Öz
Amaç: Bağımlılık potansiyelleri nedeniyle terapötik amaçlar için kullanılan psikoaktif ilaçların kötüye kullanımı günden güne yaygınlaşmaktadır. Birçok çalışmada, ketiapinin yasadışı uyuşturucu maddeler ile birlikte suistimal edildiği bildirilmiştir. Bu çalışmada, Adli Toksikoloji Laboratuvarımıza gelen 4293 olguda ketiapinin suistimal oranlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Başlatılan adli tahkikatın gereksinimi olarak uyuşturucu satarken veya kullanırken kolluk kuvvetleri tarafından yakalan tüm olgular, uyuşturucu kullanıcısı veya satıcısıdır ve daha sonra tüm olgular uyuşturucu madde testi için adli toksikoloji laboratuvarımıza getirilmiştir. Olguların kan örneklerinde rutin laboratuvar analizinde kullanılan valide metod kullanılarak kantitatif; idrar örneklerinde kalitatif analiz çalışılmıştır. Olgulara herhangi bir reçeteli ilaç kullanıp kullanmadığı sorulmuştur. Terapötik ilaç kullanıcıları çalışmaya dahil edilmemiştir.
Bulgular: 4293 olgunun 50’sinde (% 1.16) ketiapin pozitif bulunmuştur. Olguların % 93.8'i (n=4028) ve tüm pozitif olgular erkektir. Ketiapinin tek başına 11 olguda tespit edilirken, diğer olgularda bir veya daha fazla yasadışı ilaçla birlikte ketiapin kullanımı söz konusudur (n=39). Kan örneklerinde ölçülen ketiapin konsantrasyon aralığı 0.46 – 411 ng/mL (ortalama: 56.4 ng/mL)’dir.
Sonuç: Bu çalışmada, yasadışı ilaç kullanıcıları arasında ketiapin ile birlikte en sık tespit edilen madde kannabis (esrar)’tir. Ketiapinin takip edilmesi, özellikle yasadışı uyuşturucu kullanıcıları ve bağımlıları gibi eğilimli popülasyonda uyuşturucu kullanımının önlenmesi için önemlidir. Adli Toksikoloji Laboratuvarları, bu verileri ilgili yasal birimlerle paylaşarak uyuşturucu bağımlılığı ile ilgili gerekli önlemlerin alınmasında önemli bir rol oynamaktadır.
Referanslar
Piróg-Balcerzak A, Habrat B, Mierzejewski P. Misuse and abuse of quetiapine. Psychiatr Pol 2015;49:81–93. https://doi.org/10.12740/PP/32923.
Klein-Schwartz W, Schwartz EK, Anderson BD. Evaluation of Quetiapine Abuse and Misuse Reported to Poison Centers. J Addict Med 2014;8:195–8. https://doi.org/10.1097/ADM.0000000000000020.
Klein L, Bangh S, Cole J. Intentional Recreational Abuse of Quetiapine Compared to Other Second-generation Antipsychotics. West J Emerg Med 2017;18:243–50. https://doi.org/10.5811/westjem.2016.10.32322.
Alfaro C, Khin N. Statistical Review and Evaluation. 2011.
Sattar SP, Bhatia SC, Petty F. Potential benefits of quetiapine in the treatment of substance dependence disorders. J Psychiatry Neurosci 2004;29:452–7.
PIERRE JM, SHNAYDER I, WIRSHING DA, WIRSHING WC. Intranasal Quetiapine Abuse. Am J Psychiatry 2004;161:1718–1718. https://doi.org/10.1176/appi.ajp.161.9.1718.
Dev V, Raniwalla J. Quetiapine. Drug Saf 2000;23:295–307. https://doi.org/10.2165/00002018-200023040-00003.
Cha HJ, Song MJ, Lee K-W, Kim EJ, Kim Y-H, Lee Y, et al. Dependence Potential of Tramadol: Behavioral Pharmacology in Rodents. Biomol Ther (Seoul) 2014;22:558–62. https://doi.org/10.4062/biomolther.2014.064.
Vento AE, Kotzalidis GD, Cacciotti M, Papanti GD, Orsolini L, Rapinesi C, et al. Quetiapine Abuse Fourteen Years Later: Where Are We Now? A Systematic Review. Subst Use Misuse 2020;55:304–13. https://doi.org/10.1080/10826084.2019.1668013.
Srivastava A, Patil V, Da Silva Pereira Y. A case series of quetiapine addiction/dependence. Ger J Psychiatry 2013;16:152–5.
Piróg-Balcerzak A, Habrat B, Mierzejewski P. Misuse and abuse of quetiapine. Psychiatr Pol 2015;49:81–93. https://doi.org/10.12740/PP/32923.
Malekshahi T, Tioleco N, Ahmed N, Campbell ANC, Haller D. Misuse of atypical antipsychotics in conjunction with alcohol and other drugs of abuse. J Subst Abuse Treat 2015;48:8–12. https://doi.org/10.1016/j.jsat.2014.07.006.
Ramachandran S, Rosenthal M, Young J, Holmes E, Bentley JP. Subtle scales: An avenue for identification of prescription drug abuse. Res Soc Adm Pharm 2019;15:936–42. https://doi.org/10.1016/j.sapharm.2019.02.010.
Finlayson A. Non-medical and illicit use of psychoactive drugs. vol. 34. v34 ed. Current Topic in Behavioral Neurosciences (Springer); 2017. https://doi.org/10.1007/978-3-319-60016-1.
Paparrigopoulos T, Karaiskos D, Liappas J. Quetiapine. J Clin Psychiatry 2008;69:162–3. https://doi.org/10.4088/JCP.v69n0122a.
Chiappini S, Schifano F. Is There a Potential of Misuse for Quetiapine? J Clin Psychopharmacol 2018;38:72–9. https://doi.org/10.1097/JCP.0000000000000814.
Oyemade A. Seroquel misuse/abuse. Psychiatry (Edgmont) 2010;7:15.
Tamburello AC, Lieberman JA, Baum RM, Reeves R. Successful removal of quetiapine from a correctional formulary. J Am Acad Psychiatry Law 2012;40:502–8.
Kaya H, Dilbaz N, Okay T, Çeflmeci U. Is quetiapine addictive?–Turkish]. Klin Psikofarmakol Bul 2009;19:32–7.
Mutlu E, Aşicioğlu F. Abuse of prescribed psychoactive drugs. Anadolu Psikiyatr Derg 2020;21:195–202. https://doi.org/10.5455/apd.53469.
WATERS BM, JOSHI KG. Intravenous Quetiapine-Cocaine Use (“Q-Ball”). Am J Psychiatry 2007;164:173–4. https://doi.org/10.1176/ajp.2007.164.1.173a.
Reddel SE, Bruno R, Burns L, Kirwan A, Lokuge K, Dietze P. Prevalence and associations of quetiapine fumarate misuse among an Australian national city sample of people who regularly inject drugs. Addiction 2014;109:295–302. https://doi.org/10.1111/add.12395.
Lee J, Pilgrim J, Gerostamoulos D, Robinson J, Wong A. Increasing rates of quetiapine overdose, misuse, and mortality in Victoria, Australia. Drug Alcohol Depend 2018;187:95–9. https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2018.03.002.
Pilgrim JL, Drummer OH. The toxicology and comorbidities of fatal cases involving quetiapine. Forensic Sci Med Pathol 2013;9:170–6. https://doi.org/10.1007/s12024-012-9404-4.
UNODC, United Nations Office on Drugs and Crime. World drug report 2019, Booklet 1-5. 2019. https://doi.org/10.18356/bdc264f4-en.
Ögel K. Madde Kullanım Bozuklukları Epidemiyolojisi. Türkiye Klin Dahili Tıp Bilim Derg Psikiyatr 2005;1:61–4.
Hernandez SH, Nelson LS. Prescription Drug Abuse: Insight Into the Epidemic. Clin Pharmacol Ther 2010;88:307–17. https://doi.org/10.1038/clpt.2010.154.
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2021 Adli Tıp Bülteni