Anahtar Kelimeler
baba-çocuk ilişkisi
boşanma
velayet
kişisel ilişki
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
Amaç: Ebeveyne Yabancılaşma; çocuğun ebeveynlerden birinin etkisi ile diğer ebeveyne karşı haksız biçimde yürüttüğü sürekli ve ısrarlı kötüleme, reddetme olarak tanımlanır. Çalışmada Ebeveyne Yabancılaşma olgusunu irdelemek, bunu etkileyen mekanizmaları açığa çıkarmak, babanın yabancılaşma konusundaki algılarına açıklık getirmek amaçlanmaktadır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya İstanbul Adliyesi 9. Aile Mahkemesinde 2015-2016 yıllarında boşanma davası devam eden 54 çocuklu aileden 38 baba ve 73 çocuk olmak üzere 111 kişi katılmıştır. Sosyo demografik özellikler sosyo-demografik veri formu ile çocukların ebeveyne yabancılaşmaları Baker Yabancılaşma Ölçeği ile babaların babalık tutumları Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu Ölçeği (AHÇYTÖ) ile değerlendirilmiş, babaların Ebeveyne Yabancılaşma hakkındaki algılarına açıklık getirmek amacıyla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır.
Niceliksel veriler tanımlayıcı istatistik yöntemleri Ki Kare testi ve Kruskal Wallis testleri ile analiz edilmiş, anlamlılık düzeyi .05 olarak alınmıştır. Derinlemesine görüşme sonucu elde edilen niteliksel veriler ise içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Çalışmada çocukların %42,5’inin babalarına yabancılaşma geliştirdiği, ebeveyne yabancılaşma sürecinin aile içi şiddet ve çocuğa yönelik fiziksel şiddet iddiaları, baba ile görüşme durumları, babaların yaşları ile ilişkili olduğu görülmektedir. Ayrıca kardeşleri babalarına yabancılaşma yaşayan çocukların daha fazla, çocuklarına karşı koruyucu, demokratik ve otoriter tutumlar geliştiren babaların çocuklarının kendilerine daha az yabancılaştıkları anlaşılmaktadır. İçerik analizine göre babaların ifadeleri incelendiğinde anneye yönelik atıflar, sürecin babalık kimliği üzerindeki etkisi, babalık haklarını yitirme hissi ve ayrılık öncesi babalık algıları olmak üzere 4 tema belirlenmiştir.
Sonuç: Ebeveyne Yabancılaşmanın ülkemizde de sık görülen bir sorun olduğu ve reddedilen babaların bu konuda daha yoğun paylaşımlarının bulunduğu görülmüştür.
Referanslar
Gardner, R. A. (1985). Recent trends in divorce and custody litigation. Academy Forum, 29(2), 3-7.
Gardner, R. A. (1992). The Parental Alienation Syndrome. Cresskill, NJ: Creative Therapeutics.
Gardner, R. A. (1998). Recommendations for dealing with parents who induce a parental alienation syndrome in their children. Journal of Divorce and Remarriage. 28 (3-4). 1-23. https://doi.org/10.1300/J087v28n03_01.
Warshak, R.A. (2001). Current controversies regarding parental alienation syndrome. American Journal of Forensic Psychology, 19, 29-59.
Warshak, R. A. (2003). Bringing sense to parental alienation: a look at the disputes and the evidence. Family Law Quarterly, 37, 273-301.
Kelly, J., & Johnston, J. (2001). The alienated child: a reformulation of parental alienation syndrome. Family Court Review, 39(3), 249-266.
Clawar. S. S., & Rivlin, B. V. (1991). Children Held Hostage: Dealing With Programmed and Brainwashed Children. Chicago: American Bar Association.
Gardner, R. A. (1987). The Parental Alienation Syndrome and the Differentiation Between Fabricated and Genuine Child Sex Abuse. Cresskill, NJ: Creative Therapeutics.
Kalkavan, İ., & Büken, E. (2017). Boşanma davalarında çocuğun velayet hakkı için uygun ebeveynin belirlenmesi. Adli Tıp Bülteni, 22(1), 54-63. https://doi.org/10.17986/blm.2017127142.
Baker, A. J. L., Burkhard, B., & Albertson-Kelly, J. (2012). Differentiating alienated from not alienated children: a pilot study. Journal of Divorce and Remarriage, 53:3, 178-193. https://doi.org/10.1080/10502556.2012.663266.
Le Compte, G., Le Compte, A. & Özer, S. A. (1978). Üç sosyoekonomik düzeyde, Ankaralı annelerin çocuk yetiştirme tutumları: bir ölçek uyarlaması. Psikoloji Dergisi, 1 (1),
-9.
Corbin, J. & Strauss, A., 2007. Basics of Qualitative Research Techniques and Procedures for Grounded Theory. Thousand Oaks, LA: Sage.
Kopetski, L. M. (1991). Parental Alienation Syndrome. Recent Research Paper Presented At The 15th Annual Child Custody Conference, Keystone, Colorado.
Koerner, S. S., Wallace, S., Lehman, S. J., & Raymond, M. (2002). Mother-To-Daughter Disclosure After Divorce: Are There Costs and Benefits? Journal of Child and Family Studies, 11(4), 469-483.
Johnston, J. R., Walters, M. G., & Olesen, N. W. (2005). Is it alienating parenting, role reversal or child abuse? A study of children's rejection of a parent in child custody disputes. Journal of Child Custody, 5,191-218.
Wallerstein, J. S., & Kelly, K. B. (1980). Surviving the Breakup: How Children and Parents Cope With Divorce. New York: Basic Books.
Dunne, J., & Hedrick, M. (1994). The parental alienation syndrome: an analysis of sixteen selected cases. Journal of Divorce and Remarriage, 21, 21-38.
Baker, A.J.L. (2005). The long-term effects of parental alienation on adult children: a qualitative research study. American Journal of Family Therapy, 33(4), 289-302.
Baker, A., & Darnell, D. (2006). Behaviors and strategies employed in parental alienation. Journal of Divorce and Remarriage, 45, 97-124.
Johnston, J.R. (2003). Parental alignments and rejection: an empirical study of alienation in children of divorce. Journal of the American Academy of Psychiatry and the Law, 31, 158-170.
Stoltz, J. M., & Ney, T. (2002). Resistance to visitation: rethinking parental and child alienation. Family Court Review, 40, 220-231.
Bone, J. M. & Walsh, M. R. (1999). Parental alienation syndrome: how to detect it and what to do about it. The Florida Bar Journal, 73 (3), 44-48.
Drozd, L. M., & Olesen, N. W. (2004). Is it abuse, alienation and/or estrangement? A decision tree. Journal of Child Custody, 1(3), 65-106.
Vassiliou, D. & Cartwright, G. F. (2001). The lost parents' perspective on parental alienation syndrome. The American Journal of Family Therapy, 29(3), 181-191.
Oppenheimer, K. Primz, R.J. & Bella. B.S. (1990). Determinant of adjustment for children of divorcing parents. Family Medicine, 22(2), 107-111.
Güler, G., Yıldırım, V., Kütük, M. Ö., & Toros, F. (2016). Adli psikiyatrik değerlendirme ve çocuk ile iletişim. Adli Tıp Bülteni, 21 (2), 98-106. https://doi.org/10.107986/blm.2016220395
Harman, J. J., Leder-Elder, S. & Biringen, Z. (2016). Prevalence of parental alienation drawn from a representative poll. Children and Youth Services Review, 66, 62-66. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2016.04.021
Amato, P. R. & Fowler, F. (2002). Parenting practices, child adjustment and family diversity. Journal of Marriage and the Family, 64, 703-716.
Baker, A. J. L., Sauber, S. R. eds. (2012). Working with Alienated Children and Families: A Clinical Guidebook. Newyork: Routledge.
Baker, A. J. L. (2007). Adult Children of Parental Alienation Syndrome. New York, NY: Norton.
Kopetski, L. M. (1998). Identifying cases of parental alienation syndrome. The Colorado Lawyer, 29(2).65-68.
Gardner, R. A. (1999). Differentiating between parental alienation syndrome and bona tide abuse-neglect. American Journal of Family Therapy, 27(2), 97- 107.
Stahl, P. M. (1999). Complex Issues in Child Custody Evaluations. SAGE Publications
Johnston, J. R., Walters, M. G., & Friedlander, S. (2001). Therapeutic work with alienated children and their families. Family Court Review, 39,3; 16-333
Sullivan, M. J., & Kelly, J. B. (2001). Legal and psychological management of cases with an alienated child. Family Courts Review, 39, 299-315.
Warshak, R. A. (2010). Family bridges: using insights from social science to reconnect parents and alienated children. Family Court Review, 48, 48-80.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.