Öz
Kadına yönelik şiddet kadınların fiziksel, duygusal sağlıkları ve sosyal statüleri üzerindeki olumsuz etkileri ile önemli bir halk sağlığı sorunu olduğu gibi adli ve insan hakları ile ilgili boyutları ile de bir adli tıp sorunudur. Bu çalışmada, Van ilinde 2005- 2009 döneminde boşanma davalarmda eş şiddeti olgularının saptanması ve özelliklerinin tanımlanması amaçlanmıştır. Van Aile Mahkemesi’nde 2005-2009 döneminde sonuçlanmış boşanma davalarını incelemek üzere mahkeme arşivindeki dava dosyaları ve dava kayıt defterlerindeki bilgiler taranarak, içeriğinde şiddet unsurunun yer aldığı 193 dosya incelenmiş ve boşanma davalarından koruma kararı ile sonuçlananlar tespit edilmiştir. 193 dosya içinde, kadınların ortalama yaşı 31,39 (+8,46), ailenin çocuk sayısı 2,07 (+1,82), resmi nikahlı olarak evlilik süresi 9,27 yıl (+8,36 yıl) olarak tespit edildi. Şiddet unsuru yer alan dosyalarda adli / tıbbi raporların bulunma oranının ortalama %19,2 olduğu, tüm boşanma dosyalarında 4320 sayılı yasa gereği koruma kararı alınma oranının ise her yıl düzenli olarak arttığı ve ortalama %15,5 olduğu saptandı. Boşanma davalarmda ve her türlü aile içi şiddet olgusunda mahkeme kayıtlarının ve tıbbi raporlama işlemlerinin standardize edilmesi gereklidir. 4320 sayılı yasanın etkin kullanılması için, hakim, savcı ve avukatların bilgilendirilmelerine yönelik çalışmalar ve mahkemeler, sosyal hizmet örgütlenmesi, adli tıp birimleri ve hastane acil birimleri arasında koordinasyonun iyileştirilmesi yararlı olacaktır.
Anahtar kelimeler: Aile mahkemesi, boşanma, kadına yönelik şiddet, aile içi şiddet
Referanslar
Akın A. Kadının statüsü ve sağlığı ile ilgili gerçekler, Editör. T.C Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Afşaroğlu Matbaası, Ankara 2008:5-50.
Polat O. Klinik Adli Tıp, Adli Tıp Uygulamaları, Editör.
Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık A.Ş; 2006:177-192.
Violence Against Women. What WHO is doing, http://www.who.int./gender/violence/en/vl0.pdf Erişim Tarihi: 21.04.2009
Chalk R, King P, eds. Violence in Families: Assessing Prevention and Treatment Programs. Washington, DC: National Academy Press; 1998.
Hacettepe Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye’de kadına yönelik aile içi şiddet araştırması-özet rapor. T.C.Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ankara, 2009.
Karaduman F, Subaşı N. Buzdağının görünen kısmı: Adli kurumlara yansıyan eşlerearası şiddet vakaları. Uluslararası Katılımlı I. Ulusal Çevre Hekimliği Kongresi, Ankara, 8- 12 Aralık 1997, Kongre Kitabı: 150
Campbell J, Jones AS, Dieneman J, Kub J, Schollenberger J at all. Intimate partner violence and physical health con- cequences. Arch Intern Med. 2002;162:1157-63.
Coker AL, Smith PH, Bethea L, King MR, McKeown RE. Physical health consequences of physical and psychological intimate partner violence. Arch Fam Med 2000;9:451-7.
Perez IR, Castano JP. Intimate partner violence and mental health consequences in women attending family practice in Spain. Psychosomatic Medicine 2005;67:791-7.
Perez IR, Castano JP, Lozano MR. Physical health consequences of intimate partner violence in Spanish women. Europen Journal of Public Health 2007;17(5):437-43.
Lopez KC, Kruttschnitt C, Macmillan R. Patterns of intimate partner violence and their associations with physical health, psychological distress, and substance use. Public Health Reports 2006;121:382-92.
Stevenson TR, Goodall EA, Moore CBT. A retrospective audit of the extent and nature of domestic violence cases identified over a three year period in the two district command units of the police service of Northern Ireland. Journal of Forensic and Legal Medicine 2008;15:430-6.
Wathen CN, MacMillan HL. Interventions for violence against women. Scientific review. JAMA 2003;289(5): 589-600.
Adalet Bakanlığı Mevzuat. Ailenin Korunmasına Dair Kanun. http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/litml/888.litml Erişim Tarihi: 11.05.2009
Walker R, Logan TK, Jordan CE, Campbel JC. An integrative review of separation in the context of victimization: consequences and implications for women. Trauma, Violence, & Abuse 2004;5 (2): 143-93.
Logan TK, Walker R. Separation as a risk factor for victims of intimate partner violence: beyond lethality and injury: a response to Campbell. Journal of Interpersonal Violence 2004;19:1478-86
T.C Van Valiliği. Van ilinin şehir ve köylere göre 2008 nüfus dağılımı, http://www.van.gov.tr/nufus/nufus.php Erişim Tarihi: 17.05.2009
Celbiş O, Gökdoğan MR, Kaya M, Güneş G. Review of forensic assessments of female referais to the branch of legal medicine, Malatya region, Turkey-1996-2000. Journal of Clinical Forensic Medicine 2006;13:21-5.
Kendall J, Pelucio MT, Casaletto J, Thompson KP, Barnes S at al. Inpact of emergency department intimate partner violence intervention. Journal of Interpersonel Violence 2009;24(2):280-306.
Arslan M, Yarımoğlu B, Çekin N, Hilal A. Eş şiddeti öyküsüyle adli tıp kurumu Adana şube müdürlüğüne başvuran olguların incelenmesi. Türkiye Klinikleri J Foren Med 2005;2:39-43.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.