Erken Görünüm

Türkiye’de 2023 Yili Deprem Felaketi Dönemi Karanlık Alan Suçlarının Dijital Analizi

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.17986/blm.1714

Anahtar Kelimeler:

Deprem bölgesinde yağma, deprem dolandırıcılığı, deprem yardımı dolandırıcılığı, enkazda yağma, phishing.

Öz

Amaç: Afet sonrası müdahale ve suç önleme çalışmaları kapsamında, 2023 yılında Türkiye’de 7,4 ve 7,6 büyüklüğünde gerçekleşen deprem felaketi döneminde, karanlık alanda kalan suçlara dijital analiz gerçekleştirilerek işbu suçlara yönelik içgörü kazandırılması amaçlanmıştır.

Yöntem: İşbu çalışmada, depremzedelere ve depremzedelere maddi yardım sağlamak üzere bağış sitelerini kullanan kişilere yönelik gerçekleştirilmiş ve afet dönemi olması dolayısıyla karanlıkta kalan suçlar, X Sosyal Meyda Ağ Sağlayıcısında(eski Twitter) “#suç tipleri” ile 2023 yılına ait deprem enkazı içerikleri kombinasyonu aratılarak ve USOM verileri ile sahte oluşturulan bağış siteleri incelenerek nitel analiz gerçekleştirilmiştir.

Bulgular: Çalışma kapsamında, depremzedelere yönelik gerçekleştirilen suçlara ilişkin olarak en fazla hastag(#) ile X Platformunda paylaşılmış suçlar; yağma(%65) ve hırsızlık suçu(%29) olarak; depremzedelere maddi yardım gönderen kişilere yönelik olarak ise en fazla nitelikli dolandırıcılık suçunun işlendiği tespit edilmiştir.

Sonuç: Afet akabinde suçlara müdahale kapsamında alınması gereken fiziki ve dijital güvenlik tedbirlerinin sıkılaştırılması; afet döneminde ise, paylaşılan dijital içeriklere yönelik derin öğrenme teknolojisiyle desteklenen teyit mekanizmaları ve yasadışı sitelere erişim engelinin ivedi temininin kurgulanması akabinde resen soruşturma süreçlerinin yürütülerek özellikle yağma, hırsızlık ve nitelikli dolandırıcılık suçlarına yönelik suç önleyici politikalar oluşturulmasının işbu suçların önlenmesine ve afet döneminde toplumdaki suç algısını yönetilmesine hizmet edebileceği düşünülmektedir.

İndirmeler

Yayınlanmış

2025-03-19

Sayı

Bölüm

Araştırma Makalesi

Nasıl Atıf Yapılır

1.
Küpeli C, Türkmen Z. Türkiye’de 2023 Yili Deprem Felaketi Dönemi Karanlık Alan Suçlarının Dijital Analizi. Bull Leg Med. 2025;. https://doi.org/10.17986/blm.1714