Anahtar Kelimeler
travmanın aktarımı
Ömer Seyfettin
Beyaz Lale
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
Ömer Seyfettin (1884-1920) “Beyaz Lale” öyküsünü 1912 yılında yazmıştır. Yazarın hemen tüm öykülerinde olduğu gibi Beyaz Lale de dönemin sosyal ve siyasi yapısının izlerini taşır. Öykü, Balkan Savaşlarından sonra Serez’de yaşayan Türk halkının Bulgar komutan Radko tarafından katledilmesini konu edinir. Bulgar çeteleri Türk köylülerini kadın ve çocuk ayırımı yapmaksızın işkence ederek öldürür, evlerini yağmalar. Camiler yıkılır ya da kiliseye çevrilir. Serez’in en güzel kızı olarak tasvir edilen ve öyküye adını veren Beyaz Lale ise, komutan Radko’nun tecavüz girişimine maruz kalır. Beyaz Lale buna izin vermemek için intihar eder. Ancak kurbanın intiharı komutan Radko’yu durdurmaz, Beyaz Lale’nin ölü bedenine tecavüz eder.
Öykü, adli bilimlerin çalışma alanı kapsamında değerlendirilecek işgal, katliam, yağma, işkence, tecavüz, intihar ve son olarak da kişinin ölü bedenine tecavüz gibi kavram ve durumları barındırmaktadır. Çalışmada, adli bilimlerin çalışma konusu olan kavram ve sapmaların öykünün kurgusu ve yazar Ömer Seyfettin’in yaşamına paralel olarak değerlendirilmesi, Ömer Seyfettin yazınının çocuk edebiyatı içindeki konumu ve ruhsal travmanın edebiyat yoluyla aktarımının tartışılması amaçlandı.
Referanslar
Alangu T. Ömer Seyfettin Ülkücü Bir Yazarın Romanı, Birinci Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2010.
Seyfettin Ö. Kaşağı, Gendaş Yayınları, İstanbul, 2011.
Banarlı NS. Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, Cilt:2, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1971.
Seyfettin Ö. İlk Cinayet, Adam Yayınları, İstanbul, 2003.
Seyfettin Ö. İlk Namaz, Timaş Çocuk, İstanbul, 2008.
Şıvgın H. Osmanlı Arşiv Belgelerine Göre Balkan İttifaklarının
Önce Kiliseler ve Çeteler Arasında Başlaması”, Osmanlılar, Yeni
Türkiye Yayınları, Ankara, 1999.
Güneş M. XX. Yüzyılın başlarında Balkanlardaki siyasi ve etnik çatışmaların Ömer Seyfettin’in hikayelerine yansıması, TÜBAR, 2011;(39);163-187.
Torun İ. Ömer Seyfettin’in Askerlik ile İlgili Düşünceleri ve Öykülerindeki Asker Tipleri, Türk Dili, 2004;(634);477-488.
Geyran PÇ, Uygur N. Saldırgan cinsel davranış motivasyonu olarak perversif davranış, adli psikiyatrik değerlendirme, Düşünen Adam, 1996; 9(4):47-53.
Seyfettin Ö. Tüm Eserleri-10, Beyaz Lale, Ankara, Bilgi Yayınevi, 8.Basım, 2005.
Özkök S. “Beyaz Lale”: Negatif “Öteki”nin Söylemi ve Eylemi Üzerinden İnşa edilen Milli Bilinç, 1. Dünden Bugüne Ömer Seyfettin Sempozyumu, 2007, Balıkesir.
Freud S, Totem ve Tabu, Alter Yayıncılık, İstanbul, 2012
Ateş K. Birer Öyküleriyle Mauppassant ve Ömer Seyfettin, Ankara Üniversitesi Türkoloji Dergisi, 1977;5(2):149-155. https://doi.org/10.1501/Trkol_0000000015
Özmen M. Çocuklukta Travmaya Maruz Kalan Hastalarda Simgeleştirme, Psikanaliz ve Sinirbilim Sempozyumu, 2007, İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fak. Psikiyatri Anabilim Dalı, İstanbul.
Karabulut M. Hikaye Tekniği Bakımından Ömer Seyfettin’in “Beyaz Lale” Hikayesi, Hacettepe Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2013; (18): 117-129,
Sever S. Çocuk ve Edebiyat, Tudem Yayıncılık, İzmir, 2008
Turan L. Violence and Death in Stories of War Period Writer Omer Seyfettin, ERIC Digest, 2006, ED493901.
Tosunoğlu M. Türkçe Öğretiminde Okuma Alışkanlığı ve Çocukların Okuma Eğilimileri, Türk Dili Dergisi, 2002;(609);547-569.
Büyükkavas Kuran Ş, Ersözlü ZN. Sınıf Öğretmenlerinin Çocuk Edebiyatına İlişkin Görüşleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 2009;(4)1:1-17.
http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular/100TemelEser/100TemelEser.htm (Erişim Tarihi: 24.08.2014)
Volkan VD. Kimlik adına öldürmek: Kanlı çatışmalar üzerine bir inceleme, Everest Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2009.
Ülken HZ, Ayda N. Gönen Bölge Monografisi, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1956.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.