İstanbul Protokolü Eğitiminin Etkinliği: Ceza İnfaz ve Güvenlik Hizmetleri Programı Öğrencilerine Yönelik Bir Anket Çalışması
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.1706Anahtar Kelimeler:
Istanbul protocol, torture, wardenÖz
Amaç: İşkence günümüz dünyasında hala önemini koruyan bir insan hakları ihlalidir. İstanbul Protokolü (İP), işkencenin tıbbi raporlanması konusunda ilgili alanlarda çalışan birçok uzman tarafından hazırlanan ve Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen kuralcı bir belgedir. Çalışmamızda, meslek hayatında cezaevinde infaz koruma görevlisi olarak çalışması muhtemel öğrencilere İP eğitimi verilmesinin etkinliğini değerlendirmeyi amaçladık.
Yöntem: Ceza İnfaz ve Güvenlik Hizmetleri Programı ikinci sınıf öğrencilerinden gönüllü olan 29 kişiye (17 erkek, 12 kadın), İP eğitimi öncesi ve sonrasında İP’ye göre yapılandırılmış on iki ifadeyi kapsayan bir anket uygulandı. Öğrencilerden ankette yer alan ifadelere “Katılıyorum”, “Katılmıyorum” ve “Fikrim yok” şeklinde bir cevap vermeleri istendi. Verilen cevapların eğitim öncesi ve sonrası değişimleri incelendi.
Bulgular: Anketteki tüm ifadelerin İP için uygun olan cevaplarında eğitim sonrası artış olduğu ve bir ifade hariç tüm ifadelerde elde edilen değişimin istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edildi. Örneğin; muayeneye güvenlik güçlerinin de eşlik etmesinin uygun olacağını düşünenlerin oranı %68,9, zorla biyolojik örnek alınabileceğini düşünenlerin oranı ise %65,5 iken eğitimden sonra bu oranlarda önemli ölçüde azalma kaydedildi.
Sonuç: İnsan hakları ihlalleri ve işkenceyle mücadelede konunun tüm muhataplarının bu konularda bilgi ve duyarlılık kazanması büyük önem taşımaktadır ve İP eğitimleri bunun için iyi bir araç olacaktır.
İndirmeler
Kaynaklar
United Nations [Internet]. Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment. [cited 2024 Feb 29]. Available from: https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/convention-against-torture-and-other-cruel-inhuman-or-degrading
United Nations [Internet]. Universal Declaration of Human Rights. [cited 2024 Feb 29]. Available from: https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights
United Nations [Internet]. International Covenant on Civil and Political Rights. [cited 2024 Mar 1]. Available from: https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/international-covenant-civil-and-political-rights
United Nations [Internet]. Torture. [cited 2024 Mar 1]. Available from: https://www.ohchr.org/en/search?f%5B0%5D=event_type_taxonomy_term_name%3AReports&query=torture
Amnesty International [Internet]. Torture. [cited 2024 Mar 2]. Available from: https://www.amnesty.org/en/what-we-do/torture/
United Nations [Internet]. Statements. [cited 2024 Mar 5]. Available from: https://www.ohchr.org/en/statements/2023/06/un-experts-call-states-uphold-absolute-prohibition-torture-armed-conflict
United Nations [Internet]. Istanbul Protocol: Manual On The Effective Investigation And Documentation Of Torture And Other Cruel, Inhuman Or Degrading Treatment Or Punishment. [cited 2024 Mar 2]. Available from: https://www.ohchr.org/en/publications/policy-and-methodological-publications/istanbul-protocol-manual-effective-0
Human Rights Foundation of Turkey [Internet]. Istanbul Protocol: Manual On The Effective Investigation And Documentation Of Torture And Other Cruel, Inhuman Or Degrading Treatment Or Punishment. [cited 2024 Jun 24]. Available from: https://tihv.org.tr/wp-content/uploads/2024/02/istanbul-protokolu-2022-TR.pdf
Keten A, Abacı R. Evaluation of medical examination of forensic medicine specialists during / after detention within the scope of Istanbul Protocol. Journal of Forensic and Legal Medicine 2020;71:101921. https://doi.org/10.1016/j.jflm.2020.101921 DOI: https://doi.org/10.1016/j.jflm.2020.101921
Franceschetti L, Magli F, Nava C, De Angelis D, Verzeletti A, Cattaneo C. Physical assessment of tortures: Interobserver analysis of medico-legal degrees of consistency based on the Istanbul protocol. Legal Medicine 2023;62:102248. https://doi.org/10.1016/j.legalmed.2023.102248 DOI: https://doi.org/10.1016/j.legalmed.2023.102248
Perera C, Verghese A. Implementation of Istanbul Protocol for effective documentation of torture e review of Sri Lankan perspectives. Journal of Forensic and Legal Medicine 2011;18: 1-5. https://doi.org/10.1016/j.jflm.2010.09.010 DOI: https://doi.org/10.1016/j.jflm.2010.09.010
Perez-Sales P, Galan-Santamarina A, Aguirre-Luna D, Moscoso-Urzua V, Luna-Munoz D, Castilla-Calderas M, et al. Inadequate use of the Istanbul Protocol in the assessment of torture victims by forensic professionals in Mexico. Gac Sanit. 2022;36(3): 240-245. https://doi.org/10.1016/j.gaceta.2021.01.007 DOI: https://doi.org/10.1016/j.gaceta.2021.01.007
Juhling M, Konig LM, Gruber H, Wolf V, Ritz-Timme S, Mayer F. Impact of (forensic) expert opinions according to the Istanbul Protocol in Germany—results and insights of the in: Fo project. International Journal of Legal Medicine 2023;137: 863-873. https://doi.org/10.1007/s00414-023-02950-1 DOI: https://doi.org/10.1007/s00414-023-02950-1
Moreno A, Crosby S, Xenakis S, Iacopino V. Implementing Istanbul Protocol standards for forensic evidence of torture in Kyrgyzstan. Journal of Forensic and Legal Medicine 2015;30: 39-42. http://dx.doi.org/10.1016/j.jflm.2014.12.009 DOI: https://doi.org/10.1016/j.jflm.2014.12.009
Abou-Saleh MT. Istanbul Protocol, the UN Guidelines for Effective Investigation and Documentation of Torture: The Role of Psychiatrists. The Arab Journal of Psychiatry 2020;30(1): 77-88. https://doi.org/10.12816/0055586 DOI: https://doi.org/10.12816/0055586
Yurtsever NT. The experience of İstanbul Protocol: efficiency, quality, difficulties in practice. Eur Res J. 2019;5(5): 886-893. https://doi.org/10.18621/eurj.424157 DOI: https://doi.org/10.18621/eurj.424157
Ünüvar U, Can İO, Fincancı SK, Bakkalcı M, Tellioğlu A, Özdemir B, et al. Evaluation of Official Medico-Legal Documents about Police Custodies in Turkey before Istanbul Protocol Trainings. Bull Leg Med. 2014;16(3): 154-160. https://doi.org/10.17986/blm.2014193819 DOI: https://doi.org/10.17986/blm.2014193819
Moreno A, Hor A, Valencia V, Iacopino V. Effectiveness of a simulation-based training for health professionals conducting evaluations of alleged torture and ill-treatment. Journal of Forensic and Legal Medicine 2020; 76, 102073. https://doi.org/10.1016/j.jflm.2020.102073 DOI: https://doi.org/10.1016/j.jflm.2020.102073
Yıldız A, Gürpınar SS, Eroğlu I, Cinkara O, Aldemir FN. What will future physicians do when they face with ethical dilemmas? An overview of forensic medicine internship guidance. Bull Leg Med. 2022;27(1): 35-41. https://doi.org/10.17986/blm.1533 DOI: https://doi.org/10.17986/blm.1533
Milewski A, Weinstein E, Lurie J, Lee A, Taki F, Pilato T, et al. Reported methods, distributions, and frequencies of torture globally: A systematic review and meta-analysis. JAMA Network Open 2023;6(10):e2336629. https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2023.36629 DOI: https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2023.36629
Furtmayr H, Frewer A. Documentation of torture and the Istanbul Protocol: applied medical ethics. Med Health Care and Philos 2010;13: 279-286. https://doi.org/10.1007/s11019-010-9248-1 DOI: https://doi.org/10.1007/s11019-010-9248-1
Neufeld MY, Kimball S, Stein AB, Crosby SS. Forensic evaluation of alleged wrist restraint/handcuff injuries in survivors of torture utilizing the Istanbul Protocol. International Journal of Legal Medicine 2021;135: 583-590. https://doi.org/10.1007/s00414-020-02451-5 DOI: https://doi.org/10.1007/s00414-020-02451-5
Human Rights Foundation of Turkey [Internet]. Preparation Process of the Istanbul Protocol. [cited 2024 Jun 24]. Available from: https://tihv.org.tr/arsiv/istanbul-protokolunun-hazirlik-sureci/
Turkish Medical Association [Internet]. Istanbul Protocol with Questions. [cited 2024 Jun 24]. Available from: https://www.ttb.org.tr/eweb/istanbul_prot/g2.html
Abu Akar F, Arbel R, Benninga Z, Aboo Dia M, Steiner-Birmanns B. The Istanbul Protocol (Manual of the effective investigation and documention of torture and other cruel, inhuman or degrading treatment or punishment): Implementation and education in Israel. IMAJ 2014;16:137-141
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Adli Tıp Bülteni
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
