Anahtar Kelimeler
çocuk
suç
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
Çocuklarda işlenen suçun anlam ve sonuçlarını kavrayabilme, sorumluğunu taşıyabilme ve cezaya katlanabilme adli psikiyatrik ve hukuksal açıdan farik ve mümeyyizlik kavramıyla tanımlanmaktadır. Değerlendirmeler sırasında suçun nevi ve işleniş tarzı, çocuğun sosyo-kültürel gelişme özellikleri gibi adli psikiyatrinin temel başlıkları zaman zaman ele alınamamaktadır. “Türk Bayrağına Hakaret” suçunu işlediği iddia edilen dört çocuk nedeniyle konunun tartışılması ve olayda izlenen yolun paylaşılması hedeflenmiştir. Olayda, hazırlık aşamasında çocukların “suçun farik ve mümeyyizi oldukları” yönünde rapor düzenlenmiştir. Adli raporun bulunmasına rağmen, Cumhuriyet Savcısı çocuklarla yaptığı görüşmede, çocukların nasıl bir suç işediklerini, neyle karşı karşıya olduklarını tam olarak kavrayamadıkları, dolayısıyla suçun farik ve mümeyyizi olamıyacakları düşüncesiyle ikinci bir bilirkişi görüşü istemiştir. Adli Tıp ve Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalları tarafından yapılan değerlendirmelerde; çocuklardan birinde zeka geriliği bulunduğu, diğer çocuklarda herhangi bir zeka geriliği veya çocukluk ve ergenlik dönemine özgü ruhsal hastalık belirtilerine rastlanmamış ise de, dört çocuğun söz konusu suçun farik ve mümeyyizi olamıyacakları kanaatine varılmıştır. Çocuklarda bazan kabahat ile suç arasında ince bir çizgi bulunmaktadır. Yargı ve adli tıp bu çizgiyi tanımlaken, aile, çevre ve eğitim sürecinde varolan eksiklikleri çocuğa fatura etmeden, bu toplumun geleceği için o bireyi kazanmak yolunda üstüne düşen rolü eksiksiz yerine getirmelidir. Suçun özelliği, Cumhuriyet Savcısının yaklaşımı ve ikinci bilirkişi görüşü talep etmesi, çocuklarla ilgili yapılacak değerlendirmenin ayrıntılı, multidisipliner olmasının öneminin vurgulanması ve verilen karar ile “farik ve mümeyyizlik” kavramının tartışılması amacıyla olgu sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Farik ve mümeyyizlik, Çocuk, Suç,
Referanslar
Bilge Y. Adli Bilimler Sözlüğü. Palme Yayıncılık. Ankara 2002: 92, 141, 209, 282.
Gökçe T. Türk Hukukunda Meşhut Suç Kavramı, Unsurları Ve Görünüş Şekilleri, Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 15;1.
Birleşmiş Milletler. Çocuk Adalet Sistemine Dair Birleşmiş Milletler Asgari Standart Kuralları (Beıjmg Rules - Pekin Kuralları) (Genel Kurulun 29 Kasım 1985 tarihli ve 40/33 saydı kararıyla kabul edilmiştir.).
Gündoğmuş UN, Biçer U, Çolak B. Kocaehnde üç yıllık dönemde saptanan ebeveyn öldürme olaylarının değerlen- dirümesi. Kocaeh Üniversitesi Hukuk Fakültesi Vecdi Aral’a armağan. KOÜ Hukuk Fakültesi. 2001: 117-126.
Dinçmen K. Deskriptiv ve dinamik psikiyatri. Ar Yayın Dağıtım. 2. basım 1980:423-41.
Klein M, Öner Y. Çocukken başlar isyan. Era yayınları. 1993: 11-25.
Yavuzer H. Psikososyal açıdan çocuk suçluluğu .ÎÜ Edebiyat Fakültesi Yayınları. 1986:35-50.
Akyüz G, Beyaztaş FY, Kuğu N, Analan E, Doğan O. Suç işledikleri iddiasıyla muayneye gönderden çocuk ve ergenlerde sosyodemografik ve klinik özelliklerin değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni, 2000; 5(2): 70-75.
Ekdemir İ. Son Değişiklikleri ile Açıklamalı-İçtihatları Türk Ceza Kanunu ve Ceza Mahkemeleri Usulü Kanunu. Ankara: Adalet matbaacılık, 1990: 79-97. 67
Erdem M, Küçüklerin Yargılanmaları ve Emniyet Tedbirleri. www.izmirbarosu.org.tr
Dinçmen K. Adli Psikiyatri, Birlik yayınları, İstanbul. 1984: 16-19.
ATUD, Birinci basamak için adli tıp el kitabı. Biçer Ü, Hancı H. Adli Psikiyatri. TTB Yayını. Ankara. 1999; 147- 56.
Gündoğmuş ÜN, Çolak B, Boz H, Biçer Ü. 1996-2001 Yıllarında Kocaeli’nde yapılan Farik ve mümeyyizlik muayenelerinin değerlendirilmesi. Adli Tıp Dergisi,. 2003; 17 (2): 1-7.
Dönmezler S. Kriminoloji. 7. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul. 1984
Tuncer O. Çocuk suçluluğu, biyo-psiko-sosyal açıdan ergenlik. Aym Kitabı. Ege Üniversitesi Matbaası. İzmir. 1976; 12-3
Yavuzer H. Çocuk ve suç. 5. Bası. Remzi Kitabevi. İstanbul . 1990
Hancı İH. Çocuk suçluluğu: aile ve eğitim etkisi. 7. Ulusal Adli Tıp Günleri. 1-5 Kasım 1993. Antalya. Poster Sunuları Kitabı. 1993; 199-208
Karagöz YM, Karagöz S. Çocuk suçluluğu ve ailenin sosyoekonomik kültürel düzeyi: bir anket çalışması, 8. Ulusal Adli Tıp Günleri Poster Sunuları Kitabı. 16-20 Ekim 1995. Antalya; 161-6
Wolff S., “Moral Development” in Textbook of Child and Adelescent Psyhiatry. Lewis M., Third edition, 212-221.
Dinçmen K. 2. Ulusal Adli Tıp Günleri Panel ve Serbest Bildirileri, Bursa, 1985:23-24.
Akyüz G, Beyaztaş FY, Kuğu N, Analan E, Doğan O. Suç işledikleri iddiasıyla muayneye gönderilen çocuk ve ergenlerde sosyodemografik ve klinik özelliklerin değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni, 2000; 5(2): 70-75.
Şen MS. Adalet Ve Zulüm Çerçevesinden Suç ve Ceza. www.ilkadimdergisi.com/145/kapak-seyyit-mehmet-sen.htm
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.