Adli Tıp Uzman ve Asistanlarında Örgütsel Stres Düzeyi ve Etkileyen Faktörler
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.2010152707Anahtar Kelimeler:
adli tıp- örgütsel stresÖz
Çalışanlar, iş ortamındaki birçok faktör nedeniyle strese maruz kalır ve bu stres nedeniyle de fiziksel, ruhsal ve sosyal değişiklikler yaşar. Bu çalışmada; adli tıp uzman ve asistanlarının örgütsel stres düzeyinin ve stres düzeyini etkileyebilecek sosyo-demografik değişkenlerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Örgütsel stres faktörlerinin düzeyini belirlemede Örgütsel Stres Anketi-D (VOS-D) kullanılmıştır. Anketin Türkçe versiyonu 27 ilden 120 adli tıp uzman/asistanına e-mail ya da posta ile gönderilmiş, 113’ü anketi doldurarak geri göndermiştir. Elde edilen veriler paket istatistik programı kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmaya katılanların 78’i (%69) üniversitelerin adli tıp anabilim dallarında, 28’i (%24.8) Adli Tıp Kurumu ve buna bağlı birimlerde, 7’si de (%6.2) Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde görev yapmaktadır. Katılımcıların 70’i (%61.9) adli tıp uzmanı, 43’ü (%38.1) adli tıp asistanıdır. Adli tıp uzman ve asistanlarının 87’si (%77) erkek, 26’sı (%23) kadındır ve yaş ortalaması 35.9 + 7.3 (25-62) yıldır. Yanıtlanan ölçeklerin persantil dağılımına ve ortalama skorlara bakıldığında; katılımcıların ilk sırada sorumluluk, ikinci sırada aşırı iş yükünden etkilendiği görülmektedir. Stres faktörlerinden etkilenme açısından cinsiyetler arasmda istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamaktadır. Rol belirsizliği ve gelecek belirsizliği en çok adli tıp asistanlarını etkilerken, sorumluluk adli tıp uzmanlarında daha fazla stres yaratmaktadır. Sonuç olarak; adli tıp uzman ve asistanlarının, çalışma ortamında karşılaştığı stres faktörlerinin en aza indirgenebilmesi için, sorumluluğun paylaşılması, iş yükünün dengelenerek azaltılması gibi birtakım önlemler alınması gerekmektedir.
Anahtar kelimeler: Adli tıp, örgütsel stres
İndirmeler
Kaynaklar
Leka S, Griffiths A, Cox T. Work organisation & stress: systematic problem approaches for employers, managers and trade union representatives. Protecting Workers’ Health Series No. 3. World Health Organization 2003 (http://www.who.int/occupational_health/publicati- ons/en/oehstress.pdf) Erişim tarihi 7.6.2008
Arandelovic M, İliç I. Stress in workplace- Possible prevention. Facta Universitatis Medicine and Biology 2006;13 (3): 139-44.
DeFrank RS, Ivancevich JM. Stres on the job: An executive update. Academy of Management Executive 1998;12 (3):55-66.
Vogel FR. Stress in the workplace: The phenomenon, some key correlates and problem solving approaches. Chapter 1 and 3. Thesis psychology philosophiae Doctor the Faculty of Humanities, University of Pretoria May 2006, pp 1-10 and 16-39. (http://upetd.up.ac.za/thesis/available/etd-11142007- 121433/unrestricted/01chaptersl-2.pdf) (http://upetd.up.ac.za/thesis/available/etd-11142007- 121433/unrestricted/02chapters3-4.pdf) Erişim tarihi 7.6.2008
Ayers KM, Thomson WM, Newton JT, Rich AM. Job stressors of New Zealand dentists and their coping strategies. Occup Med 2008;58(4):275-81. DOI: https://doi.org/10.1093/occmed/kqn014
Hamaideh SH, Mrayyan MT, Mudallal R, Faouri IG, Kha- sawneh NA. Jordanian nurses' job stressors and social support. Int Nurs Rev 2008;55(l):40-7. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1466-7657.2007.00605.x
Umehara K, Ohya Y, Kawakami N, Tsutsumi A, Fujimu- ra M. Association of work-related factors with psychosocial job stressors and psychosomatic symptoms among Japanese pediatricians. J Occup Health 2007;49(6):467-81. DOI: https://doi.org/10.1539/joh.49.467
Berg AM, Hem E, Lau B, Hlseth K, Ekeberg O. Stress in the Norwegian police service. Occup Med 2005;55 (2): 113-20. DOI: https://doi.org/10.1093/occmed/kqi023
MacDonald LA, Deddens JA, Grajewski BA, Whelan EA, Hurrell JJ. Job stress among female flight attendants. J Occup Environ Med 2003;45(7):703-14. DOI: https://doi.org/10.1097/01.jom.0000071509.96740.dd
van der Ploeg E, Kleber RJ. Acute and chronic job stressors among ambulance personnel: predictors of health symptoms. Occup Environ Med 2003;60(Suppl l):40-6 DOI: https://doi.org/10.1136/oem.60.suppl_1.i40
Okutan M, Tengilimoğlu D. İş ortamında stres ve stresle başa çıkma yöntemleri: Bir alan uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2002;4(3): 15-42.
Gümüştekin GE, Öztemiz AB. Örgütsel stres yönetimi ve uçucu personel üzerinde bir uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2004; 23:61-85.
Yılmaz A. Örgütsel yaşamda stresin kamu çalışanlarının performansına etkileri üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi 2003;10(2):1-19.
Önsüz MF, Hıdıroğlu S, Gürbüz Y, Topuzoğlu A, Kara- vuş M. Bir üniversite hastanesinde çalışan asistan doktorların örgütsel stres düzeylerinin değerlendirilmesi. New/Ye- ni Symposium Journal 2008;46(l):23-34.
Gökdeniz İ. Üretim sektöründeki işletmelerin örgüt içi stres kaynakları ve mobilyacılık sektöründe bir uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2005;13:173-89.
Sarp N, Yarpuzlu AA, Önder ÖR. A comparative study of organizational stress in three hospitals in Ankara, Turkey. Stress and Health 2005;21:193-7. DOI: https://doi.org/10.1002/smi.1055
Türk M, Çakır Ö. Bir kamu bankasında örgütsel stres düzeyi ve etkileyen faktörler. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi 2006:37-41.
Türk M. Bir Örgütsel Stres Anketinin (VOS-D) “seri üretim, sürekli üretim teknolojileri ile hizmet sektöründe uygulanması. Toplum ve Hekim 1998;13(2):144-55.
van der Ploeg E, Dorresteijn SM, Kleber RJ. Critical incidents and chronic stressors at work: their impact on forensic doctors. J Occup Health Psychol 2003;8(2):157-66. DOI: https://doi.org/10.1037/1076-8998.8.2.157
Bergers GPA., Marcelissen FHG. de Wolff Ch J/Vragen- lijst Organisatiestress- D hand leiding’ stress Groep Publi- katie, No.36, Katholieke Universiteit Nijmegen, 1986.
Adli Tıp Hizmet Modeli ve İnsan Gücü Planlaması, Adli Tıp Uzmanları Derneği-Adli Tıp Meslekte Yeterlilik Kurulu yaymı. Editör Prof. Dr. Yasemin Balcı, 7 Nisan 2007 tarihinde kabul edilmiştir, (http://www.atud.org.tr/fi- le/Adli_tip_hizmet_modeli.pdf ) Erişim tarihi 7.6.2008
Çolak B, Biçer Ü, Doğan T, Kurtaş Ö, Gündoğmuş ÜN, Demirbaş İ. Kocaeli’nde adli tıp şube müdürlüğü ile anabilim dalında verilen adli tıp hizmetlerinin karşılaştırılması. Adli Tıp Bülteni 2003;8(1):9-14. DOI: https://doi.org/10.17986/blm.200381488
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
