Türkiye’de Trafik Kazalarından Kaynaklanan Göz Yaralanmalarının Değerlendirilmesi: Amerikan Tıp Birliği Kılavuzu ile Ulusal Yönetmeliklerin Karşılaştırılması
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.1676Anahtar Kelimeler:
Maluliyet, trafik kazası, göz yaralanmaları, AMA kılavuzu.Öz
Amaç: Göz yaralanmaları, görme kaybına ve dünya çapında sıklığı giderek artan bir şekilde görme bozukluğuna yol açan önemli bir etkiye sahiptir. Göz yaralanmalarının meydana geliş şekli özellikle gelişmekte olan ülkelerde sıklığı giderek artan bir şekilde trafik kazalarıdır. Ülkemizde ve dünyada her yıl trafik kazası nedeniyle bireyler fiziksel ve/veya ruhsal hasara uğramaktadır. Bu çalışmamızda hesaplanan engel oranları üzerinden engellilik değerlendirme kriterlerinin zayıf ve kuvvetli yönlerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Yöntem: Mersin Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı maluliyet polikliniğine 01.01.2015-01.01.2022 tarihleri arasında trafik kazasına bağlı göz travması yaralanması ile başvuran hastalar sosyodemografik ve kaza ile ilgili verileri tarandı. Her olgunun ayrı ayrı Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği [Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yönetmeliği], Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik (Engellilik yönetmeliği) ve Amerikan Tıp Birliğinin düzenlediği Kalıcı Engellilik Değerlendirme Kılavuzuna (AMA kılavuzu) göre engel oranları hesaplandı.
Bulgular: Çalışmamızda değerlendirilen 82 olgunun %67,1’i erkek, ortalama yaşın 36,01 olduğu ve olgularda en sık kornea ve sinir yaralanması gözlendiği saptandı. AMA kılavuzu ile Engellilik ve SGK yönetmeliklerine göre hesaplanan engel oranların medyanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptandı.
Sonuç: SGK yönetmeliğinde göz yaralanmalarına bağlı engel oranı hesaplanmasında kısıtlı bir yaklaşım olduğu, engel oranlarının Engellik yönetmeliğine ve AMA kılavuzuna göre yüksek hesaplandığı görüldü. Engellilik yönetmeliğinin ve AMA kılavuzunun benzer ve ayrıntılı hesaplama yöntemleri kullandığı saptandı. Ülkemizde trafik kazasına bağlı göz yaralanmalarının engel oranı hesaplamalarında göze ilişkin tüm tanıları içeren, takdire yer bırakmayan ve kapsayıcı tek bir yönetmelik kullanması gerektiğini düşünmekteyiz.
İndirmeler
Kaynaklar
Global status report on road safety 2023. Geneva: World Health Organization; 2023.
Turkish Statistical Institute, Karayolu Trafik Kaza İstatistikleri 2022 Available from: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Karayolu-Trafik-Kaza-Istatistikleri-2022-49513
Swain T, McGwin Jr G. The prevalence of eye injury in the United States, estimates from a meta-analysis. Ophthalmic epidemiology. 2020 May 3;27(3):186-93. https://doi.org/10.1080/09286586.2019.1704794 DOI: https://doi.org/10.1080/09286586.2019.1704794
Négrel AD, Thylefors B. The global impact of eye injuries. Ophthalmic Epidemiology. 1998;5(3):143-69. https://doi.org/10.1076/opep.5.3.143.8364 DOI: https://doi.org/10.1076/opep.5.3.143.8364
McGwin G, Xie A, Owsley C. Rate of eye injury in the United States. Archives of ophthalmology. 2005 Jul 1;123(7):970-6. https://doi.org/10.1001/archopht.123.7.970 DOI: https://doi.org/10.1001/archopht.123.7.970
Thylefors B. Epidemiological patterns of ocular trauma. Australian and New Zealand journal of ophthalmology. 1992;20(2):95-8. https://doi.org/10.1111/j.1442-9071.1992.tb00718.x DOI: https://doi.org/10.1111/j.1442-9071.1992.tb00718.x
Tielsch JM, Parver L, Shankar B. Time trends in the incidence of hospitalized ocular trauma. Archives of Ophthalmology. 1989;107(4):519-23. https://doi.org/10.1001/archopht.1989.01070010533025 DOI: https://doi.org/10.1001/archopht.1989.01070010533025
World Health Organization. International classification of impairments, disabilities, and handicaps: a manual of classification relating to the consequences of disease, published in accordance with resolution WHA29. 35 of the Twenty-ninth World Health Assembly, May 1976: World Health Organization; 1980.
Kaya A, Çelik C, Aktaş EÖ, Şenol E, Güler H. The Components to Be Considered in The Evaluation of Disability Rate Related to Traffic Accident in The Light of The Supreme Court’s Decisions. The Bulletin of Legal Medicine 2020;25:176-181. https://doi.org/10.17986/blm.1369 DOI: https://doi.org/10.17986/blm.1369
Demirci Ş, Erden M, Dinç AH. The Demands in the Reports of Disability Due to Traffic Accidents and Using Guidelines for Standardisation of the Answers. Trafik Kazalarında Maluliyet 1 Baskı Ankara: Türkiye Klinikleri. 2019:34-40.
A guide to the evaluation of permanent impairment of the extremities and back. J Am Med Assoc. 1958.
Rondinelli RD, Genovese E, Katz RT, Mayer TG, Mueller KL, Ranavaya MI, et al. AMA Guides to the Evaluation of Permanent Impairment, Sixth Edition, 2022: American Medical Association; 2022. DOI: https://doi.org/10.1001/978-1-64016-212-9
Birgen N, Okudan M, Okyay M, İnanıcı MA. A Calculation of Percent Disabilityin Occupational Injury Cases: a Forensic Assessment. The Bulletin of Legal Medicine 1999;4:101-108. https://doi.org/10.17986/blm.199943374 DOI: https://doi.org/10.17986/blm.199943374
Esiyok B, Korkusuz I, Canturk G, Alkan HA, Karaman AG, Hamit Hanci I. Road traffic accidents and disability: A cross-section study from Turkey. Disability Rehabilitation. 2005;27(21):1333-8. https://doi.org/10.1080/09638280500164867 DOI: https://doi.org/10.1080/09638280500164867
Kaya A, Meral O, Erdoğan N, Aktaş EÖ. The Arrangement of Disability Reports: by the Features of the Cases Applied to Our Department. The Bulletin of Legal Medicine 2015;20:144-151. https://doi.org/10.17986/blm.2015314259 DOI: https://doi.org/10.17986/blm.2015314259
Gürbüz V. Evaluation of Disability Reported by Department of Forensic Medicine Necmettin Erbakan University Faculty of Medicine Between the Years 2013 and 2016 [Specialty Thesis]. Konya, 2017.
Ünal V, Ünal E, Yener Z, Çetinkaya Z, Çağdır S. Determination of Disability Based on Difference Calculation. Turkiye Klinikleri J Foren Med. 2015;12(2):37-46. https://doi.org/10.5336/forensic.2015-46249 DOI: https://doi.org/10.5336/forensic.2015-46249
Eroğlu İ. Comparison of the disability reports prepared using “The Scales of Measurement of Disabilities” by department of Forensic Medicine of The Suleyman Demirel University Medical Faculty during 2015-2016 with “The Scale of Disability Rates.” [Specialty Thesis]. Isparta, 2017.
Sastry SM, Paul BK, Bain L, Champion HR. Ocular Trauma Among Major Trauma Victims in a Regional Trauma Center. The Journal of trauma. 1993;34(2):223-6. https://doi.org/10.1097/00005373-199302000-00007 DOI: https://doi.org/10.1097/00005373-199302000-00007
Guly C, Guly H, Bouamra O, Gray RH, Lecky FE. Ocular injuries in patients with major trauma. Emergency medicine journal. 2006;23(12):915-7. http://dx.doi.org/10.1136/emj.2006.038562 DOI: https://doi.org/10.1136/emj.2006.038562
Park J, Yang SC, Choi H-y. Epidemiology and clinical patterns of ocular trauma at a level 1 trauma center in Korea. Journal of Korean medical science. 2021;36(1). https://doi.org/10.3346/jkms.2021.36.e5 DOI: https://doi.org/10.3346/jkms.2021.36.e5
Acar U, Tök Ö, Kocaoğlu FA, Acar MA, Örnek F. Demographic and Epidemiologic Features of Patients WhoApplied to Eye Emergency Service with Trauma. MN Ophthalmology. 2015;16(1):47-50.
Aytuğ ŞS. Comparison of Disability Cases According to National The Regulation on Determination of Working Power and loss of profitability in profession and the regulation on disability criteria, classification, health board reports to be given to disabled persons with international American Medical Association guides to the evaluation of permanent impairment [Specialty Thesis]. Mersin, 2021.
Jovanović M, Stefanović I. Mechanical injuries of the eye: incidence, structure and possibilities for prevention. Vojnosanitetski pregled. 2010;67(12):983-90. https://doi.org/10.2298/VSP1012983J DOI: https://doi.org/10.2298/VSP1012983J
Luksza L, Homziuk M, Nowakowska-Klimek M, Glasner L, Iwaszkiewicz-Bilikiewicz B. Traumatic hyphema caused by eye injuries. Klin Oczna. 2005;107(4-6):250-1.
Turkish Statistical Institute Gender Statistics 2021. Available from: https://www.tuik.gov.tr/media/announcements/toplumsal_cinsiyet_istatistikleri_2020.pdf
Eröz H. Comparison of disability caused by the musculoskeletal system throughcases with american medical association injury guide and current "capacity to work and vocational disability rates detection operations regulations"and suggestions [Specialty Thesis]. Gaziantep, 2022.
Yaman S. Using the guides of American Medical Association in the evaluation of permanent losses in muscular skeleton system injuries [Specialty Thesis].Izmir, 2020.
Goyal S, Rettiganti M, Gupta P. Factors associated with motor vehicle-related eye injuries presenting to the US emergency departments. Eye (Lond). 2020;34(4):755-62. https://doi.org/10.1038/s41433-019-0588-7 DOI: https://doi.org/10.1038/s41433-019-0588-7
Rao SK, Greenberg PB, Filippopoulos T, Scott IU, Katsoulakis NP, Enzer YR. Potential impact of seatbelt use on the spectrum of ocular injuries and visual acuity outcomes after motor vehicle accidents with airbag deployment. Ophthalmology. 2008;115(3):573-6. e1. https://doi.org/10.1016/j.ophtha.2007.05.053 DOI: https://doi.org/10.1016/j.ophtha.2007.05.053
Johnston P, Armstrong M. Eye injuries in Northern Ireland two years after seat belt legislation. British journal of ophthalmology. 1986;70(6):460-2. http://dx.doi.org/10.1136/bjo.70.6.460 DOI: https://doi.org/10.1136/bjo.70.6.460
Doğan Temiz D, Malkoç MA, Demir İ, Şahan O, Özbay M, Özsütçü M. Incapacity to Work Rate and Disability Rate in Traumatic Eye Disorders. The Bulletin of Legal Medicine 2023;28:32-40. https://doi.org/10.17986/blm.1619 DOI: https://doi.org/10.17986/blm.1619
Gu, Y., Su, W., Liu, M. Analysis of Influencing Factors of Depth Perception. In: Ahram, T.Z., Karwowski, W., Kalra, J. (eds) Advances in Artificial Intelligence, Software and Systems Engineering. AHFE 2021. Lecture Notes in Networks and Systems, vol 271. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-80624-8_48 DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-80624-8_48
Kaya M, Kulaçoğlu DN, Baykal O, Tüfekçi A, Energin F. 688 Perforating Eye Trauma Cases. Turkiye Klinikleri J Ophthalmol. 1998;7(2):120-3.
Yarımay MS. Between 2018-2021, Comparison of Disability Caused by the Nervous System Through Cases with American Medical Association Injury Guide and Current "Capacity To Work And Vocational Disability Rates Detection Operations Regulations” and Suggestions [Specialty Thesis]. Gaziantep, 2022
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Adli Tıp Bülteni
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
