Hemşirelikte Yeni Bir Alan Adli Hemşirelik
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.2016116599Anahtar Kelimeler:
adli hemşirelik- hemşirelik- adli bilimler- TürkiyeÖz
Sağlık çalışanları, günümüzde hem mağdurların hem de faillerin muayenesi, delillerin belirlenmesi, toplanması, paketlenmesi ve korunmasında kullanılacak yöntemler konusunda yeterli bilgiye sahip değillerdir.
Adli olgularda bireyi ilk gören, ailesi ya da yakın¬larıyla ilk iletişime giren, muayene sırasında eşyalarına dokunan ve bireyden alınan laboratuar örnekleri ile ilk temas eden kişiler genellikle ekipteki hemşirelerdir.
Hemşirelik bilgi ve deneyimlerinin yargının hizmetine sunulması ile ortaya çıkan ve giderek gelişen bir uzmanlık alanı adli hemşireliktir. Adli hemşirelik, hemşirelik temel eğitiminin, şiddet, travma ve diğer suç olgularının failleri ile travma ve/veya ölüm olgularındaki kurbanların muayenesi ve bilimsel olarak araştırılmasına katkı sağlayan ekibin bir parçasıdır.
Bu çalışmanın amacı, hemşirelikte yeni bir alan olan adli hemşirelik alanına dikkatlerin çekilmesi, dünyadaki ve Türkiye’deki durumu, adli hemşireliğin standartları ve çalışma alanları ile ilgili temel bilgilerin ele alınmasını sağlamaktır.
Adli hemşire, dünyada son otuz yılda şiddet, yaralanmalar, aile içi şiddet ve çocuk istismarının tanımlanması ve bakımı gibi durumlarda, kanıt toplamak, tarafsız bir şekilde yönlendirme ve krize müdahale oluşturan ekibin bir üyesidir. Adli hemşireler, mesleklerini geliştirmek için lisansüstü hemşirelik eğitimi, bilirkişilik, savunan ve karar veren kişilere destek olmak ve hemşirelik uygulama standartlarını artırmak suretiyle hasta bakımında yer alırlar.
Dünyada yeni bir alan olan adli hemşirelik ülkemizde giderek gelişen çok yeni bir hemşirelik uzmanlık alanıdır.
Ülkemizde görev tanımı yapılmış, yasal olarak tanım¬lanmış adli hemşireler bulunmamaktadır. Adli olguların değerlendirilmesi çoğunlukla özel eğitim almamış hemşireler tarafından yapılmaktadır. Bu nedenlerle ülkemizde, ulusal ve uluslararası ölçekte etik olarak adli olgulara bütüncül hemşirelik yaklaşımını uygulayabilecek, profesyonel liderlik ve sorun çözme becerilerine sahip uzman adli hemşireler yetiştirilmesine gereksinim duyulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Adli hemşirelik; Hemşirelik; Adli Bilimler; Türkiye
İndirmeler
Kaynaklar
Lynch VA. Forensic nursing science: Global strategies in health and justice, Egyptian Journal of Forensic Sciences 2011;69–76. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ejfs.2011.04.001
Wilkinson- Kent A. Forensic nursing educational development: an integrated review of the literature, Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing 2011;18:236–246. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1365-2850.2010.01667.x
Şentürk S, Büyükaslan B. Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin adli hemşirelik konusundaki bilgi ve görüşlerinin belirlenmesi, Bozok Tıp Dergisi 2013; 3(3):19-26.
Eşiyok B, Hancı İH, Özdemir Ç, Yelken N, Zeyfeoğlu Y. Adli hemşirelik, Sted 2004;13(5):169-171.
Simmons B. Graduate forensic nursing education how to better educate nurses to care for this patient population, Nurse Educator 2014;39(4):184-187. DOI: https://doi.org/10.1097/NNE.0000000000000047
Constantino R, Crane P, Young S. Forensic nursing evidence based principles and practice, Chapter one Fundamentals of contemporary forensic nursing practice,education and research.Philadelphia: F.A Davis Co, 2013;3-26.
Koç S, Biçer Ü. Adli tıbbın tarihsel gelişimi, Türkiye’deki yapılanması ve sorunları. Klinik Gelişim. 2009;22 (Adli Tıp Özel Sayısı):1-5.
Kent-Wilkinson A. Spotlight on forensic nursing, International Journal of Trauma Nursıng 1999;5:106-109. DOI: https://doi.org/10.1016/S1075-4210(99)90058-5
Gökdoğan MR, Erkol Z. Forensic nursing in Bolu, Turkey: A Survey, Journal of Clinical Forensic Medicine 2005;12:14–17. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jcfm.2004.10.002
Lynch VA. Evolution of forensic nursing science. Chapter one. Forensic Nursing Science, 2nd. Edition 2011;1-16. Erişim: 3 Eylül 2015.
Çilingir D, Hintistan S. Adli hemşireliğin kapsamı ve yasal boyutu. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2012; 9(1): 10-15.
Çevik Akköz S, Başer M. Adli hemşirelik ve çalışma alanları. Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;21(2):143-152.
Lynch V.A. Forensic nursing a handbook for practice. St. Louis: Elsevier Mosby 2006. Erişim: 20 Nisan2015. https://books.google.com.tr/books?id=APgVX1WcuYcC&printsec=frontcover&hl=tr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
Arabacı LB, Çam MO. Psikiyatri hastalarına yönelik hemşire tutum ölçeği geliştirme, Nöropsikiyatri Arşivi 2011;48: 175-83. DOI: https://doi.org/10.4274/Npa.Y5799
İlçe A, Yıldız D, Baysal G, Özdoğan F, Taş F. Acil servislerde çalışan sağlık bakım personelinin adli olgularda delillerin korunması ve saklanmasına yönelik bilgi ve uygulamalarının incelenmesi. Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Dergisi 2010;16(6):546-551.
Karadayı B, Kolusayın ÖM, Kaya A, Karadayı Ş. Acil tedavi birimlerinde adli olgudan biyolojik materyal alınması ve gönderilmesi. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2013;6:111-117.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070502-3.htm Erişim Tarihi: 5 Ekim 2015.
https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5237.html Erişim Tarihi: 5 Ekim 2015.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
