Öz
Türk Ceza Kanunun 87, 89 ve 95. maddelerinde yer alan duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflaması veya yitirilmesi hâllerinden birinin meydana gelmesi sonucunda fiilin taksirle, kasten ya da işkence ile işlenmesine göre değişen oranlarda ceza arttırımına gidilmektedir. Bu hâllerin değerlendirilmesine yönelik kullanılan kılavuzda eksiklikler olması, kılavuza destek amacıyla kullanılması önerilen maddi tazminatın belirlenmesine yönelik kullanılan cetveller ile ilgili var olan tartışmalar ayrı bir kılavuza olan ihtiyacı günümüzde daha belirgin hale gelmiştir. Uygulamadaki sorunlar göz önüne alındığında, ikinci basamak adli tıbbi değerlendirme olarak kabul edilebilecek duyu ve organ işlevinin değerlendirilmesi için ayrı bir kılavuza ihtiyaç duyulmaktadır. TCK’da ve tıbbi anlamda organ tanımı farklı değerlendirildiğinden, öncelikle adli tıp uygulamalarında organ kavramına alınacak vücut bölümlerinin tamamının tek tek tanımlanması uygulamada ortak dil birliğini sağlamada önemli olacaktır. Literatürdeki çalışmaların da oluşturulacak kılavuza dâhil edilmesi güncelleme çalışmalarında daha güven verici bir yaklaşım sunacaktır. Adli tıbbi bakış açısına göre organ ve duyu kavramları nelerdir? Adli tıbbi muayenede işlevlerinin değerlendirilmesinde nelere dikkat etmek gerekir? Çalışmamızda, duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflaması/yitirilmesi kavramları hukuki ve adli tıp yönüyle ele alınacak ve bu soruların cevapları aranacak olup uygulamada karşılaşılan sorunlar ortaya konarak çözüm önerileri tartışılacaktır.
Referanslar
12.5.2003 tarihli 540/2092 sayılı Türk Ceza Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu [İnternet]. Syf: 492. Erişim Tarihi: 20 Ocak 2021. Erişim Linki: https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d22/c059/tbmm22059119ss0664.pdf
Yetim S. Kasten yaralama suçları bağlamında adli tıp açısından duyu ve organ işlevinin sürekli zayıflaması ve yitirilmesi ayrımı. İstanbul Barosu Dergisi.2006;80(3): 1055- 1152.
Taneri G. Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar. 1. Baskı. Ankara: Bilge Yayınevi;2014. Syf: 369
Organ. (n.d.). Medical Dictionary for the Health Professions and Nursing. (2012). Erişim Tarihi: 30 Şubat 2021. Erişim Linki: https://medical-dictionary.thefreedictionary.com/organ.
Neumann P. E. Another new organ! is this a golden age of discovery in anatomy?. Clinical Anatomy. 2018; 31(5): 648-649. doi: 10.1002/ca.23184
Coffey, J. C., O'Leary D. P. The mesentery: structure, function, and role in disease. The Lancet Gastroenterology & Hepatology. 2016; 1(3): 238-247. doi: 10.1016/S2468-1253(16)30026-7
Apaydın C. Taksirle yaralama suçu. Ankara Barosu Dergisi. 2011;1:59-114.
Yılmaz Ü. Netice sebebiyle ağırlaşmış yaralama (TCK m. 87). [Yüksek Lisans Tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2009 [Erişim tarihi: 1 Mart 2021]. Erişim Linki: http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/6881/249959.pdf?sequence=1&isAllowed=y
“Türk Ceza Kanunu’nda Tanımlanan Yaralama Suçlarının Adli Tıp Açısından Değerlendirilmesi” kılavuzu. Erişim Tarihi: 20 Ocak 2021. Erişim Adresi: https://www.atk.gov.tr/tckyaralama24-06-19.pdf
Jenkins BA, Lumpkin EA. Developing a sense of touch. Development. 2017;144(22):4078-4090. doi: 10.1242/dev.120402.
Maldonado RJ, De Jesus O. Hyperesthesia. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021. Erişim Linki: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK563125/
Gravina SA, Yep GL, Khan M. Human biology of taste. Ann Saudi Med. 2013;33(3):217-22. doi: 10.5144/0256-4947.2013.217
Maheswaran T, Abikshyeet P, Sitra G, Gokulanathan S, Vaithiyanadane V, Jeelani S. Gustatory dysfunction. J Pharm Bioallied Sci. 2014;6(1):30-3. doi: 10.4103/0975-7406.137257
Som PM, Naidich TP. Embryogenesis of the Olfactory System: Part I: Embryogenesis of the Olfactory Nasal Mucosa and the Olfactory Bulb. Neurographics [Internet]. 2018;8(1):56–66. doi: 10.3174/ng.1700002
Çelik C. Adli Tıpta koku duyusu ve değerlendirilmesi [Uzmanlık Tezi]. İzmir. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi;2020. [20 Ocak 2021]. Erişim Linki: https://acikerisim.ege.edu.tr/xmlui/handle/11454/67740
Merabet LB, Pascual-Leone A. Neural reorganization following sensory loss: the opportunity of change. Nature Reviews Neuroscience. 2010;11(1):44–52. Doi: 10.1038/nrn2758
Reichert JL, Schöpf V. Olfactory Loss and Regain: Lessons for Neuroplasticity. The Neuroscientist. 2018;24(1):22–35. Doi: 10.1177/1073858417703910
Anastasiadou S, Al Khalili Y. Hearing Loss. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020. Erişim Tarihi: 5 Şubat 2021. Erişim Linki: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK542323/
Sayın İ., Ekizoğlu O., Altıntaş A., Kayhan F. T., Arıcan, N. Kulak Burun Boğaz uygulamalarında adli tıbbi yaklaşım ve raporlandırma. KBB-Forum, 2012;11(1)
Segal S., Eviatar E., Berenholz L., Kessler A., Shlamkovitch N. Dynamics of sensorineural hearing loss after head trauma, Otology & Neurotology: 2002; 23(3):312-315). Doi: 10.1097/00129492-200205000-00014
Afolabi OA, Aremu SK, Alabi BS, Segun-Busari S. Traumatic tympanic membrane perforation: an aetiological profile. BMC Res Notes. 2009;2:232. doi: 10.1186/1756-0500-2-232.
Colenbrander A. Assessment of functional vision and its rehabilitation. Acta ophthalmologica. 2010;80(2): 163-173. doi: 10.1111/j.1755-3768.2009.01670.x
Bilgin N G, Dokgöz H, Kar H. Eski ve yeni Türk Ceza Yasası’na göre düzenlenen adli raporların karşılaştırılması. Adli Tıp Bülteni, 2006;11(2):64-70.
Aşırdizer M, Yavuz M. S. Çocukta kafatasındaki kemik eksikliğinin sürekli organ işlevi zayıflaması-yitirilmesi kapsamında değerlendirilmesi. J For Med. 2010; 24(1): 32-39
Aktaş E, Kaya A. Yaralama suçlarının adli tıbbi değerlendirilmesinde kullanılan kılavuza bakış. Adli Tıp Bülteni. 2017; 22(1): 45-53. doi: 10.17986/blm.2017127141
Şenol E., Çelik C., Ata U., Meral O., Özkayın N. Ekstremite kırığı olgularında tedavi seçeneklerinin ve meslekte çalışma gücü kaybı ve engellilik oranlarının karşılaştırılması. Adli Tıp Bülteni. 2019;24(2):108-114. doi : 10.17986/ blm.2019252289
Çetin G. Yaralanmalar ile ilgili rapor düzenlenmesinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri.Turkiye Klinikleri J Foren Med. 2012;9(2):58-65
Yılmaz R., Kıyak S., Dündar H. Z., Türkeş B. Koroziv madde içimi gibi sebeplerle mideye operasyon yapılarak alınması sonrası oluşan kaybın işlev yitirilmesi veya sürekli zayıflaması yönünden değerlendirilmesi. The Bulletin of Legal Medicine. 2015;20(3):0. doi: 10.17986/blm.2015314255
Yavuz M. S., Büyükyavuz İ., Savaş Ç., Küpeli A. Distal pankreatektominin uzuv zaafı yönünden değerlendirilmesi (olgu sunumu). J For Med. 2004; 18(2): 23-26.
Kaya A., Çelik C., Güler H., Şenol E. Trafik kazası sonrası erektil disfonksiyon gelişen olguya adli tıbbi yaklaşım. Adli Tıp Bülteni. 2019; 24(1): 76-79. doi: 10.17986/blm.2019149823
Seviçin S., Yıldız A, Gürpınar S. S. Lokomotor Sistem Kısıtlılıklarında Fonksiyonel Bozukluk Oranı Cetveli Oluşturma Çalışması. Adli Tıp Bülteni. 2021;26(1):8-19. doi: 10.17986/blm.1392
İleri Y., Uludağ A. E-nabız uygulamasının yönetim bilişim sistemleri ve hasta mahremiyeti açısından değerlendirilmesi. Usaysad Derg, 2017; 3(3):318- 325
Bilgin N. G. Amerikan Hekimler Birliği (AMA) Kalıcı Özürlülüğün Değerlendirmesi Kılavuzu. Adli Tıp Bülteni, 2019;24(3):236-251. doi: 10.17986/blm.2019356620
Yaman S. kas iskelet sistemi yaralanmalarında kalıcı kayıpların değerlendirilmesinde Amerikan Tıp Birliği (Amerıcan Medıcal Assocıatıon) yaralanma kılavuzunun kullanımı, [Uzmanlık Tezi]. İzmir. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı; 2020. [20 Ocak 2021]. Erişim Linki: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2022 Adli Tıp Bülteni