Bir kimsenin cezaevinde ya da polis gözetiminde ölmesi durumunda, devlete teslim edilmiş ve devletin sorumluluğundaki kişilerin ölümünün kuşkuya yer vermeyecek açıklıkta tanımlanması ve devlet sorumluluğunda herhangi bir aksama olup olmadığının aydınlatılması için olgunun dikkatli bir şekilde araştırılması gerekir. Bu çalışmada, 2001-2007 yılları arasında Konya il ve ilçelerindeki cezaevlerinde ölen ve otopsisi yapılan hükümlü ve tutuklu olguları; demografik özellikleri, cezaevinde bulunma nedenini oluşturan suçlar, ölümün meydana geldiği yer, cezaevinde kalma süresi, ölüm orijini ve ölüm nedeni yönünden değerlendirilmiştir.

Bu amaçla Konya Adli Tıp Şube Müdürlüğü’nün 2001-2007 yılları arasındaki ölü muayene ve otopsi tutanakları retrospek-tif olarak incelendi. Tümü erkek olan toplam 32 hükümlü ve tutuklu ölümü olgusunun yaşları 25 ile 81 arasında olup, ortalama yaş 44.5 ± 15.1 bulundu. Cezaevinde bulunma nedenini oluşturan suçlar arasında birinci sırayı 11 (%34.4) olgu ile “kasten adam öldürmek” suçunun aldığı görüldü. Ölümler 12 (%37.5) olguda cezaevinde, 20 (%62.5) olguda hastanede gerçekleşmişti. Olguların ölmeden önce cezaevinde kaldığı süreler 1 gün ile 5 yıl arasında değişmekte olup, ortalama kalma süresi 2.26 yıl bulundu. Olguların 25’inde (%78.1) ölümün doğal nedenlerden meydana geldiği, doğal nedenli ölümler içerisinde enfeksiyonların 9 (%36.0) olgu ile ilk sırada bulunduğu belirlendi. Yazıda herhangi bir suç/suç iddiası nedeniyle cezaevinde bulunan tutuklu ve hükümlülerin cezaevine girişte ve sonrasında yapılacak periyodik muayeneleri ile tedavi gerektiren önemli bir hastalığı tespit edilen olguların, cezaevi yerine hastanelere yönlendirilmesinin uygun olacağı hususuna dikkat çekildi.

Anahtar Kelimeler: Hükümlü, tutuklu, cezaevi, ölüm