Amaç:

Bu araştırmada Batı ve Türk edebiyatından polisiye eserlerde ölüm nedeni olarak zehir ya da yüksek doz ilaç kullanımının karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntem:

Polisiye roman örnekleri olarak Agatha Christie ve Ahmet Ümit’in eserleri incelendi. Cinayet silahı ve ölüm nedeni olarak zehir ya da yüksek doz ilaç kullanımı olup olmadığı, varsa bu ilaç ve maddelerin özellikleri ile zehirlenme bulgularının eser içerisinde veriliş şekli karşılaştırmalı olarak değerlendirildi.

Bulgular:

Agatha Christie romanlarında çeşitli zehir ve ilaçların, kurbanın yemeğine ya da içeceğine karıştırılarak verildiği görülmektedir. Kurbanların ölüm nedenleri “Şampanyadaki Zehir”, “On Küçük Zenci”, “Ve Ayna Kırıldı”da siyanür; “Koltuktaki Ölü”, “Sonunda Ölüm Geldi” romanlarında morfindir. Agatha Christie’nin diğer romanlarında striknin, taksin, talyum, fosfor, arsenik, baldıran otu, yüksük otu, güzel avrat otu ile barbitürik asit içeren bir ilaç cinayet silahı olarak kullanılmıştır.

Ahmet Ümit romanlarında ise kurbanı öldüren zehir terkipleri yerine bıçak, tabanca gibi cinayet silahları karşımıza çıkmaktadır. Öte yandan Ahmet Ümit’in “İstanbul Hatırası” romanında kurbanların öldürülmeden önce kısa etkili bir anestezik olan propofol ile,“Kırlangıç Çığlığı”nda ise nöromüsküler blokerlerden mivaküryum ile etkisiz hale getirildikleri görülmektedir. “Sultanı Öldürmek” romanında ana tema Fatih Sultan Mehmet’in afyon veya benzeri bir madde ile zehirlenerek öldürülmüş olabileceği iken bu romanda da cinayet silahı bir mektup açacağıdır.

Sonuçlar:

Zehir ve yüksek doz ilacın cinayet silahı olarak kullanımı Agatha Christie eserlerinde dikkat çekici olarak karşımıza çıkmakta iken Ahmet Ümit’in sayılı romanında kısa süreli olarak bazı ilaçların kullanıldığına dair ifadelere rastlanmıştır. Zehirle öldürmek, Osmanlı tarihinde gizemli bir konu olsa da, Türk toplumsal suç anlayışı açısından yabancı bir unsur olarak yorumlanabilir.

Anahtar Kelimeler: Agatha Christie, Ahmet Ümit, İlaç, Suç, Zehir