Özgün Araştırma

Harflerin Alçalan ve Yükselen Uzantılarının Ölçümleri Kullanılarak Cinsiyetin Veri Madenciliği Yöntemleriyle Belirlenmesi

10.17986/blm.1690

  • Dilara Öner Kaya
  • Yasin Koca
  • Tuğba Ülker Kuzubaş
  • Ömer Kurtaş
  • İbrahim Demir
  • Gürsel Çetin

Gönderim Tarihi: 29.12.2023 Kabul Tarihi: 06.02.2024 The Bulletin of Legal Medicine 2024;29(1):9-19

Amaç:

Adli el yazısı incelemelerinde cinsiyet tahmini yıllar boyunca ilgi çekici bulunmuş ve bilim insanları tarafından araştırılmıştır. Aidiyet kararı verilirken adli el yazısı incelemesinde diğer tanı unsurlarının yanında cinsiyet parametresinin destekleyici bir unsur olarak yer alması sonuçların güvenilirliğini artıracaktır. Ayrıca hem erkek hem de kadınlardan oluşan geniş bir şüpheli grubu için araştırılacak kişi sayısının azaltılmasına da yardımcı olacaktır. Bu nedenle adli el yazısı incelemesinde cinsiyet tahmini üzerine araştırmalar yapılmaktadır. Bu çalışmada belirlenen harflerin alçalan ve yükselen kısımlarının ölçülerek cinsiyet tahminine katkısının araştırılması amaçlanmıştır.

Yöntem:

Bu amaç doğrultusunda Yükseköğretim öğrencisi ve mezunu 50 kadın ve 50 erkek katılımcıdan, Türk dilinde başta ortada ve sonda olacak şekilde “b, d, f, g, h, k, t, y, p” harflerini içeren 11 adet cümle yazdırılmak sureti ile yazı örnekleri toplanmıştır. Bu harflerin yükselen ve alçalan kısımları milimetre cinsinden ölçülmüştür. Makine öğrenmesi çalışmalarında en başarılı dört yöntem olan logistik regresyon, K en yakın komşuluk (KNN), destek vektör makineleri (DVM) ve yapay sinir ağları (YSA) seçilerek bu verilere uygulanmış ve yazıyı yazan kişinin yazı karakterine göre erkek ve kadın olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır.

Bulgular:

Harflerin alçalan ve yükselen kısımlarının ölçülmesi ile kadın ve erkek katılımcılar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Erkeklerde “b, d, h, k, t’nin” yükselen kısımlarının istatistiksel olarak anlamlı derecede daha uzun olduğu belirlenmiştir. Doğruluk oranları lojistik, KNN, DVM ve YSA için sırasıyla 0,65, 0,60, 0,71 ve 0,82’dir.

Sonuç:

Kanaatimizce elde edilen sonuçlar ümit vericidir. Bu konudaki çalışmaların artırılması halinde daha yüksek başarı oranları elde edilebilir ve adli el yazısı incelemesine daha fazla katkı sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler: Cinsiyet tahmini, adli el yazı incelemeleri, yapay sinir ağları, veri madenciliği

Tam Metin (İngilizce)