Anahtar Kelimeler
hayati tehlike
zehirlenme
Öz
Zehirlenme nedeniyle gönderilen olgularda, hayati tehlike kavramının değerlendirilmesinde; kişinin yoğun bakım tedavisi görüp görmediği, yoğun bakımda kaldığı süre, antidot tedavisi uygulanıp uygulanmadığı ve varsa ölçülmüş olan madde dozu kriter olarak kullanılmaktadır. Glasgow Koma Skalası (GKS), beyin fonksiyonlarını ölçen, genellikle kranyoserebral yaralanmak hastalarda koma derecesini güvenilir bir şekilde değerlendirmeye yarayan bir indekstir. GKS’nın mortalité ile korelasyonu bulunmaktadır. Bu çalışmada GKS bulguları tanımlanan ve bu tanımlar ışığında GKS hesaplanan olgularda skalanın hayati tehlike kararı açısından kullanılabilirliğinin tartışılması amaçlandı. 1999-2000 yılları arasında Adli Tıp Kurumu 5. İhtisas Kurulu’na zehirlenme nedeni ile gönderilen olgular, klasik hayati tehlike kriterleri ve göz hareketleri, konuşma,sözel cevap, motor cevap olmak üzere, GKS kriterleri açısından ret-rospektif olarak değerlendirildi. Çalışmamızda toplam 647 zehirlenme olgusu içerisinden hayati tehlike bulunup bulunmadığı sorulan 359 olgu arasından GKS belirtilmiş olan ve/veya mevcut verilerle GKS’sı saptanabilen 30 olgu irdelenmiştir. Diğer olgularda ise klinik bilgiler ve hasta öyküsü yeterince kaydedilmediğinden skala değerlendirilememiştir. Bu çalışma sonucunda, zehirlenme olguları için oluşturulacak modifiye bir GKS formunun her sağlık biriminde kullanılmasının yakın bir hedef olması gerektiği düşünülmüştür.
Anahtar kelimeler: Glasgow koma skalası, hayati tehlike, zehirlenme
Referanslar
Koç S. Adli Tıpta Rapor Hazırlama Tekniği ve Rapor Örnekleri. Adli Tıp Cilt 3. Ed. Soysal Z, Çakalır C. İ. Ü. Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul, 1999: 1581.
Çetin G. Yaralar. Adli Tıp Cilt 1. Ed. Soysal Z, Çakalır C. İ.Ü. Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul, 1999: 496.
Dromen SC, Morgan KS; Hedges JR, et all, A Comparison of Blind Naso-tracheal and Succinylcholine Assisted Intubation in the Poisoned Patient. Ann Emerg. Med. 1987; 16 (6): 650-852. https://doi.org/10.1016/S0196-0644(87)80063-X
Chan B, Guadry P, Gratton-smith TM, McNeil R. The Use of Glasgow Coma Scale in Poisoning J Emerg Med. 1993; 11: 579-82 https://doi.org/10.1016/0736-4679(93)90312-U
Hurst James M. Trauma: An Overview In: Reppis JM, Irvin RS editors. Intensive Care Medicine. Boston: Little, Brown and Company 1991: 1455-6.
Robertson C, Redmond AD, The Management of Major Trauma. Oxford Univ. Press, Edinburgh, Manchester 1990. Çev: Sıdaka Kural, Yeni Atlas Ofset 1993; 16-26.
Yağmur Y, Güllüoğlu C, Uğur M ve ark. Multipl Travmalı Hastaların Değerlendirilmesi: Yaralanma Şiddet Skoru ile Revize Edilmiş Travma Skorunun Karşılaştırması. Ulusal Travma Dergisi 1997; 1: 73-7.
Copes WS, Champion HR, Sacco WJ, et all The Injury Severity Score Revised. J Trauma 1988; 28: 69-77. https://doi.org/10.1097/00005373-198801000-00010
Copes WS, Lawnick M, Champion HR, Sacco WJ A Comparison of Abbreviated Injury Scale 1980 and 1985 versions. J Trauma 1988; 28: 78-86. https://doi.org/10.1097/00005373-198801000-00011
Treasdale G, Jennet B. Assessment of Coma and Impaired Consciousness. A practical Scale, Lancet 1974; 2:81-3 https://doi.org/10.1016/S0140-6736(74)91639-0
Jennet B, Teasdale G, Braakman R, et all. Predicting Outcome in Individual Patients after Severe Head Injury, Lancet 1976; 1:1051-6.
Dean JM, Kaufman ND: Prognostic Indicators in Pediatric Near-drowning: The Glasgow Coma Scale. Crit Care Med 1981; 9(7):536-9.
Tsatsakis AM, Manousakis A, et al. Clinical and Toxicological Data in Phenytoin and Omethoate Acute Poisoning. J Environ Sei Health B 1998;33(6):657-70. https://doi.org/10.1080/03601239809373170
Cosgrove JF, Gascoigne AD. Inadequate Assessment of the Airway and Ventilation in Acute Poisoning. A Need for Improved Education. Resuscitation 1999; 40(3): 161-4. https://doi.org/10.1016/S0300-9572(99)00025-8
Merigian KS, Hedges JR, Roberts JR, et al. Use of Abbreviated Mental Status Examination in the Initial Assessment of Overdose Patients. Arch Emerg Med. 1988 Sep;5(3): 139-45. https://doi.org/10.1136/emj.5.3.139
Rivas L'opez FA, L'opez Soriano F, et al. Mixed Benzodiazepine Poisoning and Reversal with Flumazenil. Rev Esp. Anestesiol Reanim 1989; 36:48-50.
Shenfield GM. Treatment of Acute Poisoning. Med. J Aust. 1985; 142: 632-35. https://doi.org/10.5694/j.1326-5377.1985.tb113556.x
Litovitz TL, Holm KC, Baley DM, Schmitz BF. 1991 Annual Report of the American Association of Poison Control Centers National Data Collection System. Am. J. Emergency Med. 1992; 10 (s>. 452-457. https://doi.org/10.1016/0735-6757(92)90075-9
Günay Y. Travma Skoru ve Adli Tıp. Adli Tıp Bülteni 1999:4 (2): 65-73. https://doi.org/10.17986/blm.199942352
Treasdale G, Jennet B. Assessment of Coma and Impaired Consciousness: A Practical Scale. Lancet, 1974; 2:81. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(74)91639-0
Höjer J, Baahrendtz S, et al. A Placebo-controlled Trial of Flumazenil Given by Continuous Infusion in Severe. Benzodiazepine Over dosage Acta Anesthesiol Scand 1991; 35: 584-590. https://doi.org/10.1111/j.1399-6576.1991.tb03353.x
Dökmeci İ. Toksikoloji, Nobel Tıp Kitabevi, İstanbul 1994: 258
Champion HR, Sacco WJ, Copes WS et. al. A Revision of-the Trauma Score, J Trauma 1989; 29: 632-9. https://doi.org/10.1097/00005373-198905000-00017
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.