Türkiye’de Hekimlerin İhbar Yükümlülüğü ile İlgili Etik Sorunlar
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.199941343Anahtar Kelimeler:
ihbar yükümlülüğü- meslek sırrı- hasta hakları. tedavi hakkı- adli tıp- türk ceza kanunuÖz
Hekimlerin ihbar yükümlülüğü ile ilgili düzenlemelerin yer aldığı Türk Ceza Kanununun 530. Maddesi; sağlık çalışanlarına, muayene ettikleri hastada, onun aleyhine bir eylem bulgusu saptadıklarında, hasta hakkında takibata yol açmayacaksa, hastanın onayı alınmaksızın adli makamlara bildirim zorunluluğu getirmiştir. Burada önemli sorunlardan biri; hekimin, eylemin kişi aleyhine olup olmadığına ve hastanın bildirim sonunda takibata uğrayıp uğramayacağına, nasıl bir değerlendirme ve hekimlik öğretisi ile karar vereceğidir. Yasada getirilen ihbar yükümlüğü, suçun ve suçlunun soruşturulması ile zarar görenin korunması amacını taşıyor gibi görünmektedir. Ancak hastanın onayı alınmaksızın, hatta itirazına rağmen bildirim zorunluluğu; yararlı olma, zarar vermeme, gizlilik ve hasta özerkliğine saygıyı gerektiren etik ilkelerle çelişmektedir. Hekimlere ihbar yükümlülüğü getiren bu kanun (TCK 530) maddesinin, özel durumlarda (işkence, aile içi şiddet), kişilerin onayı alınarak bildirim yükümlülüğü getirmesi yönünde değiştirilmesinin tartışılması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: İhbar yükümlülüğü (TCK 530), Meslek sırrı (TCK 198), Hasta hakları. Tedavi hakkı, Adli Tıp.
İndirmeler
Kaynaklar
Aşçıoğlu Ç. Tıbbi Yardım ve El Atmalardan Doğan Sorumluluklar. Ankara: Tekışık Ofset Tesisleri, 1993: 7-14, 47-48, 159-166.
Seçkin Yayınevi. Türk Ceza Kanunu. Ankara: Adalet Matbaacılık, 1996: 289.
Özen C. Adli Tıp Ders Kitabı. İstanbul: Çeliker Matbaacılık, 1980:11-15.
Öztürel A. Adli Tıp.Ankara: Sevinç Matbaası, 1979: 8-10.
Salaçin S. Adli Tıp Ders Notu. Adana: Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınları, 1995: 18-19.
Ayan M. Tıbbi Müdahalelerden Doğan Sorumluluk. Ankara: Kazancı Matbaacılık Sanayi A.Ş., 1991: 97- 100.
Aykaç M. Adli Tıp. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri, 1993: 22-23.
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi. Tıp Dünyası, Aralık 1996-Ocak 1997:7.
Ersoy N, Aydın E. Tıbbi Etikte Yararlılık İlkesi. T Klin Tıbbi Etik 1994, 2:57-60.
Aydın E, Ersoy E. Tıbbi Etikte Adalet İlkesi. T Klin Tıbbi Etik 1994, 2: 61-63.
Ersoy N, Aydın E. Tıbbi Etikte Özerklik ve Özerkliğe Saygı İlkesi. T Klin Tıbbi Etik 1994, 2: 71-74.
Şahinoğlu-Pelin S, Oğuz NY. Tıbbi Etik Açısından Hekim Sorumluluğu. T Klin Tıbbi Etik 1994, 2: l6l- 163.
Köse T. TİHV Adana Davası ve Tıbbi Etik. Türkiye İnsan Haklan Vakfı Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezleri Raporu 1996: 55-64.
Sercan M, Şahin D, Tükel R. İşkence ve Tıp Mesleği. Türkiye İnsan Hakları Vakfı Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezleri Raporu 1996: 64-69.
Hatun Ş. Hasta Hakları. Ankara: Türk Tabipleri Birliği, 1995: 9-15.
Flitcraft AH. Şiddet, Değerler ve Cinsiyet. JAMA (Türkçe çevirisi) 1992, 5: 812-814.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
