Beyin Ölümü Gerçekleşmiş Adli Olgularda Organ Transplantasyonunda Adli Tıp Uzmanlarının İnisiyatifi
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.2009143698Anahtar Kelimeler:
beyin ölümü- organ transplantasyonu- adli olguÖz
Bu çalışmada, beyin ölümü gerçekleşmiş adli olgularda hastanın yüksek yararı gözetilerek organ naklinin gerçekleştirilmesi konusunda adli tıp ve hukuk açısından tartışılması amaçlanmıştır. Olgu: 16 yaşmda, erkek, mutfak tüpü ile zehirlenme öyküsü ile Silifke Devlet Hastanesi’den entübe halde Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesine sevk edildiği, yapılan muayenede; bilincin kapalı, pupillerin fiks dilate, ışık refleksinin bilateral (-), GKS’nın 3 olduğu, Reanimasyona yatırıldığı, BT’de subaraknoid kanama, beyin ödemi saptandığı, medikal tedavi başlandığı, tedaviye yanıt vermediği, aile tarafından transplantasyona izin verildiği, 18.04.2007 tarihinde beyin ölümü tanısı konulduğu, operasyon planlandığı belirtilen hastayla ilgili adli olgu ve de transplantasyon için donör olması nedeniyle Adli Tıp Ana-bilim Dalına bilgi verildi. Adli Tıp Anabilim Dalı tarafından Cumhuriyet Savcısı ile yapılan görüşmede; alman organların ölüme katkısının olmasının beklenmeyeceği ve organ nakli için gerekli operasyonun yapılmasından sonra otopsinin yapılabileceği yönünde görüş bildirildi. Cumhuriyet Savcısı tarafından prosedüre onay verildikten sonra operasyona alındı. Operasyon sonrası ölü muayene ve otopsi işlemi yapıldı. Adli ölüm olgularında organ transplantasyonu söz konusu olduğunda postmortem muayenenin ne zaman yapılacağı, ölüm ihbarının transplantasyondan önce mi yoksa sonra mı yapılacağı gibi problemler yaşanabilmektedir. Alıcı hastanın yüksek yararı prensibi ile 2238 sayılı kanunun ll.maddesinde belirtilen “yaşamı organ ve doku nakline bağlı olan kişilere ve naklinde ivedilik ve tıbbi zorunluluk bulunan durumlar” kavramı göz önünde bulundurularak donör olan adli olgularda süreçte Adli Tıp Anabilim Dallarının etkin rol alması gerektiğini düşünmekteyiz.
Anahtar kelimeler: Beyin ölümü, organ transplantasyonu, adli olgu
İndirmeler
Kaynaklar
Elmas I, Tüzün B, Akkay E. Adli otopsi öncesi transplantasyon amaçlı organ alınmasına hekimlerin yaklaşımı: anket çalışması. Adli Tıp Bülteni 1998;3(2):51-56. DOI: https://doi.org/10.17986/blm.199832298
Edirne T. Türkiye’de organ ve doku nakli uygulamaları sonuçları ve strateji önerileri. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 2004;24(3):261-266.
Çekin N, Hilal A, Eren T. Bir Cinayet Olgusundan Organ Aktarımı. 9. Ulusal Adli Tıp Günleri, 18-21 Ekim 2001, Antalya. Paneller ve Poster Sunuları Kitabı: 133-135.
http://www.akdeniz.edu.tr/organnak/html4.html. Erişim tarihi 13.08.2009
Akmca Ş. Ölüden Organ Alınması Konusunda Karşılaşılan Bazı Hukuki Problemler ve Çözüm Yolları. Organ Ve Doku Naklinde Tıp Etiği ve Hukuki Sorunları. 1.Uluslararası Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Kongresi, 2007, İstanbul. Bildiri Kitabı: 137-144.
Soyaslan D. Organ Nakilleri. Tıp Ceza Hukukunun Güncel Sorunları, V.Türk Alman Tıp Hukuku Sempozyumu. 28 Şubat-1 Mart 2008, Ankara. Türkiye Barolar Birliği Yayını:328-358.
Vatanoğlu EE. Türkiye’de Yasal Ve Etik Boyutuyla Organ Nakli Hakkında, Anket Araştırması Ve Sonuçlar. Doktora Tezi, İstanbul 2007.
Oktay B. Organ ve Doku Naklinde Etik ve Hukuksal Sorunlar. Organ Ve Doku Naklinde Tıp Etiği Ve Hukuki Sorunları. 1.Uluslararası Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Kongresi, 2007, İstanbul. Bildiri Kitabı: 37-144.
Salaçin S, Gülmen MK, Erkol Z, Dönbak L. Beyin ölümü kavramına sosyal yaklaşım: iki ayrı bölge anket çalışmasının değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Tıbbi Etik 1996;4(2):85-87.
Elmas, Sözen Ş, Fincancı ŞK, Aykoç M. Ölüm Kararı ve Yetkisi. I Adli Bilimler Kongresi, 12-15 Nisan 1994, Adana. Kongre Kitabı:66-69.
Wijdicks EFM. Brain death worldwide: Accepted fact but no global consencus in diagnostic criteria. Neurology 2002;58:20-25. DOI: https://doi.org/10.1212/WNL.58.1.20
Conference of Medical Royal Colleges. Diagnosis of brain death: Statement issued by the honorary secretary of the Conference of Medical Royal Colleges and their Faculties in the United Kingdom on 11 October, 1976. Br MedJ 1976;2:1187-1188. DOI: https://doi.org/10.1136/bmj.2.6045.1187
Wijdicks EFM . Determining brain death in adults. Neurology 1995;45:1003. DOI: https://doi.org/10.1212/WNL.45.5.1003
Ad Hoc Committee of the Harvard medical School to Examine the Definition of Brain Death: A definition of irreversible coma: Report of the Ad Hoc Committee of the Harvard Medical School to Examine the Definition of Brain Death. JAMA 1968;205:337-340. DOI: https://doi.org/10.1001/jama.205.6.337
Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği. http://www.saglik.gov.tr. Erişim tarihi: 24.09.2008.
2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkmda Kanun, www.mev- zuat.adalet.gov.tr/html/526.html. Erişim tari- hi:14.08.2009.
http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/tedk/pdf/ organ_nakli_genel_istatistikler.pdf. Erişim Tarihi 13.08.20009.
http://www.onkod.org/files/2008donor.xls. Erişim tarihi 13.08.20009
http://www.medimagazin.com.tr/mm-akdag-ka- davradan-organ-nakli-sayisi-bakimindan-gerideyiz- h-52840.html erişim tarihi 10.08.2009
http://arama.hurriyet.com.tr/arsivnews.aspx?id= 12285112. Erişim tarihi 17.08.2009
Doğanay K, Arslan MM, Çekin N. Adli Vakalarda Organ Nakli: Olgu Sunumu. 14.Adli Tıp Günleri, 17-21 Ekim 2007, Antalya, Paneller ve poster sunuları Kitabı:231-233.
Ceza Muhakemesi Kanunu. Adil Yayınevi; 2005.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.