ÖZET

Kimyasal asfiksi denilince akla ilk gelen karbonmonoksit (CO) zehirlenmeleridir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yaygın olarak görülmektedir. CO zehirlenmelerinin ülkemizde sık görülmesi, sosyal ve önlenebilir bir sağlık sorunu olması nedeni ile önemi bir kat daha artmaktadır.

Çalışmamız Fırat Üniversitesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı tarafınca 2006-2012 yılları arasında otopsisi yapılan karbonmonoksit zehirlenmesine bağlı ölümlerin tamamını kapsamaktadır. Bu yıllar arasında otopsileri yapılan toplam 1964 adli olguya ait kayıtlar incelenmiş olup CO zehirlenmesi sonucu ölen 29 olgu yaş, cinsiyet, olayın meydana geldiği ay, orijin, ölüm süresi, CO kaynağı ve karboksihemoglobin (COHb) değerleri açısından değerlendirilmiştir. Ölüm meydana gelen 29 adli olgu Elazığ'da 7 yılda otopsisi yapılan 1964 adli olgunun %1.47'sini oluşturmaktadır. Olguların yaş ortalaması 31,5 ±19,5 olup 19'u (%65,5) erkektir. Tüm olguların %3,4'ünde orijin intihardır. Ölümlerin %31'i şubat ayında , %75,9'u evlerde, %79,3'ü olay anında gerçekleşmiştir. Olguların %41,4'ünde CO kaynağı olarak soba kömürü bulunmuştur. Olgularda tespit edilen ortalama COHb düzeyi %49.05 ±16.32'dir.

Karbonmonoksit zehirlenmeleri genellikle önlenebilir kazalar sonucu meydana gelmesine rağmen hala toplumsal bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu zehirlenmelerin önlenebilmesi için denetimlerin arttırılması, ısınma ve ısıtma aletlerinin, bacaların, kullanılan yakıtın ve havalandırma sisteminin standartlara uygun olması, hava durumuna göre halkın basın yayın organları aracılığıyla bilgilendirilmesi gerektiği kanaatindeyiz.