Öz
Amaç: Trafik kazaları hem ceza hukuku hem de tazminat hukuku açısından sorumluluk doğurabilmektedir. Kalıcı sekellerin ve bu sekellere bağlı maluliyet oranlarının değerlendirilmesinde, Adli Tıp uzmanlarına büyük görevler düşmektedir. Bu araştırmada; trafik kazalarına bağlı maluliyet raporları hakkında Yargıtay’ın bozma kararları incelenerek, göz önünde bulundurulması gereken hususların değerlendirilmesini amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Trafik kazası sonucu meydana gelen maluliyet oranı hesaplamalarında kullanılan yasal mevzuat ve “trafik kazası” kavramları anahtar kelime olarak kullanılarak, “https://karararama.yargitay.gov.tr/YargitayBilgiBankasiIstemciWeb/” adresinden ulaşılan kararlar tarandı. Yargıtay’ın trafik kazasına bağlı maluliyet oranı raporlarında, ilk derece mahkemelerince alınan kararları bozma nedenleri araştırıldı.
Bulgular: Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 376 bozma kararına ulaşıldı. Haksız fiilin gerçekleştiği tarihte yürürlükte olmayan tüzüğe/yönetmeliğe göre rapor düzenlenmesinin en sık (n=262, %69,7) bozma nedeni olduğu görüldü. Bunu sırasıyla; alınan raporlar arasında çelişkili oranlar olması, hangi tüzüğün/yönetmeliğin esas alındığının belli olmaması/anlaşılamaması, yazım hatası olması, hükme esas alınacak maluliyet raporu alınmaması ve illiyet bağı ile ilgili sorunların izlediği saptandı.
Sonuç: Maluliyet raporlarının; anlaşılır, gerekçeli ve ilgili mevzuata uygun olarak düzenlenmesi esas olmalıdır. Yürürlükteki mevzuata uygun olarak düzenlenmemiş, uygun şekilde gerekçelendirilmemiş, illiyet bağı konusuna dikkat edilmemiş, çelişki bulunan ve denetime elverişli olmayan raporlar hak kayıplarına, yargılama sürecinin uzamasına neden olabilmektedir.
Referanslar
Hilal A. Maluliyet Hesaplamalarında Karşılaşılan Sorunlar. Bull Leg Med [Internet]. 18 Ağustos 2016 [a.yer 15 Aralık 2019];21(2). https://doi.org/10.17986/blm.2016220387
Eşiyok B, Korkusuz İ. Yaşlılarda Travmaya Bağlı Maluliyet. Turkish Journal of Geriatrics, 2006;9(4):213-217.
Pfortmueller CA, Marti M, Kunz M, Lindner G, Exadaktylos AK. Injury Severity and Mortality of Adult Zebra Crosswalk and Non- Zebra Crosswalk Road Crossing Accidents: A Cross-Sectional Analysis. Plos One. 2014;9(3):1-6. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0090835
TUİK, Trafik Kaza İstatistikleri, Yıllara göre kaza, ölü ve yaralı sayısı. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1051, Erişim tarihi: 09.12.2019.
Hekimoğlu Y, Gümüş O, Kartal E, Etli Y, Demir U, Aşirdizer M. Maluliyet Oranlarının Yaş ve Cinsiyet ile İlişkisinin Değerlendirilmesi, Van Tıp Derg 2017;24(3): 173-181, 2017 https://doi.org/10.5505/vtd.2017.53244
Hilal A. Trafik Kazalarında Maluliyet. Dülger HE, editör. Trafik Kazalarında Maluliyet. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2019. p.19-23.
Kaya A, Meral O, Erdoğan N, Aktaş EÖ. Maluliyet Raporlarının Düzenlenmesi: Anabilim Dalımıza Başvuran Olgu Özellikleri İle. Adli Tıp Bülteni, 2015;20(3):144-151. https://doi.org/10.17986/blm.2015314259
Ata U. EÜTF Adli Tıp Anabilim Dalında Düzenlenen Meslekte Kazanma Gücündeki Azalma Oranı Raporlarının Engelli Sağlık Kurulu Raporları ile Karşılaştırılması. [Uzmanlık Tezi] Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı. İzmir, 2019. 89 s.
Aktaş EÖ, Kaya A, Çelik C. Ceza ve hukuk muhakemeleri açısından değerlendirme ve raporlama işlemlerinde zaman. Balcı Y, editör. Adli Tıpta Zaman. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2019. p.24-31.
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2020 Adli Tıp Bülteni