Cinsel Saldırı Konusunda Çalışan Adli Hemşireye Duyulan Gereksinim
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.2008132674Anahtar Kelimeler:
adli hemşirelik- sane- cinsel saldırı- delil toplanması- türkiyeÖz
Cinsel saldırılar dünyadaki suçların en kritiklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Türkiye’de ırza geçme suçu bütün suçlar içinde yılda % 3’lere yaklaşan bir oran göstermektedir. Daha da önemlisi, cinsel saldırı olaylarının yarıdan fazlası resmi kayıtlara geçmemekte ve tutuklanmış faillerin çok azı hüküm giymektedir. Çünkü saldırıya uğrayanlar genellikle toplum tarafından kötü gözle bakılma ya da suçlanma endişesiyle olayı polise ve yargıya bildirmeyip, gizli tutmayı tercih etmektedir. Öte yandan delillerin belirlenmesinde, toplanmasında, paketlenmesinde ve korunmasında kullanılacak doğru yöntemlerin bilinmemesi ya da az bilinmesi de mahkemede bu adli incelemeyi zorlaştırmakta ve neticesiz kalmasına neden olmaktadır. Bu sorun sağlık çalışanlarının, mağdurun muayenesi ve delil alınması konusunda yeterli ve uygun bir eğitim almadığı için meydana gelmektedir. Bu çalışmada, bir olguda destekleyici delillerin alınma ihtimalini belirlemek amacıyla yapılmış bir araştırmanın sonuçları mevcuttur. Bunun için Türkiye’de rasgele seçilmiş 543 sağlık çalışanlara güncellenmiş bir anket uygulandı. Belirli kriterler göz önüne alındığında, bulgular adli tıp incelemelerinde bilgi eksikliğinin önemli bir yer tuttuğunu gösterdi. Yapılan karşılaştırmada, bir yarıyıl temel adli hemşirelik dersini almış olanların, diğerlerine göre, teorik olarak daha bilgili olduğu sonuçları görülmüştür. Bu da, bu alanda profesyonel olarak çalışmak isteyenlerin, iyi bir eğitimden geçmeleri gerektiğini göstermektedir. Sonuçlara dayanarak, SANE’nin gerekli olduğu gösterilmiştir. Adli hemşireliğin bu özelleşmiş alanından cinsel saldırı olguları ile ilgilenen yeni bir profesyonellik alam doğmuştur: Cinsel saldırı konusunda çalışan adli hemşire (SANE). SANE yalnız başına kapsamlı bir tıbbi bakımı ve adli delillerin toplanmasını sağlayabilecek niteliğe sahip olması için gerekli yoğun eğitimi almış hemşiredir. SANE modelinin öncelikli hedefi iyi eğitim almış tek bir profesyonelin verimli, tutarlı ve nitelikli bir sağlık hizmetini ve delil toplama işlemini gerçekleştirmesini mümkün kılmaktır. Bu, zorlu mahkeme süreçlerinin sürüncemelerine karşı koyabilecek, sorumlu ve başarılı bir delil toplama sürecinin oluşturulmasında bir ilk adım olacaktır.
Anahtar Kelimeleri: Adli hemşirelik, SANE, cinsel saldırı, delil toplanması, Türkiye
İndirmeler
Kaynaklar
Gökdoğan MR, Bafra J. (2004) Development of a sexual assault kit - the need for standardization in Turkey. Presented at the 5th Congress of the BMLA. St. Petersburg, Russia.
Lonsway KA. Coordinated response to sexual assault: The teamwork approach. National Center for Women Policing 2007:1-12.
Di Nitto D, Martin PY, Norton DB, Maxwell SM. After rape: Who should examine rape survivors? Am J Nurs 1986;86(5):538-40. DOI: https://doi.org/10.2307/3425650
Ledray LE. The sexual assault clinician: A fifteen- year experience in Minneapolis. J Emerg Nurs 1992;18(3):217-20.
Ledray LE. Date rape drug alert. J Emerg Nurs 1996;22(1):80. DOI: https://doi.org/10.1016/S0099-1767(96)80084-5
ACEP. Evaluation and management of the sexually assaulted or sexually abused patient. American College of Emergency Physicians. Dallas, Texas. 1999:1-134.
Ledray LE. The sexual assault examination: overviews and lessons learned in one program. J Emerg Nurs 1992;18(3):223-30.
Antognoli-Toland P. Comprehensive program for examination of sexual assault victims by nurses: a hospital based project in Texas. J Emerg Nurs 1985;ll(3):132-35.
Ledray LE. Sexual assault nurse clinician: an emerging area of nursing expertise. AWHONNS Clin Issues Perinat Womens Health Nurs 1993;4(2):180-90.
Ceza Muhakemesinde Beden Muayenesi; Genetik incelemeler ve fizik kimliğin tespiti hakkında yönetmelik. Yayınlandığı Resmi Gazetenin Tarihi: 01 Haziran 2005; sayı: 25832.
Gökdoğan MR, Atasoy S, Yavuz MF. Global perspectives on forensic nursing - Turkey. In: Lynch VA, ed. Forensic nursing. St. Louis, MO: Elsevier Mosby. ISBN: 0-323-02826-8. 2006:618-619.
Gökdoğan MR. Adli tıp ve hemşirelik eğitimi. Yüksek Lisans tezi. I. Ü. Adli Tıp Enstitüsü, Sosyal Bilimler ABD, 1997.
Gökdoğan MR. Approach to forensic education for nurses in Turkey. Poster Sunumu. 1998; Sixth Annual Scientific Assembly - IAFN, Pittsburgh, Pennsylvania, USA.
McDaniel Hohenhaus S. Nursing in a crime scene. Adv Nurs 2000;2(l):21-22.
Çelbiş O, Gökdoğan MR, Kaya M, Güneş G. Review of forensic assessments of female referais to the branch of legal medicine, Malatya region, Turkey - 1996-2000. J Clin Forensic Med 2006;13:21-25. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jcfm.2005.08.003
Houmes BV, Fagan MM, Quintana NM. Violence: recognition, management, and prevention. Establishing a sexual assault nurse examiner (SANE) program in the emergency department. J Emerg Med 2003;25(1):111-121. DOI: https://doi.org/10.1016/S0736-4679(03)00159-8
Lynch VA. Forensic nursing. Diversity in education and practice. J Psychosoc Nur Ment Health Serv 1993;31(11):7-14. DOI: https://doi.org/10.3928/0279-3695-19931101-04
Tobias G. Rape examination by GPs. Practitioner 1990;234(1495):874-877.
Lenehan GP. A SANE way to care for rape victims. J Emerg Nurs 1991;17(l):l-2.
Du Mont J, Parais D. Forensic nursing in the context of sexual assault: comparing the opinions and practices of nurse examiners and nurses. App Nurs Research 2003;3:173-183. DOI: https://doi.org/10.1016/S0897-1897(03)00044-2
Holloway M, Swan A. A and E management of sexual assault. Nurs Stand 1993;7(45):31-5. DOI: https://doi.org/10.7748/ns.7.45.31.s41
O’Brien C. Sexual assault nurse examiner (SANE) program coordinator. J Emerg Nurs 1996;22(6):532-33. DOI: https://doi.org/10.1016/S0099-1767(96)80203-0
Yorker B. Nurses in Georgia care for survivors of sexual assault. Georgia Nurs 1996;56(l):5-6.
Speck P, Aiken M. 20 years of community nursing service. Tennessee Nurs 1995;58(2):15-18.
Lynch VA. The specialty of forensic nursing. In: VA Lynch, ed. Forensic Nursing. St. Louis, MO: Elsevier Mosby. ISBN: 0-323-02826-8. 2006:3-12.
Marullo G. (1996) Presented at the 4th Annual Scientific Assembly of Forensic Nurses. Kansas City, USA.
Ledray LE. Sexual assault. In: VA Lynch, ed. Forensic Nursing. St. Louis, MO: Elsevier Mosby. ISBN: 0-323-02826-8. 2006:279-91.
Sexual Assault Resource Service. SANE: development and operating guide. U.S. Department of Justice, Office of Justice Programs, Office for Victims of Crime. Minneapolis, MO. 1999:1-303.
Washburn P. Why me? Addressing the spiritual and emotional trauma of sexual assault. Topics in Emerg Med: Sexual Assault 2003;25(3):236-41.
Patterson D, Campbell R, Townsend StM. Sexual assault examiner (SANE) program goals, and patient care practices. J Nurs Scholarship 2006;38(2):180-86. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1547-5069.2006.00098.x
Charles L. Acute care of the pediatric sexual assault patient. Topics in Emerg Med: Sexual Assault 2003;25(3):229-32.
Botello Sh, King D, Ratner E. The SANE approach to care of the adult sexual assault survivor. Topics in Emerg Med: Sexual Assault 2003;25(3):199-228.
Williams JM. Sexual assault: transferring the patient to a SAFE-program. Topics in Emerg Med: Sexual Assault 2003;25(3):233-35.
Preston L. The SANE and the rape crisis center advocate: a necessary partnership. Topics in Emerg Med: Sexual Assault 2003;25(3):242-46.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
