Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane’nin Kurucusu Charles Ambroisse Bernard’ın Eserleri ve Osmanlı’ya Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.2014193852Anahtar Kelimeler:
charles ambroisse bernard- eserler- mekteb-i tıbbiye-i adliye-i şahaneÖz
Osmanlı Devleti'nde modem anlamda tıp eğitimi XIX. yüzyıl başlarına kadar dayandırılmaktadır. Önce Tersane Tıbbiyesinde sürdürülen modem tıp anlayışı, daha sonraTıphane ve Cerrahhane-i Amire'de ve ardından Galatasaray'da yeni binasına taşınarak 1839'da Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane adını almış ve çalışmalarını sürdürmüştür.
Modernleşmeyi sağlayabilmek için getirtilen, Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane'nin müdürlüğüne kadar yükselen Dr. Charles Ambroisse Bernard, ömrünün sonuna kadar İstanbul'da okul için çalışmıştır. Dr. C.A. Bernard okulu kısa sürede Viyana'daki Josephinum Askeri Tıp Mektebini örnek alarak düzenlemiş, Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane'yi batı tarzında eğitim yapan bir okul haline getirmeye çalışmıştır. Kütüphanesiyle, botanik bahçesiyle, eczacılık ve ebelik sınıflarıyla modernleştirilen tıp okulunda ilk defa, diseksiyon ve otopsi çalışmalarına Dr.C.A. Bernard'ın yoğun çabalarıyla dönemin padişahından bu konu da özel izin alınarak başlatılmış ve aralıksız yürütülmüştür. İstanbul'da kaldığı sürede bir çok eser de kalem alan Dr. C.A. Bernard 1844'ün son aylarında boynundaki bir iltihaptan hayatını kaybetmiştir.
Çalışmamızda Dr. C.A. Bernard'ın Osmanlı Devleti için önemi vurgulandıktan sonra onun bu okul için çalışmalarını sürdürürken kaleme aldığı 4 büyük eseri tanıtılmaya çalışılmıştır.
Her bir kitabı ayrı değer arz eden Dr. C.A. Bernard'ın Türkiye'de yayınlanmış bu eserleri yazıldıkları alanda büyük bir açığı kapatmaları açısından da önem arz etmektedir.
Anahtar kelimeler: Charles Ambroisse Bernard, Eserler, Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane.
İndirmeler
Kaynaklar
Terzioğlu A. Galatasaray'daki Mekteb-i Tıbbîye-yi Adliye-i Şahane'ye Dair Şimdiye Kadar Bilinmeyen Almanca Kaynaklar, Tarih Ve Toplum Dergisi, 1992;17(100):16vd.
Skopec M. Galatasaray'daki Mekteb-i Tıbbîye-yi Şahane'nin Yaratıcısı Ve Ruhu Kari Ambrousse Bemard'ın Hayatı ve Eserleri, Mekteb-i Tıbbiye-yi Şahane ve Bizde Modem Tıp Eğitiminin Gelişmesine Katkıları, Arkeoloji Ve Sanat Tarihi Yayınlan,İstanbul: 1983;lOOvd.
Eyice S. Mekteb-i Tıbbîye'nin İlk Müdürü Dr.Bemard'm Mezarı, İ.Ü.E.F. Tarih Dergisi, 1952: Cilt II; 92
Uzluk N, İstanbul Tıbbîyesi İçin Avrapa'dan Getirilen İlk Ecnebi Hekim, Dirim, Ankara: C:XII, 1937;203-208.
Ekdal M. Bir Temel Sağlık Kuraluşumuzun Varlığı'nda Türk Tıp Tarihi,Tıphâne'den Numuneye, İstanbul: 1982;21.
Ganzinger K. Avusturya Ve Türk Farmakopöleri Göz Önünde Tutularak Her İki Ülke Arasındaki Eczacılık Alanındaki İlişkiler, İstanbul: Türk Avusturya Tıbbi İlişkileri(28-29 Nisan 1986'da İstanbul'da Yapılan Sempozyuma Sunulan Bildiriler),1987; 113vd.
Şehsuvaroğlu BN. Türk Tıp Tarihi, Bursa: 1984; 159.
Baytop T. Bernard, Karl Ambrousse, İstanbul: Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Cilt II, 1994; 158
Türk Ansiklopedisi, Charles Ambrousse Bernard, Cilt 6, Ankara: 1953; 200vd.
Kahya E, Erdemir AD. 19. Yüzyıldan Türkiye Cumhuriyeti Dönemine Kadar Türklerde Tıbbi Gelişmeler, Bilimsel Çalışmalar Işığında OsmanlI'dan Cumhuriyet'e Tıp Ve Sağlık Kurumlan, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınlan,2000; 290vd.
B.O.A., Hatt-I Humâyun, Tasnif No: 46760.
Altıntaş A. Kari Ambrousse Bemard'm Mekteb-i Tıbbiye-yi Şahane'nin Kumcusu Olduğu Meselesi ve Görevi Hakkında, Türk Tıp Eğitiminin Önemli Adımlan, İstanbul: 2006; 92vd.
Ünver AS. 1838'de Dr. Bemard'ın Memleketimize Gelişi, İstanbul: İ.Ü.Fak.Mecmuası, No:3- 4,1959;496vd.
Kaya C. Osmanlı Devleti Hizmetinde Çalışan Üç Yabancı Danışman, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: 2002;8vd.
Terzioğlu A. Osmanlı İmparatorluğunda Türk Eğitiminin Batılılaşması, Ankara: Osmanlı Ansiklopedisi, C VIII, Yeni Türkiye Yayınlan, 1999; 15-17.
Bilim C. Türkiye'de Çağdaş Eğitim Tarihi, Anadolu Üniversitesi Yayınlan, Eskişehir: 1999; 66.
Osmanlı Ansiklopedisi, Osmanlı Hamamlan, Cilt 6, İstanbul: 1993;156.
Yakıt İ. Tıp Felsefesi ve Etiği Üzerine, İstanbul:Ötüken Yayınlan: 2010; 20-28.
Özer N. Dr Bemard'ın Bursa Kaplıcalan Hakkındaki Kitabı Ve Türkiye'de Modem Balneoterapi'nin Gelişimi, Mekteb-i Tıbbiye-yi Şahane Ve Bizde Modem Tıp Eğitiminin Gelişimine Katkıları, Arkeoloji Ve Sanat Tarihi Yayınları, İstanbul: 1983, 69-72vd.
Bernard CA. Kaplıca Risalesi, Çev: Rıza Ruşen Yücer, İstanbul 1943;l-90.
Öner C. Mekteb-i Tıbbiye-yi Adliye-yi Şahane'de Okutulan İstanbul'da Basılmış Fransız'ca Ders Kitaplarından Dr. C. A. Bemard'ın Yazdığı “Percussion Et D'auscultation Kitabı”, Mekteb-i Tıbbiye-yi Şahane Ve Bizde Modem Tıp Eğitiminin Gelişimine Katkılan, İstanbul: Arkeoloji Ve Sanat Tarihi Yayınları, 1989; 89vd.
Erdemir AD. Osmanlı- Türk Tıbbında Mısn Çarşısının Yeri Ve Önemi, Ankara: Osmanlı, Cilt VIII, Yeni Türkiye Yayınları, 1999; 558vd.
Çubukçu B. Osmanlı Devleti'nde Sağlık Sisteminde Eczacılığın Yeri Ve Halka Ücretsiz İlaç Sağlanması, Ankara: Osmanlı, C: VIII, Yeni Türkiye Yayınları, 1999; 602.
B.O.A., Cevdet Sıhhiye, Tasnif No:6028, 8799.
B.O.A., Hatt-I Humâyun, Tasnif No: 46759.
Dramur R. Della Sudda Faik Paşa. İstanbul: Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları 2-3,1996; 212.
Ozturk H. Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane ve Onun Kumcusu Charles Ambroisse Bernard, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Yard.Doç.Dr. Cezmi Karasu, Eylül,2009;1-160.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
