying in Turkey: Its correlates and links to depressive symptoms. Journal of eHealth Technology and Application. 2009;7:16-23.
Kowalski, RM ve Limber, SP Electronic bullying among middle school students. The journal of adolescent health: official publication of the society for Adolescant Medicine. 2007; 41(6): 22-30. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2007.08.017 DOI: https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2007.08.017
Smith, KP, Mahdavi J, Carvalho M, Fisher S, Russell S. ve Tippett N. Cyberbullying: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry. 2008;49(4):376-385. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.2007.01846.x DOI: https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.2007.01846.x
Topçu Ç, ve Erdur-Baker Ö. The revised cyber bullying inventory (CBI): Validity and reliability. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2010;5: 660-664. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.161 DOI: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.161
Stewart, RW, Drescher, FC, Maack, DJ, Ebesutani, C. ve Young, J. The Development and Psychometric Investigation of the Cyberbullying Scale. Journal of Interpersonal Violence. 2014;29(12):2218-2238. https://doi.org/10.1177/0886260513517552 DOI: https://doi.org/10.1177/0886260513517552
Arıcak, OT, Tanrıkulu, T, Kınay H. Siber Mağduriyet Ölçeğinin İlk Psikometrik Bulguları. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi. 2012;11:1-6.
Arıcak, OT, Kınay H., Tanrıkulu, T. Siber Zorbalık Ölçeğinin İlk Psikometrik Bulguları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi.2012;17:110-114.
Tanrıkulu, T, Kınay H, Arıcak, OT. Siber Zorbalığa İlişkin Duyarlılık Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.2013;3(1):38-47.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
