Anahtar Kelimeler
bütan
uçucu madde
ergen
adli tıp
otopsi
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
İnhalan maddeler (bazen "uçucu maddeler" olarak da adlandırılırlar) yaygın olarak bulunan, kolaylıkla temin edilebilen ve özellikle ergenler tarafından kötüye kullanılan maddelerdir. İnhalan kötüye kullanımı kültürel ve coğrafi sınırlan aşan, dünya çapında bir sağlık sorunudur. Türkiye’de de bu sorunun giderek yaygınlaştığı gözlemlenmektedir. Uçucu maddeleri içeren ürünlerin ucuz olması, temininin yasal yollardan ve kolayca sağlanabilmesi (süpermarket, kırtasiye, ilaç depoları, işyerleri vs), söz konusu maddelerin çabuk etki göstermesi ve istenmeyen bulgularının hızla kaybolması gibi nedenler çocuk ve ergenlerde kullanımını kolaylaştırmaktadır.
Arkadaş grubu içerisinde bütan içerikli çakmak gazı dolum tüpünden gaz soluma sonrası ani ölüm meydana gelen on yedi yaşındaki erkek olgu, olay ortamı ve otopsi bulguları ile sunulmaktadır.
Bu çalışmada; çocuk ve genç erişkin yaş gruplarında sıklığı giderek artan uçucu maddelerin kötüye kullanım nedenleri ile meydana gelen ölüm olgularında adli otopsinin ölüm nedeninin saptanmasındaki yeri ve öneminin vurgulanması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çakmak Gazı, Bütan, Uçucu Madde, Ergen, Adli Tıp, Otopsi.
Referanslar
Crowley TJ İnhalant-Related Disorders. In: Kaplan & Sadock’s Comprehensive Textbook of Psychiatry, seventh edition, volume 1. Williams and Wilkins, Philadelphia, USA, 2000:1025-1033.
Spiller HA, Krenzelok EP. Epidemiology of inhalant abuse reported to two regional poison centers. Clinical Toxicology 1997; 35:167-173.
Carlini-Cotrim B. Carlini EA The use of solvents and other drugs among children and adolescents from a low socioeconomic background: a study in San Paulo, Brazil. Int J Addict 1988; 23:1145-1156.
Alvarez FJ, Queipo D, Del Rio MC. Patterns of drug use by young people in the rural community of Spain. Brit J Addict 1989; 84:647-652.
Kılıç E, Aysev A, Altınoğlu İ, Kerimoğlu E. Gençlerde uçucu madde bağımlılığının nedenleri. 8. Ulusal Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kongresi Bildiri Sunumları Tam Metin Kitabı, 2000:128-134.
Yaşan A, Gürgen F. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ergenlerde uçucu madde kullanım özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2004;5:28-34.
Anderson CE, Loomis GA. Recognition and prevention of inhalant abuse. Am Fam Physician 2003; 68: 869-74.
Aklaş L, Sırma G, Ersül Ç. Umatemde yatarak tedavi gören çocuk ve ergenlerin özelikleri. VIII. Ulusal Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, 2000: 38-42.
Altındağ A, Özkan M, Oto R. İnhalanla ilişkili bozukluklar. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2001;11:143-8.
Williams DR, Cole SJ. Ventricular fibrillation following butane gas inhalation. Resuscitation 1998; 37:43-5.
Pfeiffer H, Al Khaddam M, Brinkmann B, Köhler H, Beike J. Sudden death after isobutene sniffing: A report of two forensic cases. Int J Legal Med 2006; 120:168-73.
Sugie H, Sasaki C, Hashimoto C et al. Three cases of sudden death due to butane or propane gas inhalation: analysis of tissues for gas components. Forensic Sci Int 2004;143:211-4.
Sharp CW, Rosenberg N. Inhalant-related disorders, in. Tosman A, Kay J, Liberman AJ (editors). Psychiatry 1.st edition. Philadelphia: WB saunders company, 1997: 835-52.
Anderson CE, Loomis GA. Recognition and prevention of inhalant abuse. Am Fam Physician 2003; 68: 869-874.
Evren C, Öğel K, Tamar D, Çakmak D. Uçucu madde kullanıcılarının özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2001; 2: 57-60.
Frederich M, Mackusy-Amiti ME, Muskan JS, Goldstein PJ. Childhood abuse and the use of inhalants: differences by degree of use. Am J Public Health 1997; 87: 765-69.
Aytaçlar S, Ertekin G, Türkcan A, ve ark. UMATEM’de yatan hastaların sosyodemografik özelikleri ve yaşam alanlarındaki sorunlarını değerlendirilme. XXXIII. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, 1997: 125.
Corlini-Cotrim B, Corlini EA. The use of solvents and other drugs among children and adolescents from a low socioeconomic background: a study in San Paulo Brazil. Int J Addict 1989; 84: 647-652.
Carolini-Catrim B. Inhalant use among Brazilian youths. NIDA Res Monogr 1995;148: 64-78.
Westermayer J. The psychiatrist and solvent inhalant abuse: recognition assessment and treatment. Am J Psychiatry 1987; 903-907.
Tapia Canyar R, Craviate P, De La Rosa B, Valaz C. Risk factors for inhalant abuse in juvenile offenders: the case Mexico. Addiction 1995; 90:43-49.
Ago M, Ago K, Ogata M. A fatal case of n-butane poisoning after inhaling antiperspiration aerosol deodorant. Leg Med (Tokyo) 2002; 4: 113-8.
Taylor JC, Norman CL, Bland JM. Trends in deaths associated with abuse of volatile substances 1971-1997. London; Department of Public Health, St. George Hospital Medical School. 1999.
Akcan R, Çekin N, Hilal A, Arslan MM. Gençlerde uçucu madde soluma sonucu ani ölüm: Olgu sunumu. Dicle Tıp Dergisi 2010;(37)2:154-56.
Tekelioglu U, Ocak T, Demirhan A, Erdem A, Tekelioglu V, Kocoglu H. Sudden death due to voluntary lighter fluid inhalation: A case report. International Journal of Medical Science and Public Health 2013;(2)4:1128-30.
Rossi R, Suadoni F, Pieroni L, De-Giorgio F and Lancia M. Two cases of acute propane⁄butane poisoning in prison. J Forensic Sci 2012;(57)3:832-34.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.